Món ngon từ những thứ bỏ đi
Giờ có quá nhiều món ăn ngon, ăn nhiều dễ gây ngán nên mọi người có xu hướng tìm đến các món ăn độc, lạ.
Trong số đó, ít ai ngờ bong bóng cá - một thành phần khi mổ cá người ta vẫn bỏ đi, hoặc gom về nấu cho lợn - giờ lại được dân sành ăn ở Hà Nội mua về chế biến thành những món khoái khẩu như bong bóng cá xào dưa chua, xào ớt,... Để có được 1kg bong bóng cá, nhiều người phải bỏ ra gần nửa triệu đồng và phải đặt hàng trước, mua gom mua vét khắp chợ mới có đủ.
Không chỉ bong bóng cá, mới đây, loại bèo tây hay còn gọi là lục bình, vốn được dùng để làm thức ăn cho gà, vịt, lợn,... ở các vùng quê, cũng được dân Hà thành tìm kiếm về ăn như một loại rau sạch đặc sản, thành món ăn sang khó kiếm. Họ nhờ người thân ở quê thu gom hộ, mang về chế biến thành các món khoái khẩu bèo tây xào thịt bò, xào tôm hay đơn giản là xào với thịt ba chỉ hoặc nấu canh cá,... Đặc biệt, rất nhiều nhà hàng, quán ăn ở miền Tây còn coi món lục bình là món đặc sản vùng miền.
Nhiều người dân quê cũng lấy làm lạ khi thấy những quả trứng ung (là loại trứng gà đã bị hỏng trong quá trình ấp nở) thường vứt bỏ cho lợn ăn giờ được nhiều người ở Hà Nội đổ xô tìm mua, với lời quảng cáo là chứa rất nhiều chất dinh dưỡng, chữa bệnh đau đầu, có tác dụng bồi bổ,... Giá bán lại rất rẻ, chỉ 15.000-20.000 đồng/chục.
Trứng ung thành món ăn yêu thích của nhiều người.
Để được thưởng thức những món ăn lạ, nhiều người còn lùng mua cả những loại côn trùng, sâu bọ.
Những con sâu tre (sâu măng) trắng muốt to bằng đầu đũa, dài bằng hai đốt ngón tay bò lúc nhúc khi được đem chiên giòn tan cùng lá chanh ăn vừa béo ngậy. Đây đang là món ăn khoái khẩu của nhiều người Hà Nội. Món sâu này rất hiếm, giá lên đến nửa triệu đồng/kg. Muốn mua, có khi khách phải tìm được mối để đặt hàng trước cả tuần.
Sâu tre đang là món ăn khoái khẩu được người Hà Nội lùng mua.
Một loại côn trùng khác cũng được nhiều thực khách săn lùng là đuông dừa. Đuông dừa được chế biến thành nhiều món đa dạng như đuông chấm nước mắm ăn sống, đuông nướng, đuông chiên bơ, đuông hấp nước dừa, đuông nấu cháo... Song, đây là sinh vật gây hại với cây dừa, việc nuôi và buôn bán đuông dừa bị nghiêm cấm dưới mọi hình thức.
Để đổi khẩu vị, nhiều người dân Hà thành cũng đang lùng mua những loại rau hoang dã về ăn. Những loại rau dại như dền cơm, rau sam, tầm bóp... được bán tại nhiều chợ của Hà Nội và luôn đắt khách.
Cần cẩn trọng và biết cách chế biến
Nhiều chuyên gia nhận định, bong bóng cá, bèo tây, sâu bọ,... có thể sử dụng làm các món ăn ngon, nhưng phải tìm nguồn nguyên liệu sạch và biết cách chế biến.
PGS. TS Nguyễn Duy Thịnh (Viện Công nghệ Sinh học và Thực phẩm, Đại học Bách Khoa Hà Nội), cho biết, khi hái bèo tây để chế biến các món ăn thì tránh hái ở những vùng nguồn nước bị ô nhiễm. Bởi, cây bèo sẽ hút kim loại nặng cộng với những chất khác ở trong nước và tích tụ vào thân. Người ăn loại bèo đó nhiều cũng tiềm ẩn nguy cơ gây bệnh do kim loại nặng có chứa trong bèo được chuyển hóa vào người.
Bèo tây được ngâm nước mối pha loãng rồi bóp sạch để ráo nước.
Do vậy, ông khuyến cáo chỉ nên ăn bèo sống ở những kênh rạch có nguồn nước sạch, hái những đọt bèo non và ửa sạch, sơ chế cẩn thận trước khi chế biến để tránh bị ngứa.
Với những loại côn trùng, sâu bọ, trong đó có sâu măng, các chuyên gia trong ngành cho hay, khi đã chết, chúng thường sinh ra độc tố hoặc trên cơ thể côn trùng có thể bị nhiễm nấm độc, có protein lạ,... rất dễ gây dị ứng, ngộ độc cho con người khi ăn với những biểu hiện như mẩn ngứa, chóng mặt, buồn nôn...
Vì thế, tránh ăn những loại côn trùng lạ, màu sắc sặc sỡ. Trước khi chế biến, cần ngâm các loại côn trùng vào nước muối pha loãng hoặc vào nước vôi trong để chúng thải hết độc từ ruột ra ngoài, ngăn ngừa nguy cơ bị ngộ độc.
Mặc dù lòng cá là món ăn vô cùng bổ dưỡng, chứa nhiều chất béo giúp phát triển trí não, nhưng các chuyên gia dinh dưỡng cũng lưu ý, cần chọn bóng cá có màu trắng đục hay vàng nhẹ, khô ráo, có độ cứng giòn đặc trưng. Tránh mua loại có màu vàng sậm, ẩm ướt, có mốc hoặc có mùi tanh nồng. Không nên mua nhiều để dự trữ vì bóng cá rất dễ chuyển màu và mốc. Khi chế biến, rửa sạch, ngâm bóng cá trong nước gừng có pha ít rượu trắng để loại bỏ mùi tanh.
Đối với những loại rau rừng , nếu bà nội trợ không biết cách chế biến thì cũng có nhiều rủi ro tiềm ẩn.
Thạc sĩ Lương Văn Dũng, Phó trưởng khoa Sinh học, Trường ĐH Đà Lạt, khuyến cáo, rau rừng vẫn chưa đi vào kinh doanh thương mại thực sự nên chưa có những cơ chế quản lý chặt chẽ. Do là loài cây dại trong tự nhiên, nhiều loại rau rừng ăn được trông rất giống với những loại rau hoang dại có độc tố, lại mọc gần nhau nên rất dễ nhầm lẫn.