Sau thông tin này, ông Hồ Đức Phớc đã yêu cầu cán bộ tới làm việc cụ thể với Tổng Cục thuế, xem xét lại hồ sơ sao kiện cơ quan thuế mà không đụng chạm tới KTNN và kiểm toán lại không hề biết vấn đề này.
Tổng kiểm toán đã nghiên cứu về 13 vụ kiện mà Bộ trưởng Tài chính phản ánh, trong đó có vụ kiện của Công ty khai thác công trình 384 kiện Cục thuế TP. HCM. Ông khẳng định, vụ này Toà đã bác đơn khiếu kiện, và giữ nguyên kết luận kiểm toán.
Thứ hai là vụ Cty Kinh doanh tổng hợp Phú Hùng kiện Cục thuế tỉnh Thanh Hoá. Trong vụ này KTNN chỉ kiến nghị cơ quan quản lý thuế kiểm tra thanh tra và xử lý theo quy định. Sau đó Cục thuế Thanh hoá ra quyết định thanh tra và thanh tra thuế đã làm và kết quả thanh tra thuế khiến doanh nghiệp không phục. “Doanh nghiệp kiện ra toà là kiện thanh tra thuế, chứ không phải kiện kiểm toán”, ông Phớc nói.
“11 vụ còn lại thì KTNN kiểm toán tại cơ quan thuế, chứ không trực tiếp đối chiếu với doanh nghiệp. Kiểm toán chỉ kiến nghị cơ quan thuế kiểm tra làm rõ và xử lý. Nghĩa là các bằng chứng của kiểm toán không phải từ doanh nghiệp nên nói kết luận kiểm toán sai khiến doanh nghiệp kiện là hoàn toàn không đúng”, Tổng Kiểm toán phản biện.
Kiến nghị Thủ tướng sau khi Sabeco thuộc "đại gia Thái Lan"
Tại buổi làm việc này, ông Hồ Đức Phớc cũng đề cập đến 2 trường hợp mà Bộ trưởng Tài chính đã nói đến vừa qua, là vụ truy thu thuế ở Sabeco và Unilever.
Theo ông Phớc, tại Unilever, kết luận đầu tiên của KTNN là đề nghị truy thu 882 tỷ đồng trên cơ sở kiểm tra hồ sơ tại cơ quan thuế. Sau đó làm việc với doanh nghiệp thì Unilever không cung cấp được bằng chứng và uỷ quyền cho công ty kiểm toán khác tư vấn về thuế.
“Chúng tôi mời cả công ty kiểm toán đó, và mời cả Unilever, Cục thuế, Tổng Cục thuế để đánh giá hồ sơ nhưng các bên không cung cấp được bằng chứng. Sau một thời gian rất dài, khi có ý kiến của Uỷ ban Tài chính Ngân sách yêu cầu tiếp tục làm lại, lúc đó doanh nghiệp cung cấp hồ sơ bổ sung. Ba bên xác nhận lại là 575 tỷ đồng, doanh nghiệp chấp nhận 316 tỷ và phần còn lại thì không cung cấp được bằng chứng.
Tại cuộc làm việc cuối cùng, với sự tham gia của các bên thì bằng chứng hết sức rõ ràng. Khi ký nhận vào văn bản, doanh nghiệp phải nộp 316 tỷ đồng, số còn lại bằng chứng chưa rõ ràng và tiếp tục làm rõ. Nói như vậy để thấy kết luận của kiểm toán phải tâm phục khẩu phục và minh bạch.”, ông Phớc cho hay.
Đối với vụ truy thu thuế Sabeco, theo Tổng Kiểm toán, từ khi phát hiện tình trạng chuyển giá của doanh nghiệp này, KTNN đã kiến nghị và phối hợp với Thanh tra Chính phủ kiến nghị nộp 4.700 tỷ đồng và doanh nghiệp đã nộp vào ngân sách đầy đủ. Số còn lại là số phạt chậm nộp cơ quan thuế chưa phạt và làm một văn bản gửi Thủ tướng, đề nghị không xử phạt chậm nộp của Sabeco, nhưng Chính phủ không trả lời nên khoản này “treo” lại.
Khi KTNN vào kiểm toán (thời điểm đó chưa bán cho Thái Lan) thì phát hiện khoản chưa chia 2.700 tỷ đồng là lợi nhuận chưa chia và KTNN yêu cầu phải chia khoản này. Tại cuộc họp Đại hội đồng cổ đông của Sabeco trước khi bán cho đại gia Thái Lan cũng không đưa ra quyết định việc chia lại khoản lợi nhuận trước thuế này.
Sau đó Bộ Công Thương có văn bản giải trình, cho rằng đây là khoản dự phòng đề phòng việc Tổng Cục thuế ra quyết định phạt chậm nộp của Sabeco hay không. Nếu phạt chậm nộp thì lấy khoản này để nộp. Sau này bán thì bán cả gốc cả ngọn, gồm cả khoản 2.700 tỷ đồng.
“Giờ Sabeco thuộc về đại gia Thái Lan và họ có văn bản gửi lên Thủ tướng. Tóm lại, KTNN kết luận đúng và đầy đủ bằng chứng tại thời điểm kiểm toán chứ không có gì sai”, ông Phớc khẳng định.
Trước đó, ngày 21/2, báo cáo giải trình tại phiên họp Uỷ ban Thường vụ Quốc hội liên quan đến dự án Luật Quản lý thuế sửa đổi, Bộ trưởng Bộ Tài chính Đinh Tiến Dũng cho biết, sẽ tiếp tục rà soát, tiếp thu các ý kiến đóng góp tại phiên họp. Theo Bộ trưởng Đinh Tiến Dũng, từ năm 2013 – 2018, đã phát sinh 14 vụ kiện của doanh nghiệp theo kết luận của Kiểm toán Nhà nước (KTNN). Trong đó, xử 10 vụ thì cơ quan thuế thua cả 10, còn 3 vụ đang tiếp tục thụ lý và 1 vụ tạm dừng vì có tình tiết mới.
Theo Bộ trưởng Bộ Tài chính, bên cạnh trường hợp kiểm toán trực tiếp đối tượng nộp thuế, với trường hợp kiểm toán cơ quan thuế, thì cơ quan kiểm toán cũng phải có trách nhiệm, trích lục để cơ quan quản lý thuế căn cứ vào đó ra quyết định hành chính thu thuế. Hiện nay, thực tế nhiều trường hợp khi ra toà, cơ quan thuế đã thua kiện. Ông Dũng ví dụ 2 vụ việc Chính phủ đang giao Bộ Tài chính và các bộ, ngành xử lý hiện nay là Sabeco và Unilever.
Theo ông Dũng, kết luận của kiểm toán có 2 lần ra 2 số khác nhau. Unilever, lần đầu là 882,9 tỷ, lần 2 kết luận là 575,8 tỷ, hiện đối tượng chỉ mới chấp nhận 316 tỷ.
“Kết luận kiểu gì như thế? Nếu cơ quan thuế quyết định truy thu hơn 800 tỷ thì họ kiện, nhưng KTNN lại không chịu trách nhiệm. Dự thảo viết lại cũng được, nhưng tiếp thu ý kiến, phải rõ trách nhiệm, nếu không cơ quan thuế không giải trình được”, ông Dũng nói.