Khẩn trương khảo sát, kiểm định chung cư cũ
Theo Đề án, Hà Nội sẽ triển khai các nhóm giải pháp trọng tâm, gồm ban hành Kế hoạch tổng rà soát, khảo sát, kiểm định chung cư cũ. Bố trí nguồn vốn ngân sách dự kiến khoảng 500 tỷ đồng trong giai đoạn 2021-2025; ưu tiên kiểm định trước đối với chung cư cũ nguy hiểm, có nguy cơ sụp đổ, chung cư hư hỏng nặng (cấp độ D và C cận D). Hiện đã hoàn thành việc rà soát, xây dựng danh mục. Phấn đấu hoàn thành công tác kiểm định cho tất cả các chung cư cũ trong quý II/2023.
Cụ thể, đợt 1, rà soát hiện trạng các chung cư đã được kiểm định và tổ chức kiểm định toàn bộ các nhà chung cư còn lại của 4 khu chung cư cũ có nhà nguy hiểm cấp D; tổ chức kiểm định 6 khu chung cư được lựa chọn triển khai ban đầu giai đoạn 2021-2025 có tính khả thi cao như Kim Liên, Trung Tự, Khương Thượng, Thanh Xuân Bắc, Thanh Xuân Nam, Nghĩa Tân… ; tổ chức kiểm định một số khu chung cư theo Đề án quy gom tái định cư các chung cư cũ đơn lẻ trên địa bàn quận Hoàn Kiếm, tiến độ hoàn thành vào quý II/2022.
Việc rà soát và kiểm định chung cư cũ toàn thành phố sẽ hoàn thành trong quý II/2023.
Thành phố ban hành Kế hoạch tổ chức lập quy hoạch chi tiết chung cư cũ, đồng thời bố trí nguồn vốn ngân sách lập quy hoạch. Chia làm 4 đợt, đợt 1 là lập, thẩm định, phê duyệt quy hoạch chi tiết tỷ lệ 1/500 đối với 10 khu chung cư cũ, gồm 4 khu có nhà nguy hiểm cấp D là Giảng Võ, Thành Công, Ngọc Khánh, Bộ Tư pháp và 6 khu được lựa chọn triển khai ban đầu có tính khả thi như: Kim Liên, Trung Tự, Khương Thượng, Thanh Xuân Bắc, Thanh Xuân Nam, Nghĩa Tân…; xem xét đề án quy gom tái định cư các chung cư cũ đơn lẻ ở quận Hoàn Kiếm và một số nhà chung cư cũ đơn lẻ. Tiến độ hoàn thành là quý III/2022.
Điểm mới của Đề án là phân cấp cho các quận, huyện, thị xã triển khai công tác tổ chức lập quy hoạch chi tiết, tổng thể mặt bằng, lập đề án quy gom tái định cư các chung cư cũ đơn lẻ trên địa bàn, phối hợp Sở QHKT để bổ sung cập nhật vào kế hoạch tổ chức lập quy hoạch, phối hợp Sở Xây dựng để bổ sung cập nhật vào kế hoạch cải tạo, xây dựng lại chung cư cũ theo quy định tại Nghị định số 69 của Chính phủ.
Ưu đãi đầu tư, hiệu quả đến đâu?
Các đại biểu HĐND thành phố Hà Nội quan tâm tính khả thi của Đề án. Báo cáo thẩm tra của HĐND thành phố yêu cầu UBND thành phố phân loại nhiệm vụ và tăng cường phân cấp, uỷ quyền mạnh cho các quận, huyện tổ chức thực hiện đảm bảo khả thi, phù hợp với các quy định của pháp luật. Đồng thời tiếp tục nghiên cứu quy định rõ các tiêu chí lựa chọn chủ đầu tư; nguyên tắc xác định hệ số K; quy định tạo lập quỹ nhà tạm thời (tạm cư); cơ chế hỗ trợ đối với các dự án không đảm bảo hiệu quả tài chính dự án (không cân đối được tài chính); quy định cụ thể xử lý chuyển tiếp đối với các dự án đã được phê duyệt.
HĐND thành phố Hà Nội cho biết, với số lượng chung cư cũ lớn nhất cả nước (1.579 chung cư), trong đó nhiều chung cư đã xuống cấp, việc cải tạo, xây dựng lại chung cư cũ vừa là nhiệm vụ cấp bách, vừa là nhiệm vụ lâu dài, do vậy UBND thành phố cần xác định rõ lộ trình cụ thể cho từng giai đoạn.
Giai đoạn 2021-2025, ưu tiên tập trung cải tạo, xây dựng lại các khu chung cư cũ có nhà nguy hiểm cấp D, các chung cư đơn lẻ cấp D, các khu chung cư cũ có tính khả thi cao. Quá trình tổ chức thực hiện cần đánh giá hiệu quả các mô hình đã được xác định, kịp thời tháo gỡ những khó khăn, vướng mắc, đẩy nhanh tiến độ dự án được phê duyệt.
Có 3 hình thức chọn nhà đầu tư: các chủ sở hữu thống nhất lựa chọn; đấu thầu lựa chọn; Nhà nước trực tiếp đầu tư xây dựng dự án cải tạo, xây dựng lại chung cư cũ.
HĐND thành phố Hà Nội lưu ý, cùng với các chính sách ưu đãi đầu tư của Trung ương đã được xác định trong Đề án, UBND thành phố cần tiếp tục rà soát đánh giá kết quả thực hiện các cơ chế, chính sách ưu đãi, khuyến khích đầu tư đặc thù của thành phố đã được ban hành, trên cơ sở đó đề xuất HĐND thành phố sửa đổi, bổ sung các cơ chế, chính sách ưu đãi, khuyến khích đầu tư của thành phố phù hợp với quy định của pháp luật, nhằm thu hút mạnh mẽ các nhà đầu tư tham gia cải tạo, xây dựng lại các chung cư cũ.
Đại diện một nhà đầu tư cải tạo chung cư cũ nói rằng, đây là yêu cầu đặc biệt quan trọng. “Chúng ta cứ nhìn vào số lượng chung cư cũ được cải tạo chỉ đếm trên đầu ngón tay trong hàng chục năm qua sẽ thấy cần phải quan tâm đến nhà đầu tư ra sao”, giám đốc một doanh nghiệp từng đầu tư cải tạo chung cư cũ tại quận Đống Đa nói.
Trao đổi với phóng viên Tiền Phong, ông Dương Đức Tuấn, Phó Chủ tịch UBND thành phố Hà Nội, cho biết, lâu nay tỷ lệ đồng thuận trong cải tạo chung cư luôn làm nhà đầu tư và cơ quan quản lý nhà nước đau đầu.
Để giải quyết tình trạng này, Đề án đã quy định trình tự lựa chọn chủ đầu tư; việc lấy ý kiến lựa chọn chủ đầu tư dự án được thực hiện theo nguyên tắc có ít nhất 70% tổng số chủ sở hữu căn hộ tham gia; doanh nghiệp được lựa chọn phải được tối thiểu 75% tổng số các chủ sở hữu tham gia đồng ý.
Nếu có nhiều doanh nghiệp tham gia đăng ký làm chủ đầu tư thì lựa chọn doanh nghiệp nhận được tỷ lệ đồng ý cao nhất của các chủ sở hữu, nhưng tối thiểu phải đạt trên 51% tổng số chủ sở hữu nhà chung cư, khu chung cư đó đồng ý.