Chiều 12/9, lễ đón chính thức Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc và đoàn đại biểu cấp cao Việt Nam diễn ra tại Bắc Kinh theo nghi thức chào đón cao nhất dành cho người đứng đầu chính phủ, với 19 phát đại bác được bắn tại Quảng trường Thiên An Môn, Bộ Ngoại giao Việt Nam cho biết.
Ưu tiên quan hệ với láng giềng
Trong cuộc hội đàm, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc và Thủ tướng Lý Khắc Cường nhất trí cùng gìn giữ và phát huy tình hữu nghị Việt - Trung, tôn trọng lẫn nhau, tăng cường trao đổi chiến lược, gia tăng tin cậy chính trị, làm sâu sắc hợp tác cùng có lợi, kiểm soát và xử lý thỏa đáng các bất đồng còn tồn tại và các vấn đề nảy sinh, thúc đẩy quan hệ đối tác hợp tác chiến lược toàn diện tiếp tục phát triển lành mạnh, ổn định.
Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc khẳng định, Việt Nam kiên định đường lối đối ngoại độc lập, tự chủ, hòa bình, hợp tác và phát triển; đa dạng hóa, đa phương hóa; ưu tiên phát triển quan hệ với các nước láng giềng; chú trọng quan hệ với tất cả các nước lớn, các đối tác quan trọng; chủ động, tích cực hội nhập quốc tế, tham gia các cơ chế hợp tác của khu vực và thế giới. Việc gìn giữ quan hệ hữu nghị truyền thống, phát triển ổn định, lành mạnh, bền vững quan hệ đối tác hợp tác chiến lược toàn diện với Trung Quốc vì lợi ích của hai dân tộc, của khu vực và quốc tế là chủ trương nhất quán, lựa chọn chiến lược và ưu tiên hàng đầu trong chính sách đối ngoại của Đảng, Nhà nước Việt Nam, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc nói.
Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc đã đề xuất các phương hướng, biện pháp lớn để đưa quan hệ hai Đảng, hai nước không ngừng phát triển trong thời gian tới, mở rộng hợp tác trên các lĩnh vực quan trọng như quốc phòng, an ninh, ngoại giao, phấn đấu đưa hợp tác thực chất phát triển ổn định, cân bằng, bền vững; tạo điều kiện để thúc đẩy hợp tác địa phương và quản lý biên giới trên đất liền hai nước; kiểm soát tốt bất đồng trên biển, duy trì hòa bình, ổn định trên biển, không để vấn đề trên biển ảnh hưởng sự phát triển lành mạnh của quan hệ hai Đảng, hai nước…
Khắc phục bất cập trong hợp tác kinh tế
Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc đã trao đổi thẳng thắn về những vấn đề tồn tại, bất cập trong một số lĩnh vực hợp tác kinh tế - thương mại giữa Việt Nam và Trung Quốc hiện nay. Thủ tướng nhấn mạnh, hai bên cần tăng cường chỉ đạo các cơ quan, doanh nghiệp tích cực trao đổi, tháo gỡ khó khăn, vướng mắc, thúc đẩy quan hệ kinh tế - thương mại phát triển cân bằng, bền vững. Thủ tướng đề nghị Trung Quốc hợp tác, cùng triển khai các biện pháp thiết thực để từng bước cân bằng thương mại, tiếp tục tăng cường nhập khẩu các mặt hàng Việt Nam có ưu thế, nhất là nông, lâm, thủy hải sản, trong đó có mặt hàng gạo, sớm cấp phép cho sản phẩm thịt, sữa và nước hoa quả chế biến của Việt Nam xuất khẩu sang Trung Quốc.
Về hợp tác đầu tư, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc nhấn mạnh, Việt Nam coi trọng các yêu cầu về công nghệ cao, hiệu quả, thân thiện với môi trường. Thủ tướng đề nghị Trung Quốc tăng cường đầu tư vào Việt Nam, nhất là trong các lĩnh vực nông nghiệp công nghệ cao, chế tạo máy, công nghiệp phụ trợ, năng lượng tái tạo; sớm triển khai khoản vay bổ sung trị giá 250 triệu USD cho dự án đường sắt đô thị tuyến Cát Linh - Hà Đông, bảo đảm tiến độ, chất lượng, đưa công trình này vào sử dụng theo đúng dự kiến; sớm hoàn thiện quy hoạch tuyến đường sắt khổ rộng tiêu chuẩn Lào Cai - Hà Nội - Hải Phòng; nghiên cứu việc ký kết Thỏa thuận về quản lý tài chính các dự án đầu tư cơ sở hạ tầng dùng tín dụng ưu đãi giữa hai nước nhằm đảm bảo hiệu quả, tiến độ giải ngân cho các dự án. Thủ tướng khẳng định, Việt Nam sẽ tích cực thúc đẩy các dự án hợp tác kết nối khuôn khổ “Hai hành lang, Một vành đai” với những nội dung phù hợp trong sáng kiến “Một vành đai, Một con đường” trên cơ sở đảm bảo tính khả thi và phù hợp với yêu cầu của cả hai bên.
