Bỏ tội cố ý làm trái về quản lý kinh tế
Ngày 16/10, báo cáo UBTVQH về giải trình tiếp thu, chỉnh lý dự thảo Bộ luật Hình sự (BLHS) sửa đổi, Chủ nhiệm Ủy ban Tư pháp Nguyễn Văn Hiện cho biết, nhiều ý kiến tán thành việc bỏ “Tội cố ý làm trái quy định của Nhà nước về quản lý kinh tế gây hậu quả nghiêm trọng” để thay thế bằng các tội danh cụ thể trong lĩnh vực quản lý kinh tế. Ngược lại cũng có ý kiến đề nghị giữ và sửa đổi cấu thành tội danh này để tránh bỏ lọt tội phạm trong lĩnh vực quản lý kinh tế. Sau khi lấy ý kiến nhân dân, ông Hiện cho biết, đa số tán thành với ý kiến thứ nhất, bỏ tội cố ý làm trái.
Theo UBTVQH, để cụ thể hóa Hiến pháp, bảo đảm sự minh bạch, an toàn của môi trường kinh doanh, tránh sự tùy tiện trong áp dụng, việc bỏ Điều 165 trong BLHS hiện hành và thay thế tội danh này bằng các tội cụ thể trong từng lĩnh vực quản lý kinh tế là cần thiết. Do vậy, UBTVQH dự kiến thay thế Điều 165 BLHS hiện hành bằng sáu tội danh mới thuộc các lĩnh vực đầu tư công; quản lý, sử dụng tài sản nhà nước; quản lý, sử dụng vốn nhà nước đầu tư vào sản xuất kinh doanh tại doanh nghiệp; đấu thầu; kế toán; quản lý thuế.
Ngoài số tội mới thay thế trên, dự thảo BLHS dự kiến cũng bổ sung 34 tội danh mới. Bên cạnh đó, một số ý kiến còn đề nghị bổ sung thêm một số tội nhằm xử lý hình sự đối với các hành vi như: gây lãng phí tài sản nhà nước; xâm phạm chế độ hôn nhân; hành vi mua chuộc, đe dọa người làm chứng trong tố tụng...
Bỏ án tử hình bảy tội danh
Liên quan đến việc hạn chế hình phạt tử hình, các ĐBQH cùng đa số ý kiến nhân dân đều tán thành phương án bỏ hình phạt tử hình ở bảy tội danh. Ngoài ra, nhiều ý kiến cũng đề nghị bỏ hình phạt tử hình thêm ba tội khác là: Tội tham ô; nhận hối lộ; sản xuất, buôn bán hàng giả là thuốc chữa bệnh, thuốc phòng bệnh. Tuy nhiên, trước đa số ý kiến nhân dân, UBTVQH đồng tình với phương án một và sẽ trình QH bỏ hình phạt tử hình 7 tội danh, như cướp tài sản; tàng trữ trái phép chất ma túy; chiếm đoạt chất ma túy; chống mệnh lệnh... Riêng tội vận chuyển trái phép chất ma túy vẫn giữ hình phạt tử hình đối với kẻ chủ mưu, cầm đầu đường dây vận chuyển ma túy, hoặc vận chuyển ma túy với số lượng lớn.
Đối với tội tham ô tài sản, sẽ không thi hành án tử hình nếu sau khi bị kết án chủ động khắc phục cơ bản hậu quả, hợp tác tích cực với cơ quan chức năng trong việc phát hiện, điều tra, xử lý tội phạm hoặc lập công lớn. UBTVQH cho rằng, đối với người phạm các tội mang tính vụ lợi, yếu tố khắc phục hậu quả, thu hồi lại được tài sản chiếm đoạt cần được xem là một “tình tiết đặc biệt”. Tuy nhiên, để bảo đảm sự công bằng, người phạm tội phải “hội đủ nhiều yếu tố” mới có thể được xem xét không thi hành án tử hình.
Ủng hộ chủ trương giảm án phạt tử hình, Chủ tịch QH Nguyễn Sinh Hùng cho rằng, án tử hình không có gì văn minh cả, thế giới nhiều nước đã bỏ tội tử hình, Việt Nam cũng cần theo xu hướng này.