Thời gian gần đây, NSƯT Thanh Quý thường hóa thân vào những nhân vật phụ nữ sắc sảo, lắm mưu mẹo như Lý trong Mùa lá rụng hay vai bà trùm nham hiểm, mưu mô trong Đầm lầy bạc.
Gặp NS Thanh Quý ở ngoài, tôi bị bất ngờ trước vẻ cởi mở, thân thiện và cách nói chuyện rất thoái mái, trẻ trung của chị. Trước mắt tôi không phải là một nghệ sĩ nổi tiếng, cũng không phải một người đàn bà luống tuổi với 2 lần đổ vỡ hôn nhân. NS Thanh Quý không có vẻ u hoài, đượm buồn mà tôi lầm tưởng về những người phụ nữ ở độ tuổi và hoàn cảnh của chị thường có.
Chen giữa câu chuyện là những tràng cười sảng khoái, NS Thanh Quý khiến người đối diện có cảm giác nhẹ nhàng, dễ chịu khi tiếp xúc với mình.
Nghệ sĩ Thanh Quý ở đời thương rất giản dị.
Làm nghệ thuật chỉ để thỏa đam mê
Sau 1 thời gian khá dài vắng bóng trên màn ảnh nhỏ, gần đây NS Thanh Quý bắt đầu quay lại với khán giả?
Không phải gần đây, tôi vẫn tham gia liên tục đó chứ. Do đầu ra của phim, có những thời điểm phim ra liền, ai cũng nghĩ là mình làm nhiều, còn có khi ít phim chiếu, mọi người lại nói mình không tham gia.
Nói chung thì mỗi năm tôi cũng cộng tác một vài phim. Nhưng đôi khi, cũng có những vai diễn quá nhạt nhòa, khiến khán giả cũng chẳng nhớ được rằng mình có diễn, thành ra mọi người nghĩ tôi ít làm phim.
Có thời điểm nào chị cảm thấy mệt mỏi, chai lỳ với nghệ thuật chưa?
Có chứ! Cách đây độ mười mấy năm, có thời gian mình cảm giác tự nhiên thấy chán, đóng phim hoặc làm phim thấy khó thâm nhập được vào nhân vật. Cảm xúc của mình nó cứ trơ ra, khi đó rất khó để hoàn thành vai diễn.
Đi diễn nhiều năm, các nghệ sĩ thường có cách để chế ngự cảm xúc của mình, chị là ngoại lệ sao?
Đến tận bây giờ, mỗi lần nhận vai tôi luôn có cảm giác sợ sợ, ngại ngại. Tôi lo lắng mình sẽ làm như thế nào, có làm tốt được vai diễn không? Ngày quay đầu tiên bao giờ tôi cũng nói với đạo diễn là: “Này, run lắm đấy nhé”, đến ngày thứ 2, thứ 3 mới bắt đầu “vào guồng” và làm việc trôi chảy được.
Mặc dù đi diễn lâu năm, nhưng tôi vẫn không thể dễ dàng bắt nhịp với nhân vật được, phải khi thật “ngấm”, tôi mới có thể làm tốt.
Khán giả từng rất ấn tượng với vai Lý lạnh lùng, tham lam và sắt đá trong Mùa lá rụng. Và gần đây, vai diễn bà trùm trong Đầm lầy bạc cũng khiến nhiều người “lạnh gáy” với độ nguy hiểm, toan tính. Những nhân vật này có nét nào tương đồng với tính cách của chị ngoài đời?
Vai Lý là có lẽ là lần đầu tiên đạo diễn khai thác ở tôi dạng nhân vật đanh đá, ghê gớm, mưu mô, tính toán cho lợi ích bản thân. Khi tôi đóng những vai này, có người hàng xóm gần nhà bảo là: “Chị đừng có đóng vai đanh đá nữa, ghê gớm quá! Ở ngoài chị hiền lành, nói năng nhẹ nhàng như thế này, sao trong phim lại đanh đá thế?”.
Đấy là mọi người nhận xét thế, chứ chắc gì bản chất của tôi đã hiền lành, biết đâu lại rất ghê gớm nhưng tôi giấu thì sao (cười)? Tôi cũng nói tôi là diễn viên mà, có vai là diễn chứ đợi hiền lành hay đúng với bản chất của mình thì khó lắm! Thực ra, tôi thấy những vai diễn nào hay thì tôi nhận đóng chứ cũng không quá để ý chuyện có hợp hay có tương đồng gì với mình hay không.
Thanh Quý trong phim Đầm lầy bạc.
