Chiều 11/1, Uỷ ban Thường vụ Quốc hội cho ý kiến về việc chuyển đổi phương thức đầu tư đối với một số dự án thành phần trên tuyến Bắc Nam phía Đông giai đoạn 2017 – 2020.
Theo Bộ trưởng Bộ GTVT Nguyễn Văn Thể, dự án xây dựng một số đoạn đường bộ cao tốc trên tuyến Bắc - Nam phía Đông giai đoạn 2017 – 2020, gồm 11 dự án thành phần. Trong đó có 6 dự án đầu tư công và 5 dự án thành phần đầu tư theo phương thức PPP. Mức vốn nhà nước được Quốc hội thông qua chủ trương bố trí cho dự án là 78.461 tỷ đồng.
Bộ trưởng Thể cho biết, trong 5 dự án thành phần trên, đến 5/10/2020 chỉ có 3 dự án có nhà đầu tư nộp hồ sơ dự thầu. Còn lại 2 dự án (đoạn Quốc lộ 45 - Nghi Sơn và Nghi Sơn - Diễn Châu) không có nhà đầu tư nộp hồ sơ dự thầu.
Từ đó, Bộ GTVT đã kéo dài thêm thời điểm đóng thầu đến ngày 12/10/2020, kết quả, dự án đoạn Quốc lộ 45 - Nghi Sơn có 1 nhà đầu tư nộp hồ sơ dự thầu nhưng hồ sơ dự thầu lại không đáp ứng yêu cầu. Còn dự án đoạn Nghi Sơn - Diễn Châu vẫn không có nhà đầu tư nộp hồ sơ dự thầu.
Trên cơ sở đó, Bộ GTVT đề nghị chuyển đổi 2 dự án nói trên từ hình thức đầu tư PPP sang đầu tư công theo nguyên tắc không vượt quá nguồn ngân sách nhà nước đã được Quốc hội thông qua chủ trương bố trí cho dự án.
Theo tư lệnh ngành Giao thông, việc chuyển đổi hình thức đầu tư sang đầu tư công sẽ đẩy nhanh tiến độ thực hiện, tiến độ giải ngân vốn đầu tư công. Đồng thời sẽ bảo đảm chắc chắn triển khai thành công dự án. Sau khi dự án hoàn thành, Chính phủ sẽ xây dựng phương án thu hồi vốn nhà nước (tương tự như cơ chế đối với 6 dự án thành phần đầu tư công đang triển khai).
Báo cáo thẩm tra, Chủ nhiệm Uỷ ban Kinh tế Vũ Hồng Thanh cho biết, có hai loại ý kiến về việc xử lý 2 dự án nói trên. Loại thứ nhất, đề nghị chuyển đổi phương thức đầu tư sang đầu tư công sử dụng 100% vốn nhà nước.
Loại ý kiến thứ 2 lại đề nghị rà soát, điều chỉnh lại phương án tài chính để tăng tính khả thi. Vì nguyên nhân chủ yếu dẫn đến việc đấu thầu không thành công là do phương án tài chính của 2 dự án này chưa thực sự hấp dẫn; sau đó tiếp tục tổ chức đấu thầu lựa chọn nhà đầu tư theo phương thức PPP.
Loại ý kiến này cho rằng, Luật Đầu tư theo phương thức đối tác công tư (có hiệu lực từ ngày 1/1/2021) cho phép các dự án đầu tư theo phương thức PPP được hưởng cơ chế chia sẻ rủi ro cũng sẽ làm cho 2 dự án thành phần này trở nên hấp dẫn hơn.
Ngoài ra, trong bối cảnh đại dịch COVID-19 tiếp tục ảnh hưởng lớn tới nền kinh tế, việc thu hút đầu tư từ khu vực tư nhân thông qua phương thức PPP sẽ giúp nhà nước giảm đầu tư từ ngân sách, dành thêm nguồn lực cho công tác phòng, chống đại dịch và các mục đích an sinh, xã hội.
Trước hai loại ý kiến trên, Thường trực trực Ủy ban Kinh tế cho rằng, dự án cao tốc Bắc Nam phía Nam hiện nay đã chậm so với dự kiến hoàn thành năm 2021. Trong khi, đến nay đã có 9/11 dự án thành phần dự kiến sẽ hoàn thành vào năm 2022, riêng Cầu Mỹ Thuận 2 hoàn thành năm 2023.
Nếu không khẩn trương thực hiện 2 dự án thành phần này sẽ ảnh hưởng đến tiến độ chung và hiệu quả tổng thể của dự án. Do đó, Thường trực Ủy ban Kinh tế tán thành với đa số ý kiến lựa chọn loại ý kiến thứ nhất.
Uỷ ban Thường vụ Quốc hội đã biểu quyết, nhất trí thông qua Nghị quyết chuyển đổi sang đầu tư công sử dụng toàn bộ vốn ngân sách nhà nước đối với 2 dự án thành phần này, theo nguyên tắc không vượt quá nguồn ngân sách nhà nước đã được Quốc hội thông qua.