Thủ tướng đề nghị hai bên tiếp tục tăng cường hợp tác trong việc điều tiết lưu lượng xả nước trên thượng nguồn sông Mekong vào mùa khô; sớm trao đổi việc tiếp tục sử dụng đường dây nóng về các vụ việc phát sinh đột xuất trong hoạt động nghề cá trên biển, phối hợp xử lý thỏa đáng vấn đề này. Hai bên cũng cần khẩn trương bàn bạc ký kết Hiệp định vận tải đường sắt mới, tạo điều kiện thuận lợi cho hợp tác hàng không; tạo sự bình đẳng cho các phương tiện vận tải hàng hóa, hành khách của hai bên đi vào lãnh thổ của nhau; thực hiện tốt Kế hoạch hợp tác du lịch giai đoạn 2016 - 2018…
Tôn trọng tiến trình ngoại giao, pháp lý
Về vấn đề trên biển, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc nhấn mạnh, lập trường nhất quán, không thay đổi của Việt Nam là kiên trì giải quyết tranh chấp trên biển Đông bằng các biện pháp hòa bình, phù hợp luật pháp quốc tế, trong đó có Công ước Liên Hợp Quốc về Luật Biển năm 1982 (UNCLOS), tôn trọng tiến trình ngoại giao và pháp lý. Trước những diễn biến phức tạp của tình hình trên biển vừa qua, đề nghị hai bên tuân thủ nghiêm túc các thỏa thuận và nhận thức chung của lãnh đạo cấp cao hai nước, Thỏa thuận về những nguyên tắc cơ bản chỉ đạo giải quyết vấn đề trên biển, tôn trọng lợi ích chính đáng của nhau phù hợp UNCLOS, kiểm soát tốt bất đồng trên biển, không có hành động làm phức tạp, mở rộng tranh chấp, thúc đẩy các cơ chế đàm phán trên biển sớm có tiến triển thực chất; xử lý thỏa đáng vấn đề nghề cá; tiếp tục thúc đẩy hợp tác về tìm kiếm cứu nạn; cùng với các nước ASEAN thực hiện toàn diện và hiệu quả Tuyên bố về ứng xử của các bên ở biển Đông, sớm xây dựng, hoàn thành Bộ quy tắc ứng xử của các bên ở biển Đông trong năm 2017.
Thủ tướng Lý Khắc Cường khẳng định, Trung Quốc coi trọng phát triển quan hệ với Việt Nam; kiên trì phương châm láng giềng hữu nghị, hợp tác toàn diện, ổn định lâu dài với Việt Nam; bày tỏ tán thành những phương hướng và biện pháp lớn do Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc đề xuất. Thủ tướng Lý Khắc Cường khẳng định, Trung Quốc không theo đuổi xuất siêu sang Việt Nam, sẵn sàng thúc đẩy cân bằng thương mại song phương, giải quyết các vấn đề còn tồn tại, vướng mắc, khuyến khích doanh nghiệp Trung Quốc tăng cường hợp tác về thương mại và mở rộng đầu tư tại Việt Nam; nỗ lực cùng Việt Nam kiểm soát tốt bất đồng trên biển, duy trì đại cục quan hệ Trung - Việt và hòa bình và ổn định ở biển Đông.
Chiều cùng ngày, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc hội kiến Chủ tịch Quốc hội Trung Quốc Trương Đức Giang và Chủ tịch Hội nghị Hiệp thương chính trị nhân dân toàn quốc Trung Quốc Du Chính Thanh.
Vay thêm 250 triệu USD cho dự án đường sắt Cát Linh - Hà Đông
Sau cuộc hội đàm, hai Thủ tướng chứng kiến lễ ký kết 9 văn kiện hợp tác, trong đó có Hiệp định gia hạn bổ sung Quy hoạch phát triển 5 năm hợp tác kinh tế, thương mại Việt Nam - Trung Quốc giai đoạn 2017 - 2021; Hiệp định hợp tác kinh tế kỹ thuật về cung cấp khoản viện trợ không hoàn lại giữa Chính phủ Việt Nam và Chính phủ Trung Quốc; Hiệp định khung về khoản vay bổ sung 250,62 triệu USD cho tuyến đường sắt đô thị Cát Linh - Hà Đông, Danh mục dự án hợp tác năng lực sản xuất; Hiệp định thương mại biên giới sửa đổi; Bản ghi nhớ xây dựng Quy hoạch hợp tác xây dựng cơ sở hạ tầng giai đoạn 2016 - 2020; Thỏa thuận hợp tác về giáo dục giữa hai Bộ Giáo dục giai đoạn 2016 - 2021; Bản ghi nhớ về việc trao tặng thiết bị hỗ trợ ứng phó biến đổi khí hậu (trị giá 20 triệu nhân dân tệ, tương đương 66 tỷ đồng).