Tình hình số lượng cấp phó của các cơ quan quản lý nhà nước nói chung hiện nay không được quy định chặt chẽ trong luật tổ chức của Nhà nước. Với những vị trí đã được quy định trong luật thì không nơi nào có thể tăng được. Tôi nói ví dụ trong luật tổ chức Nhà nước quy định chỉ có 1 Chủ tịch nước và 1 Phó Chủ tịch nước thì dù là nhiệm kỳ trước đây hay bây giờ cũng đều chỉ một Phó Chủ tịch nước thôi. Hoặc quy định HĐND các tỉnh, thành phố, quận, huyện có Chủ tịch và 1 Phó Chủ tịch thì tất cả các nơi chỉ có 1 Phó Chủ tịch thôi.
Tuy nhiên, còn các chức danh cấp phó khác trong bộ máy nhà nước thì lại không quy định trong luật. Trong đó bao gồm cả cấp sở ngành, cấp bộ, cấp ban của Đảng ở Trung ương cũng vậy. Chính vì thế nên lại có câu là “trong trường hợp đặc biệt thì cấp có thẩm quyền quyết định”, có nghĩa là cấp trên của cấp đó có quyền quyết định! Chính vì vậy số lượng cấp phó hiện nay nói chung không chỉ riêng Hà Nội, cũng không phải riêng một hai Bộ mà kể cả các ban của Đảng số lượng cấp phó không được quy định chính thức trong luật. Đây cũng là điều mà lần này rất nhiều đại biểu Quốc hội muốn đưa vào luật.
Thưa ông, nếu đưa vào luật nội dung này, thì cấp phó với các sở ngành, quận huyện của Hà Nội nên bao nhiêu là vừa?
Một vấn đề đặt ra là trước khi đưa vào luật thì cần thảo luận bao nhiêu cấp phó là vừa? Đây là việc mà Chính phủ cần phải nghiên cứu, trình ra Quốc hội để thảo luận. Đại thể người ta muốn quy định số lượng tối đa. Tối thiểu có thể là 3-4 nhưng vấn đề là tối đa là bao nhiêu để việc bổ nhiệm không được vượt qua con số này. Riêng với thành phố Hà Nội thì rõ ràng ai cũng biết là có đặc thù vốn là thành phố được mở rộng, sáp nhập với một đơn vị hành chính cấp tỉnh trực thuộc trung ương nên riêng cấp trưởng là đã từ 2 người bớt đi 1, cộng với cấp phó đã được bổ nhiệm rồi thì mình không có lý do gì lại đi hạ chức, cách chức người ta được.
Theo tôi cái gì cũng vừa có cái chung và cũng vừa có cái đặc thù. Bên cạnh số lượng quy định chung cũng có nơi chỉ cần ít hơn, có nơi cần nhiều hơn. Điều này phụ thuộc vào quy mô, số lượng dân cư, khối lượng công việc, tính chất phức tạp của vấn đề. Tôi cho là phải có quy định về việc này.
Hà Nội đã sáp nhập với Hà Tây được 6 năm, vậy số lượng cấp phó có giảm được nhiều không, thưa ông?
Trước thực tế nhiều cấp phó sau sáp nhập, Hà Nội đã có lộ trình giảm dần cấp phó bằng cách tăng cường nhân sự cho quận huyện, mỗi quận huyện có thêm 1 Phó Bí thư, 1 Phó Chủ tịch. Việc tăng cường này cũng có thời hạn và dần dần quận, huyện cũng sẽ trở về theo quy định. Cho đến hôm nay thành phố Hà Nội cũng đã giảm rất nhiều cấp phó so với lúc mới hợp nhất và tinh thần là cũng sẽ giảm dần trở về đúng với quy định. Chính phủ quy định bao nhiêu thì Hà Nội sẽ thực hiện bấy nhiêu. Tôi khẳng định là đã giảm rất mạnh mẽ. Tôi ví dụ: Sở VH-TT&DL vốn là 3 sở nhập một, rồi hai tỉnh lại nhập lại nữa là thành 6 sở nhập một dẫn đến lúc đầu một cấp trưởng nhưng có tới 13 cấp phó! Tuy nhiên bây giờ chỉ còn có 5-6 cấp phó ở sở này thôi thì như vậy đã giảm nhiều chứ. Nhiều sở ngành khác cũng tương tự như vậy, đã giảm gần trở về số lượng quy định.
Cảm ơn ông.
Một vấn đề đặt ra là trước khi đưa vào luật thì cần thảo luận bao nhiêu cấp phó là vừa? Đây là việc mà Chính phủ cần phải nghiên cứu, trình ra Quốc hội để thảo luận. Đại thể người ta muốn quy định số lượng tối đa. Tối thiểu có thể là 3-4 nhưng vấn đề là tối đa là bao nhiêu để việc bổ nhiệm không được vượt qua con số này.