Bị cáo Nguyễn Thành Trung bị truy tố về tội “tiêu thụ tài sản do người khác phạm tội mà có”, theo khoản 4 (khoản có khung hình phạt nặng nhất đối với tội này, từ 7 năm đến 15 năm tù) Điều 250 Bộ luật Hình sự.
Các bị cáo Nguyễn Hồng Hà (nguyên Trung tá, nguyên Đội trưởng Đội CSGT, Công an Khánh Sơn), Vũ Anh Trung (nguyên Thiếu tá, nguyên Đội trưởng Đội Cảnh sát Kinh tế - Môi trường, Công an Khánh Sơn), Trần Lệ Kiên (nguyên Thượng úy, nguyên Phó đội trưởng Đội Cảnh sát Thi hành án hình sự - Hỗ trợ tư pháp, Công an Khánh Sơn), Luân Văn Nam (trú thôn Dốc Gạo, thị trấn Tô Hạp, Khánh Sơn) bị truy tố về tội “lợi dụng chức vụ quyền hạn trong khi thi hành công vụ”, theo khoản 3 Điều 281 Bộ luật Hình sự.
Theo cáo trạng của VKSND tỉnh Khánh Hòa, giữa tháng 9/2012 có hàng nghìn người đến đào bới, tìm kiếm trầm kỳ ở khu vực rừng Gộp Ngà (Sơn Trung, Khánh Sơn). Tối ngày 26/9/2012, Vũ Anh Trung, Nguyễn Hồng Hà, Trần Lệ Kiên, Luân Văn Nam đã giữ và bán hai cục trầm kỳ thu của người dân, gây thiệt hại lợi ích nhà nước 4,15 tỷ đồng. Bị cáo Nguyễn Thành Trung biết hai cục trầm kỳ là tài sản do phạm tội mà có, nhưng vẫn đứng ra thực hiện việc mua bán, đưa ra tỷ lệ ăn chia nhằm mục đích vụ lợi cá nhân.
Các bị cáo (từ trái qua) Nguyễn Hồng Hà, Vũ Anh Trung, Trần Lệ Kiên, Luân Văn Nam, Nguyễn Thành Trung.
Bị cáo Nguyễn Thành Trung ra khỏi tòa án.
Các nhân chứng Nguyễn Thành Phấn, Nguyễn Văn Phương, Phan Hồng Ngọc (thứ 2, 3, 4, từ trái qua).
Bị cáo Nguyễn Thành Trung và nhân chứng Phan Hồng Ngọc trò chuyện trong khi chờ Hội đồng xét xử xem xét đề nghị hoãn phiên tòa.
Xét xử sơ thẩm (lần 1) vụ án này từ ngày 18/6/2014 đến ngày 20/6/2014, TAND huyện Khánh Sơn tuyên phạt Nguyễn Hồng Hà và Vũ Anh Trung 5 năm 6 tháng tù, Trần Lệ Kiên 5 năm tù, Luân Văn Nam 3 năm tù về tội “lợi dụng chức vụ quyền hạn trong khi thi hành công vụ”, tuyên phạt Nguyễn Thành Trung 10 năm tù về tội “tiêu thụ tài sản do người khác phạm tội mà có”. Ông Nguyễn Thành Trung kháng án, phủ nhận việc tham gia bán trầm kỳ. Theo ông Trung, tối ngày 27/9/2012 ông nhậu với một số người tại quán Hương Quê ở thành phố Cam Ranh (Khánh Hòa), không ngồi ở cà phê Góc Núi (thị trấn Tô Hạp) với Vũ Anh Trung, Nguyễn Hồng Hà để bàn việc bán trầm kỳ.
Ngày 29/9/2014 và ngày 30/9/2014, TAND tỉnh Khánh Hòa xét xử phúc thẩm (lần 1) vụ án. Các nhân chứng Phan Hồng Ngọc, Đỗ Nguyên Tuấn và Nguyễn Quốc Khanh khai, cùng dự cuộc nhậu đêm 27/9/2012 ở quán Hương Quê với họ và ông Nguyễn Thành Trung có ông Nguyễn Thành Phấn, Chánh án TAND huyện Khánh Sơn và ông Nguyễn Văn Phương, Viện trưởng VKSND huyện Khánh Sơn. Xét thấy tình tiết này chưa được xem xét đánh giá ở cấp sơ thẩm, cấp phúc thẩm không thể khắc phục được, Hội đồng xét xử phúc thẩm tuyên hủy bản án sơ thẩm hình sự số 05/2014/HSST ngày 20/6/2014 của TAND huyện Khánh Sơn, giao hồ sơ vụ án cho VKSND huyện Khánh Sơn điều tra, truy tố lại.
