Trong cuộc nói chuyện đầu tiên kể từ cuộc bầu cử Mỹ, Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình hôm qua nói với Tổng thống đắc cử Donald Trump qua điện thoại rằng hợp tác là lựa chọn duy nhất cho quan hệ giữ hai nước, báo chí nhà nước Trung Quốc đưa tin.
Trong một cuộc vận động tranh cử hồi tháng 8, ông Trump cáo buộc Bắc Kinh là “kẻ trộm lớn nhất trong lịch sử thế giới”. Ông dọa sẽ coi Bắc Kinh là kẻ thao túng tiền tệ và áp 45% thuế lên hàng hóa nhập khẩu từ Trung Quốc.
Theo giới quan sát, việc ông Trump đắc cử khiến quan hệ Mỹ - Trung trở nên bất trắc, trong thời điểm Bắc Kinh hy vọng có sự ổn định từ bên ngoài khi nước này đang phải đối mặt với nhiều thách thức cải cách trong nước, nền kinh tế tăng trưởng chậm lại và nhiệm vụ cải tổ lãnh đạo để chuẩn bị cho một đội ngũ mới xung quanh ông Tập vào cuối năm 2017.
“Thực tế chứng minh rằng hợp tác là lựa chọn đúng duy nhất cho Trung Quốc và Mỹ”, đài truyền hình trung ương Trung Quốc CCTV dẫn lời ông Tập nói với ông Trump trong cuộc điện đàm ngày 14/11.
“Hai bên cần đẩy mạnh hợp tác, thúc đẩy hợp tác kinh tế và tăng trưởng kinh tế toàn cầu, mở rộng rất cả các lĩnh vực trao đổi và hợp tác, bảo đảm cho người dân hai nước đạt được những lợi ích hữu hình hơn, và thúc đẩy quan hệ Trung – Mỹ phát triển tốt hơn”, ông Tập nói.
CCTV đưa tin ông Trump nói với ông Tập rằng sẽ sẵn sàng làm việc với Trung Quốc để đẩy mạnh hợp tác và tin rằng quan hệ Mỹ - Trung “chắc chắn sẽ phát triển nhiều hơn”. Ông Tập và ông Trump đồng ý duy trì trao đổi liên lạc gần gũi và sẽ sớm gặp mặt, CCTV đưa tin. Ông Tập đã chúc mừng ông Trump trong một bức điện được gửi đi ngay sau chiến thắng bất ngờ trong cuộc bầu cử.
Trong khi đó, bài xã luận đăng trên tờ Thời báo Hoàn cầu thuộc Đảng Cộng sản Trung Quốc, dọa Trung Quốc sẽ cấm bán iPhone và ô-tô Mỹ nếu ông Trump “ngây thơ” theo đuổi chiến tranh thương mại chống lại Trung Quốc.
Bài viết đăng trên Thời báo Hoàn cầu cảnh báo những biện pháp như áp thuế 45% lên hàng Trung Quốc hay coi Trung Quốc là nước thao túng tiền tệ sẽ là sai lầm nghiêm trọng. “Nếu ông Trump đánh đắm quan hệ thương mại Trung – Mỹ, một số ngành công nghiệp của Mỹ sẽ bị thiệt hại. Cuối cùng vị tổng thống mới sẽ bị chỉ trích vì sự liều lĩnh, thiếu hiểu biết và thiếu năng lực”, bài xã luận viết.
Thời báo Hoàn cầu cho rằng bất kỳ biện pháp đánh thuế nào nhằm vào hàng hóa từ Trung Quốc cũng sẽ vấp phải “các biện pháp đáp trả” ngay lập tức và “cách tiếp cận ăn miếng trả miếng” từ Bắc Kinh.
“Các đơn đặt hàng từ hãng Boeing sẽ được thay thế bởi hãng Airbus. Sản lượng ô-tô Mỹ và iPhone bán ở Trung Quốc sẽ thụt lùi, còn nhập khẩu đậu nành và ngô từ Mỹ sẽ bị dừng. Trung Quốc cũng có thể hạn chế số lượng sinh viên sang Mỹ học”, Global Times viết. Tờ báo mang quan điểm diều hâu này cũng cảnh báo rằng việc “gây khó cho Trung Quốc về chính trị cũng sẽ không hay ho gì cho ông ấy”.
Thời gian này đang có nhiều dự đoán về tác động của việc ông Trump đắc cử đối với quan hệ giữa hai nền kinh tế lớn nhất thế giới, từ biến đổi khí hậu đến thương mại toàn cầu hay cân bằng an ninh ở châu Á – Thái Bình Dương. Việc ông Trump chỉ trích các đồng minh của Mỹ vì hưởng lợi miễn phí từ sự bảo đảm an ninh của Mỹ khiến các đồng minh của Washington lo ngại hơn về số phận của các sắp xếp an ninh thời hậu Thế chiến 2 trước một Trung Quốc đang lên và một Triều Tiên khó đoán.
Ông Trump có vẻ sẽ tìm cách sớm đưa Mỹ rút khỏi một thỏa thuận toàn cầu về đối phó với biến đổi khí hậu mà Tổng thống Barack Obama và lãnh đạo Trung Quốc đã chọn là lĩnh vực hợp tác chủ chốt.
Trung Quốc cũng đã gửi tín hiệu sẽ thúc đẩy các kế hoạch hội nhập thương mại khu vực, và sẽ tìm kiếm sự ủng hộ đối với một khu vực tự do thương mại ở châu Á – Thái Bình Dương do Bắc Kinh hậu thuẫn tại hội nghị cấp cao APEC tại Peru vào giữa tháng này, sau khi chiến thắng của ông Trump khiến triển vọng Hiệp định Đối tác xuyên Thái Bình Dương (TPP) được phê chuẩn thêm ảm đạm.