Nhìn vào giới nghệ sĩ, người ta thấy có 2 thái cực trái ngược. Lớp nghệ sĩ trẻ luôn xuất hiện trong hình ảnh lung linh, sang trọng, đôi khi là giàu có và rất quyền lực. Trong khi đó, lớp nghệ sĩ lớn tuổi dường như lại trầm lặng hơn, thậm chí là có rất nhiều mảnh đời bất hạnh, nghèo khổ. Theo chị, điều gì tạo nên sự khác biệt như vậy?
Tôi nghĩ mỗi thời đại, mỗi thời gian đều tạo ra những kết quả nhất định. Và mỗi thời đều có những mặt hay mặt tốt riêng. Tôi không tin nghề này có thể mang lại đời sống thừa thãi cho người theo đuổi nó như mọi người nhìn bên ngoài.
Cũng có thể có 1 số người thành đạt nhờ nghề, và cũng có thể một số khác được thừa hưởng sự sung túc từ gia đình. Cũng có thể các em làm thêm nghề khác mới đủ ăn đủ tiêu. Làm nghệ thuật chỉ để thỏa đam mê chứ về kinh tế sẽ rất trầy trật.
Làm nghề này phải có bản lĩnh, có đam mê. Nếu để cái phù hoa bên ngoài lôi kéo, đánh mất mình hoặc lỡ bước dấn than để đạt được tiền tài danh vọng thì sẽ rất khổ. Người nghệ sĩ nên trả lời cho khán giả bằng vai diễn, bằng những cống hiến chứ không phải bằng hình ảnh phù hoa, hay lối sống hào nhoáng.
Có rất nhiều kiểu để được nổi tiếng nhưng nếu không có năng lực thì chẳng ai nhớ đến mình. Những kiểu nổi tiếng ấy không có giá trị đích thực. Nó là giá trị ảo.
Không muốn gặp mặt Thành Chương sau ly hôn
Nghệ sĩ thường được truyền thông săn đón nhưng có một thời gian khá dài chị dường như “đóng cửa” trước báo chí. Có phải chị “sợ” báo chí?
Tôi không sợ. Mình là người của công chúng, mà báo chí là cầu nối cho người nghệ sĩ với khán giả, được truyền thông săn đón là điều tốt chứ!
Thực ra, 10 năm trở lại đây tôi không trả lời báo chí vì trong khoảng thời gian này, tôi gặp phải một số vấn đề. Không phải tôi “chảnh” gì đâu, chỉ là trong lúc đang rối bời như thế, tôi sợ rằng mình có thể sẽ diễn đạt không rõ ràng, không thoát ý, khiến mọi người hiểu sai.
Thật sự, tôi cũng có những sai lầm nhưng trong quan niệm sống của tôi, cái quan trọng nhất là mình biết hướng thiện và luôn cố gắng để trở thành người lương thiện. Tôi nghĩ, mình không làm cái gì xấu thì chẳng việc gì phải ngại, phải sợ.
Chị có thể nói rõ hơn về khoảng thời gian “khép mình” này?
Thời gian này, tôi gặp phải một số vấn đề cá nhân. Nó là những chuyện khó khăn trong cuộc sống riêng của tôi thôi. Và tôi không muốn nhắc lại nữa. Chỉ mong mọi người hiểu rằng đó thực sự là khoảng thời gian khó khăn nhất trong cuộc sống của tôi.
Trong 10 năm đó, ai là người ở bên và chia sẻ với chị ?
Chỉ có con gái tôi thôi. Con gái là người gần gũi, thân thiết nhất đã chia sẻ với tôi. Ngoài ra, tự bản thân mình cũng phải luôn vững vàng thì dù có chuyện gì cũng sẽ vượt qua hết.
"Nỗi cô đơn giống như 1 người bạn đồng hành với mình vậy".
Ở độ tuổi này, con người ta rất dễ cảm thấy cô đơn. Chị có như thế không?
Tôi đã có những cảm nhận về sự cô đơn từ khi còn nhỏ chứ không chỉ ở độ tuổi này. Tôi cảm thấy cô đơn, cô độc, và buồn ngay từ ngày còn là cô bé con. Đến tận bây giờ tôi thấy nỗi cô đơn giống như một người bạn đồng hành với mình vậy.
Có lúc nào chị muốn trốn tránh người bạn đồng hành ấy không ?
Cũng không cần thiết phải trốn tránh, vì đôi khi sự cô đơn cũng có cái thú vị của nó!
Không phải là tôi thích gặm nhấm sự cô độc mà đơn giản vì mình đã quen với nó. Với tôi, sự cô đơn cũng là một phần tự nhiên như hơi thở, nước uống hàng ngày thôi.
Hiện tại, chị có muốn một sự thay đổi trong đời sống tình cảm riêng tư không?
