Uỷ ban Tài chính Ngân sách của Quốc hội đã có báo cáo thẩm tra dự án Nghị quyết của Ủy ban Thường vụ Quốc hội về mức thuế bảo vệ môi trường đối với xăng, dầu, mỡ nhờn trên cơ sở tờ trình của Chính phủ. Hôm nay (6/7), Ủy ban Thường vụ Quốc hội sẽ họp bất thường, xem xét, quyết định về vấn đề này.
Đa số ý kiến trong Uỷ ban thống nhất với đề nghị của Chính phủ, đồng thời lưu ý Chính phủ cần chủ động hơn trong các biện pháp điều hành giá xăng dầu trong nước theo thẩm quyền, đặc biệt là các biện pháp điều chỉnh về thuế suất thuế nhập khẩu ưu đãi (MFN) mà cho đến nay vẫn chưa được Chính phủ thực hiện.
Theo tờ trình của Chính phủ, dự kiến đề xuất phương án trình Quốc hội giảm thuế tiêu thụ đặc biệt và thuế giá trị gia tăng tại kỳ họp tháng 10/2022, hoặc kỳ họp bất thường. Bộ Tài chính đã dự thảo Nghị định về biểu thuế nhập khẩu ưu đãi và đang lấy ý kiến các Bộ, ngành, địa phương, doanh nghiệp. Tuy nhiên, Tờ trình của Chính phủ chưa đề cập rõ thời điểm dự kiến ban hành Nghị định của Chính phủ để triển khai thực hiện việc giảm thuế nhập khẩu MFN đối với xăng trên thực tế để bảo đảm tính kịp thời.
Chính phủ cho rằng, việc giảm thuế nhập khẩu MFN không tác động nhiều đến việc giảm giá xăng trong nước do nguồn nhập khẩu chủ yếu hiện nay là từ Hàn Quốc và Singapo.
Tuy nhiên, nhiều ý kiến trong Ủy ban cho rằng, chênh lệch lớn giữa mức thuế suất thuế nhập khẩu ưu đãi MFN (20%) so với mức thuế nhập khẩu ưu đãi đặc biệt (FTA) áp dụng với Hàn Quốc và Singapo (8%) là nguyên nhân chủ yếu của việc không nhập khẩu từ các địa bàn khác.
Cơ quan thẩm tra đề nghị Chính phủ cung cấp thông tin cụ thể về dự kiến thời điểm thực hiện giảm thuế suất thuế nhập khẩu MFN đối với xăng.
“Việc giảm thuế suất thuế nhập khẩu MFN này sẽ là một hỗ trợ tích cực, góp phần làm giảm giá xăng trên thị trường trong nước bên cạnh các biện pháp giảm thuế BVMT đối với xăng dầu”, Uỷ ban Tài chính nêu.
Về mức thuế BVMT đối với xăng, dầu, mỡ nhờn, đa số ý kiến trong Uỷ ban nhất trí giảm thuế về mức sàn trong Biểu khung thuế suất như đề nghị của Chính phủ, cụ thể:
Xăng (trừ etanol) giảm từ 2.000 đồng/lít xuống mức sàn 1.000 đồng/lít;
Nhiên liệu bay giảm từ 1.500 đồng/lít xuống mức sàn 1.000 đồng/ lít;
Dầu diesel giảm từ 1.000 đồng/lít xuống mức sàn 500 đồng/lít;
Dầu mazut, dầu nhờn, mỡ nhờn giảm từ 1.000 đồng/lít xuống mức sàn 300 đồng/lít;
Dầu hỏa giữ mức thuế 300 đồng/lít.
Kịp thời giải quyết khó khăn cho DN, người dân
Với những áp lực do giá xăng dầu trong nước tăng cao đối với người dân và khu vực sản xuất kinh doanh trong nước hiện nay, đa số ý kiến trong Uỷ ban Tài chính Ngân sách nhất trí với đề nghị của Chính phủ để trình thông qua Nghị quyết trong thời gian sớm nhất để bảo đảm hiệu lực thực hiện của việc giảm thuế từ 1/8. Một số ý kiến đề nghị áp dụng Nghị quyết này từ 15/7 để kịp thời giải quyết khó khăn cho doanh nghiệp và người dân.
Về tỷ trọng thuế trong giá xăng dầu bán ra, tờ trình của Chính phủ nêu so với nhiều nước trên thế giới, tỷ trọng thuế trong giá cơ sở xăng dầu của nước ta hiện nay vẫn thấp hơn mức bình quân chung, nhất là sau khi mức thuế BVMT được điều chỉnh theo Nghị quyết số 18/2022/UBTVQH15.
Một số ý kiến cho rằng, với tỷ trọng thuế trong giá xăng dầu thấp hơn nhiều so với mức bình quân chung của nhiều quốc gia trên thế giới thì việc đề xuất giảm thuế là không thực sự thuyết phục vì nếu thuế chỉ chiếm tỷ trọng thấp trong giá bán thì việc giảm thuế có thể không thực sự tác động lớn đến việc giảm giá bán xăng dầu, không đạt được mục tiêu đặt ra trong điều chỉnh chính sách thuế song lại ảnh hưởng không nhỏ đến nguồn thu NSNN. Do đó, đề nghị Chính phủ báo cáo, giải trình rõ hơn về nội dung này.
Về số liệu tác động, Chính phủ dự kiến giảm thu NSNN do giảm thuế BVMT đối với xăng dầu là 32.538 tỷ đồng. Có ý kiến trong Uỷ ban TCNS cho rằng, báo cáo của Chính phủ chưa đề cập đến phương án bù đắp nguồn hụt thu này hoặc các giải pháp điều hành khác để bảo đảm cân đối NSNN.
“Một số ý kiến cho rằng, giá dầu thô trên thị trường thế giới thời gian qua đã tăng trên dưới 2 lần so với mức dự toán, theo đó sẽ làm tăng đáng kể nguồn thu NSNN. Đây là một nguồn lực đáng kể để Chính phủ có thể nghiên cứu, cân nhắc thêm các biện pháp hỗ trợ/ trợ cấp như kinh nghiệm các nước một cách phù hợp để hỗ trợ các doanh nghiệp và người dân khắc phục những khó khăn do giá xăng dầu trong nước tăng cao hiện nay”, cơ quan thẩm tra nêu.