Ngày 30/3/2015, Cơ quan CSĐT, Công an tỉnh Khánh Hòa (PC44) ra kết luận điều tra lại vụ án. Theo đó, tối ngày 27/9/2012, các ông Ngọc, Tuấn, Khanh, Phấn, Phương và ông Nguyễn Thành Trung rủ nhau nhậu ở quán Hương Quê. Ông Phan Hồng Ngọc khai rằng, ông Trung ngồi nhậu ở quán Hương Quê từ lúc 18 giờ 30 đến 23 giờ ngày 27/9/2012. Ông Đố Nguyên Tuấn khai, có thấy ông Trung đến quán lúc 19 giờ ngày 27/9/2012, sau đó ông Tuấn đi chơi với bạn gái đến 22 giờ mới quay lại quán, ông không nhớ khi đó có gặp lại ông Trung hay không.
Ông Nguyễn Quốc Khanh từng có bản xác nhận giống ông Ngọc, nhưng khi làm việc với cơ quan điều tra ông Khanh lại khai rằng đến hơn 22 giờ ngày 27/9/2012 ông Trung mới tới quán. Các ông Nguyễn Thành Phấn, Nguyễn Văn Phương đều khai, hơn 22 giờ ngày 27/9/2012 ông Trung mới tới quán Hương Quê. Do vậy, theo PC44, lời khai của các bị can Vũ Anh Trung, Nguyễn Hồng Hà và của nhân chứng Hoàng Xuân Vương về việc tối ngày 27/9/2012, bị can Nguyễn Thành Trung có ngồi ở cà phê Góc Núi để bàn việc bán trầm kỳ là có cơ sở…
Ngày 12/5/2015, VKSND tỉnh Khánh Hòa ra cáo trạng mới của vụ án này, không thay đổi nội dung truy tố ông Nguyễn Thành Trung của cáo trạng trước.
Tại phiên tòa sơ thẩm (lần 2) ngày 22/7, các luật sư bảo vệ quyền lợi cho bị cáo Nguyễn Thành Trung là luật sư Nguyễn Đình Thơ (Đoàn Luật sư tỉnh Khánh Hòa) và luật sư Lê Văn Minh (Đoàn Luật sư Hà Nội) đều có đơn xin vắng mặt, đề nghị hoãn phiên tòa. Chỉ có 10/44 nhân chứng được Tòa triệu tập có mặt tại phiên xét xử. Bị cáo Nguyễn Thành Trung và đại diện VKSND tỉnh Khánh Hòa cũng đề nghị hoãn phiên tòa, để bảo đảm quyền và lợi ích hợp pháp của bị cáo Nguyễn Thành Trung. Hội đồng xét xử đã tuyên tạm hoãn phiên tòa đến 8h ngày 12/8.
Dù ông Nguyễn Thành Phấn, Chánh án TAND huyện Khánh Sơn và ông Nguyễn Văn Phương, Viện trưởng VKSND huyện Khánh Sơn tự nguyện làm nhân chứng, không tham gia tiến hành tố tụng, nhưng có những vấn đề tố tụng như quyết định thay đổi thẩm phán, thay đổi biện pháp ngăn chặn đối với bị cáo..., chỉ chánh án mới có thẩm quyền, nếu chánh án là nhân chứng thì sao quyết định được? Mặt khác, những lời khai của hai nhân chứng này có ý nghĩa rất lớn trong việc xác định sự thật vụ án, ông Nguyễn Thành Trung oan hay không oan. Do đó, việc VKSND tỉnh Khánh Hòa lần này không ủy quyền cho VKSND huyện Khánh Sơn truy tố, để TAND huyện xét xử sơ thẩm như lần trước mà ra quyết định truy tố, chuyển hồ sơ cho TAND tỉnh Khánh Hòa xét xử sơ thẩm, là đảm bảo khách quan, đúng thủ tục tố tụng.
Luật sư Nguyễn Hồng Hà, Phó Chủ nhiệm Đoàn Luật sư tỉnh Khánh Hòa