Liên tục hai tuần nay, tuần 3 buổi, đón con từ trường về, chị Hà Thị Lan (ngụ ở Q. Bình Thạnh, TPHCM) lại gửi cháu sang nhà một cô giáo đã về hưu ở cùng tổ dân phố để học chữ. Cùng với con chị Lan, có 3 cháu bé khác trong khu vực này cũng đang theo học tại đây với mức phí 200.000 đồng/12 buổi.
Các em được xếp ngồi giữa nhà, kê tập lên chiếc bàn thấp, rồi oàm người, cúi đầu để viết. Có lúc, học sinh ở đây còn kê tập ngay trên chiếc ghế nhựa ngồi đồ chữ, tập tô theo hướng dẫn của người dạy. Thậm chí những lúc mỏi lưng, có em còn nằm bẹp hẳn giữa nền nhà cứ vậy rồi viết trong mà chẳng ai chỉnh cho đúng tư thế.
Theo chị Lan, cô giáo này không mở lớp mời gọi người đến học mà do trong phố quen biết nhau, phụ huynh gửi nên cô kèm cặp giùm. “Nếu đến trung tâm chi phí cao hơn nhiều mà đưa rước cũng phức tạp nên tôi gửi cháu học gần nhà cho tiện, hôm nào không học thì nghỉ. Học chữ ban đầu đơn giản, tôi chỉ cần con biết đọc, biết viết trước để khi vào lớp 1 không bị chậm là ổn”, người mẹ cho hay.
Thời điểm này nhiều phụ huynh có con đang theo học lớp lá (lớp 5 tuổi) ở TPHCM lại tìm đủ cách xoay xở để con học chữ trước khi vào lớp 1 như chị Lan. Chú trọng đến việc con mình phải biết chữ trước khi đi học nhưng lại nhiều người lại tỏ ra quá chủ quan, dễ dãi với những dòng chữ đầu đời của con nên ai cũng có thể thành thầy của trẻ.
Không chỉ đưa trẻ đến các trung tâm, cơ sở luyện chữ, phụ huynh lại tin rằng với trẻ học mầm non, ai cũng có thể dạy chữ. Có phụ huynh tự “trổ tài” hay tìm gia sư đến tại nhà để dạy con học viết, học đọc mà không cần biết họ có chuyên môn dạy chữ hay không. Gia sư này có thể là những sinh viên đi dạy thêm, hay bất kỳ người nào đó phụ huynh nhờ vả được…
Mới đây, chị Nga, có con học mầm non ở Q.12 nhờ nữ sinh học trung cấp dược đang thuê trọ ở nhà mình dạy chữ cho con ở ngay phòng trọ. Lấy chiếc ghế làm bàn, chiều tối hai cô cháu lại “ê a” đọc viết. Chị Nga nghĩ đơn giản rằng, sinh viên được học hành đàng hoàng thì làm gì mà không dạy nổi chữ được cho trẻ chưa biết đọc biết viết.
Hiệu trưởng một trường mầm non ở Q.3 cho biết, rất nhiều lần phụ huynh còn đề nghị cô giáo ở lớp lá dạy thêm chữ cho con mình ở trường để trẻ phải đi học ngoài. Trường từ chối và kể cả phân tích cho phụ huynh hiểu, dạy chữ không phải là chuyên môn của các cô mầm non nhưng họ vẫn tìm cách nì nèo vì nghĩ rằng ai cũng dạy chữ được.
Học sai: Cực kỳ nguy hiểm
Các chuyên gia giáo dục đã cảnh báo, không nên cho trẻ học chữ trước khi vào lớp 1. Học chữ trước có thể làm trẻ căng thăng, về sau mất hứng thú với việc học thì học chữ sai cách làm khổ trẻ hơn nữa.
Bà Nguyễn Thị Minh Nguyệt - phó Trưởng Phòng Giáo dục Q.3, TPHCM cho hay, tuy không có tình trạng học sinh lớp Lá nghỉ học nhưng ở nhà, nhiều phụ huynh vẫn tìm đủ cách cho con học mà không biết rõ người dạy có khả năng hay không.
“Trẻ học chữ sai cách rất tội nghiệp cho các cháu vì có thể ảnh hưởng đến sức khoẻ do tư thế ngồi, kích cỡ bàn không đúng có thể gây vẹo cột sống, cân thị… Độ tuổi này chưa phải để học chữ, học chữ sai trẻ càng sợ. Khi đã học sai trẻ rất khó để làm quen lại, các em dễ bị căng thẳng, chán nản, vào lớp 1 giáo viên sẽ vất vả hơn nhiều để chỉnh cho các em”, bà Nguyệt nói.
Nhà giáo ưu tú Nguyễn Hoa Mai, nguyên trưởng phòng tiểu học Sở GD-ĐT TPHCM phụ huynh lầm tưởng con biết chữ trước sẽ vào học thuận lợi. Nhưng ít ai biết rằng, việc học chữ từ những người không đúng chuyên môn là một nguy hại. Rất nhiều trẻ được dạy chữ bằng cách được đưa cho cuốn tập, cây viết cùng mẫu chữ rồi nằm bò lăn lê như tô màu, đồ chữ chứ không ngồi ngay ngắn đúng tư thế.
“Thực tế cách đây vài năm, rộ phong trào cho con đi học chữ từ lúc mẫu giáo, khi vào lớp 1 chữ các em rất xấu. Viết chữ là một quá trình hình thành từ sự phát triển tâm sinh lý, nhất là cơ tay nhỏ. Không đảm bảo các yếu tố này mà học viết chữ trước, chữ sẽ bị hư và rất khó chỉnh sửa”, bà Mai khẳng định.
Hiệu trưởng nhiều trường tiểu học cho hay đối với khối lớp 1, khi phân giáo viên phụ trách phải cân nhắc rất kỹ, không phải ai cũng kham nổi. Có những người dạy khối 4, khối 5 rất giỏi nhưng không thể dạy lớp 1. Đòi hỏi giáo viên phải tâm lý để hỗ trợ trẻ thích nghi môi trường từ vui chơi sang học tập và còn đòi hỏi chuyên môn, phải được tập huấn để làm tốt công việc dạy và giúp trẻ hứng thú với những nét chữ đầu tiên.
Ở lớp 5 tuổi, các em sẽ được chuẩn bị cần thiết về tâm sinh lý, là bước đệm quan trọng để vào lớp 1 nên ngành giáo dục nhiều năm gần đây quyết liệt thực hiện phổ cập giáo dục mầm non 5 tuổi. Tuy nhiên, không ít phụ huynh vẫn tìm đủ cách con "chạy" trước chương trình, làm khổ con vì ngộ nhận rằng biết chữ trước sẽ thuận lợi hơn khi đi học.
Theo Hoài Nam
Dân trí