Tôi cảm thấy hài lòng với cuộc sống hiện tại. Không ai biết trước mọi chuyện sẽ thế nào, sẽ thay đổi ra sao, nhưng tôi thấy cuộc sống của 1 người “độc thân vui vẻ” như tôi đang rất ổn (cười)!
Trong cuộc sống chị gặp khá nhiều trắc trở. Có phải vì “hồng nhan đa truân”?
Chẳng phải do hồng nhan gì đâu!Tôi nghĩ mọi thứ như thế nào là do sự lựa chọn của mình chứ chẳng có gì có thể đưa đẩy mình cả.
Nếu nói theo nhà Phật thì “gieo nhân nào gặt quả đấy”. Tôi đã gieo phải hạt nhân không tốt thì đành phải gặt quả đắng thôi! Mọi chuyện đều do cách sống, do cách chọn lựa của mình mà ra.
Chị từng nói “Tôi không phù hợp với cuộc sống hôn nhân”. Điều gì khiến chị nghĩ như vậy?
Đối với tôi, những vấn đề trong hôn nhân như “ngoại tình”, “xô xát”, “cãi vã” không phải là chuyện quá nghiêm trọng. Tôi rất dễ thông cảm với những phút giây như thế.
Nhưng trong cuộc sống, có những điều bên ngoài nhìn vào thì thấy rất đẹp, rất hạnh phúc, nhưng bản thân mình ở trong lại thấy không chấp nhận được, không chịu đựng được. Và từ đó, mâu thuẫn cứ nảy sinh.
Trong cuộc sống hôn nhân, bản thân tôi không phải là người không biết nhẫn nhịn, vun vén, nhặt nhạnh. Tôi từng trải qua cuộc sống nghèo khó, vất vả, những điều đó tôi chấp nhận được. Nhưng sự giả dối, thói đạo đức giả thì tôi không thể chấp nhận và tôi không bao giờ đồng hành với nó.
Tình trạng ly hôn trong giới nghệ sĩ xảy ra khá nhiều. Phải chăng cái tôi của nghệ sĩ quá lớn, khiến người ta khó chấp nhận những sai lầm của người kia?
Cũng không hẳn. Tôi nghĩ rằng tính dị biệt của ai cũng lớn, chính vì thế rất khó để dung hòa được. Để tìm được tiếng nói chung, đòi hỏi cả 2 người phải cùng cố gắng.
Sau khi ly hôn, chị có giữ liên lạc với chồng cũ - họa sĩ Thành Chương?
Đối với người chồng đầu tiên, chúng tôi vẫn giữ liên lạc, vẫn nói chuyện phiếm, vẫn mắng mỏ nhau rất thân tình. Nhưng với mối quan hệ thứ 2 thì không. Người ta nói hậu ly hôn, người ta cần có văn hóa ứng xử với nhau. Nhưng không có được văn hóa này thì tôi không muốn liên lạc nữa.
Đối với tôi, mọi chuyện diễn ra trong khoảng thời gian của cuộc hôn nhân đó giống như tôi rơi vào trạng thái hôn mê sâu. Khi tỉnh dậy, mọi thứ đã bị xóa nhòa và chẳng còn điều gì đọng lại trong đầu tôi nữa.
Tôi không thù hận, không căm ghét, nhưng với tôi, mối quan hệ đó là không có!
Sau những sóng gió đó, động lực nào khiến chị gượng dậy và vượt qua?
Bất kỳ trong hoàn cảnh nào, mình cũng phải tin chính bản thân mình, tin vào sự tử tế và tốt đẹp trong cuộc sống.
Tôi không phụ người, cũng chẳng làm điều gì đáng phải ân hận. Tôi đã tạo điều kiện, đã làm mọi thứ để mọi chuyện trở nên tốt đẹp hơn, nhưng không được, thì cũng chẳng còn gì để mình phải lăn tăn.
Sau tất cả mọi chuyện, điều quan trọng nhất là tôi có sức khỏe, có bệ đỡ vững chắc về kinh tế, đó mời là điều giúp mình ổn định cuộc sống. Tôi rất trân trọng mối quan hệ hôn nhân gia đình nhưng nếu đã hết duyên hết phận, thì đành phải chấp nhận thôi!
Trong cuộc sống hiện tại, mối bận tâm lớn nhất của chị là gì?
Điều tôi quan tâm nhất hiện nay là cuộc sống của con gái và cháu ngoại tôi. Tôi là bờ vai cho con và cháu dựa vào. Nếu một mai tôi mất đi, con và cháu tôi sẽ mất đi chỗ dựa.
Tôi không có nhiều đòi hỏi cho cuộc sống bản thân. Nhiều khi tôi nghĩ: “Trời đã cho tôi được như thế này là tôi may mắn lắm rồi, chẳng đòi hỏi gì thêm nữa!”.