Theo quyết định xử phạt hành chính mới công bố, Tổng Công ty Cảng Hàng không Việt Nam có hai hành vi vi phạm.
Thứ nhất là thực hiện không đúng, không đầy đủ một trong các nội dung quyết định phê duyệt kết quả thẩm định báo cáo đánh giá tác động môi trường thuộc thẩm quyền phê duyệt của Bộ Tài nguyên và Môi trường.
Cụ thể, chưa bố trí các hồ chứa tạm để chứa nước mưa và chưa xây dựng hệ thống rãnh thoát nước mưa trong quá trình thi công; chưa thực hiện gia cố kè, taluy; chưa có các hồ lắng, mương thoát nước, xử lý nước từ các hồ lắng trước khi thải ra các suối xung quanh tại khu vực bãi lưu trữ đất đào dư thừa (diện tích 722ha), thực hiện tưới, phun nước không thường xuyên, liên tục, không đầy đủ các vị trí theo nội dung báo cáo đánh giá tác động môi trường được phê duyệt dẫn tới việc gia tăng bụi phát tán ra môi trường xung quanh.
Với hành vi vi phạm nêu trên, Thanh tra Bộ TN&MT quyết định xử phạt 90 triệu đồng.
Sân bay Long Thành phát tán bụi đỏ, ảnh hưởng nghiêm trọng đến đời sống người dân khu vực xung quanh.
Hành vi thứ hai là gây ô nhiễm không khí vượt quy chuẩn kỹ thuật môi trường không khí xung quanh đối với trường hợp hàm lượng thông số bụi trong không khí vượt quy chuẩn kỹ thuật từ 5-10 lần. Với hành vi này, Tổng công ty Hàng không Việt Nam bị xử phạt 180 triệu đồng.
Tổng hợp hai hành vi, Tổng Công ty Cảng Hàng không Việt Nam bị xử phạt 270 triệu đồng.
Về hình thức xử phạt bổ sung, quyết định nêu không áp dụng biện pháp đình chỉ hoạt động theo quy định do đây là công trình trọng điểm quốc gia, cần đẩy nhanh tiến độ để gấp rút hoàn thành nên không áp dụng biện pháp đình chỉ hoạt động. Hơn nữa, nếu đình chỉ hoạt động cũng không giảm được ô nhiễm bụi mà còn có nguy cơ gia tăng từ khu vực mặt bằng đã được san lấp trên diện tích 2.500ha.
Tuy nhiên, Thanh tra Bộ Tài nguyên và Môi trường yêu cầu Tổng Công ty Cảng hàng không Việt Nam thực hiện các biện pháp khắc phục tình trạng ô nhiễm bụi do ảnh hưởng từ hoạt động thi công của dự án.
Cụ thể, áp dụng giải pháp chống bụi bằng phun Polime, tăng cường công tác tưới nước dập bụi, đặc biệt là các giờ cao điểm khô, nắng nóng, gió dễ xảy ra lốc cho tất cả các khu vực san lấp đã được bóc tầng phủ. Giảm cường độ thi công của nhà thầu vào các giờ cao điểm khô bụi mạnh từ 10-12h, 13-16h. Bổ sung giải pháp thi công san lấp theo hình thức cuốn chiếu, thực hiện lu lèn chặt đất ngay khi san lấp đạt cao độ.
Thực hiện trồng cỏ ngay sau khi hoàn thiện thi công xong công tác đắp tại bãi trữ đất 722ha. Hoàn thiện các hồ điều hòa để chứa nước, chủ động được nguồn nước để dập bụi. Tập huấn, tuyên truyền cho cán bộ, công nhân, lái xe, lái máy chấp hành quy định về đảm bảo vệ sinh môi trường. Các xe vận chuyển đất phải chạy đúng tuyến đường quy định đã được tưới nước. Tốc độ lưu thông xe không được vượt quá tốc độ quy định.
Tổng Công ty Cảng hàng không Việt Nam phải báo cáo phương án giảm thiểu ô nhiễm bụi thông qua Vụ Môi trường và Sở Tài nguyên và Môi trường tỉnh Đồng Nai trước ngày 30/4. Định kỳ ngày 30 hàng tháng phải báo cáo kết quả thực hiện các giải pháp giảm thiểu bụi cho đến khi mặt bằng thi công được bàn giao cho các nhà thầu xây dựng.