> Nhiều sai sót trong quản lý vốn ở Tập đoàn Dầu khí Việt Nam
Trả lời câu hỏi của phóng viên tại cuộc họp báo thường kỳ ngày 9-4, ông Phùng Đình Thực, Chủ tịch hội đồng thành viên Tập đoàn Dầu khí Việt Nam (PVN) cho biết, thực tế và ngay cả trong kết luận của Thanh tra Chính phủ, Tập đoàn đang trong giai đoạn phát triển mạnh, kinh doanh hiệu quả, thương hiệu được khẳng định trong và ngoài nước.
Ông Thực cho biết: Năm 2011 khó khăn như vậy nhưng PVN vẫn đạt hầu hết các chỉ tiêu, trong đó phải kể đến việc nộp ngân sách 160 nghìn tỷ đồng, vượt 58 nghìn tỷ đồng (tương đương 2,9 tỷ USD).
Theo ông Thực, ngày 4-4, Thanh tra Chính phủ công bố kết luận thanh tra PVN. Bên cạnh những việc làm được, kết luận thanh tra ghi một số khuyết điểm. Trong đó, kiến nghị thu hồi 1.922 tỷ đồng từ việc cổ phần hóa một số doanh nghiệp về Quỹ sắp xếp đổi mới doanh nghiệp là số tiền chưa nộp về quỹ chứ không phải nộp ngân sách nhà nước.
Việc chậm nộp do có đơn vị trong ngành gặp những khó khăn khác nhau. Trong đó, hơn 11 nghìn tỷ đồng do Tổng công ty Khí (PV Gas) chưa trả vì bị Tập đoàn Điện lực Việt Nam (EVN) nợ tiền mua khí hơn 12 nghìn tỉ đồng, chưa kể tiền lãi.
Vừa rồi, PV Power vay tiền bên ngoài trả cho Tổng công ty Khí để đơn vị này có tiền trả 1.911 tỷ đồng cho tập đoàn, đưa vào Qũy sắp xếp đổi mới doanh nghiệp. Tập đoàn cũng có văn bản yêu cầu PV Gas trả cả phần lãi tiền chậm nộp này.
Về kiến nghị Tập đoàn phải xin ý kiến Thủ tướng Chính phủ việc sử dụng 15.000 tỉ đồng cho các hoạt động tài chính không thuộc dự án trọng điểm dầu khí, thì tại thời điểm thanh tra, Chính phủ chưa ban hành tiêu chí về công trình trọng điểm dầu khí được sử dụng nguồn quỹ này.
Tuy nhiên, Petro Vietnam hiểu rằng, Tổng công ty thăm dò và khai thác dầu khí (PVEP) là đơn vị 100% chỉ khai thác và thăm dò dầu khí, Vietsovpetro cũng thế..., nên xứng đáng được đầu tư.
“Do vẫn chưa có tiêu chí nên chúng tôi đã đề nghị Bộ Công Thương kiến nghị Thủ tướng ban hành bộ tiêu chí. Đến 14-10-2011, Chính phủ mới ban hành bộ tiêu chí các dự án ưu tiên giúp chúng tôi hiểu được dự án nào được ưu tiên sử dụng quỹ. Đến nay, không còn tồn tại vấn đề này nữa” - ông Thực nói.
Về việc tập đoàn tự ứng vốn cho các tỉnh Sóc Trăng, Hà Tĩnh, Quảng Bình, Hậu Giang và những địa phương để giải phóng mặt bằng, xây dựng công trình không phải công trình dầu khí, ông Thực cho hay: Chúng tôi công nhận là có vi phạm vì nguyên tắc là ngoài hàng rào các dự án, đường sá thì trách nhiệm các địa phương phải lo. Tuy nhiên, chúng tôi cho rằng, có rất nhiều điểm lợi. Khi đưa một công trình đến địa phương, người dân đã phải di dời để phục vụ dự án. Trách nhiệm của doanh nghiệp đầu tư là phải đảm bảo người dân ở đây được lợi.
“Chúng tôi ứng vốn làm đường để xây đường vận chuyển hàng hóa, giải phóng mặt bằng giúp đẩy nhanh tiến độ các dự án. Hơn nữa, nếu không giải phóng được mặt bằng thì tập đoàn cũng chịu lãng phí về máy móc, thiết bị vì không thể triển khai được” - ông Thực nói thêm.
Về việc chi hơn ba nghìn tỷ đồng cho các hoạt động chỉ định thầu sai phạm so với quy định của Chính phủ, bà Phạm Thu Hà, Phó tổng giám đốc PVN cho rằng, không đánh giá thanh tra kết luận sai nhưng tất cả các gói thầu được Thanh tra Chính phủ nêu có lý do của nó. Có những dự án không thể giao cho đơn vị thành viên tập đoàn.
Cũng theo bà Hà, năm 2010, Thủ tướng Chính phủ cho phép Hội đồng thành viên PVN được phép quyết định lựa chọn nhà thầu cho một số gói thầu, trong đó có một số gói được chỉ định thầu.
Các gói thầu này có tính chất đặc biệt chỉ có một số đơn vị thực hiện được, như gói thầu đo đạc về đền bù giải phóng mặt bằng. Đây là việc thường do các đơn vị địa chính địa phương thực hiện. Tiếp nữa là các gói khảo sát biển.
“Chúng tôi đã kiểm tra lại và chỉ định thầu cho những nhà thầu đã làm phương án một của dự án, cũng như một số gói thầu do nhà thầu bên ngoài làm được mà không có đơn vị nào của PVN thực hiện được. Sau khi có kết luận của Thanh tra Chính phủ, chúng tôi đã yêu cầu các đơn vị thành viên không tiếp tục chỉ định thầu cho đơn vị bên ngoài ngành nữa.
Có gói thầu chúng tôi chỉ định đã giúp dự án thực hiện sớm hơn tiến độ và giảm từ 5-14% giá trị gói thầu. Chúng tôi cho rằng thực hiện, vận dụng đúng các quy định của nhà nước” - Bà Hà nói.
"Chúng tôi cầu thị"
Về xử lý trách nhiệm cá nhân, tập thể liên quan đến các sai phạm do Thanh tra Chính phủ đề xuất, theo ông Phùng Đình Thực, thái độ của tập đoàn hết sức cầu thị.
Chúng tôi trung thực, khách quan và nghiêm túc thực hiện kết luận thanh tra theo chỉ đạo của Thủ tướng. Chúng tôi đã ban hành ngay quyết định, phân công thực hiện các kết luận, kiến nghị của thành tra về các tập thể, cá nhân thuộc PVN. Đến nay đã cơ bản xử lý, khắc phục xong những vấn đề vi phạm và các kết luận mà thanh tra đã đưa ra - ông Thực cho biết.
“Về kiểm điểm, trong đó có cả trách nhiệm khuyết điểm đến đâu thì xử lý đến đó. Chúng tôi cũng sẽ rà soát lại, làm rõ khuyết điểm tập thể, cá nhân đến đâu thì báo cáo Thủ tướng đến đó. Chúng tôi cũng chỉ thị các đơn vị thành viên không tái lập các khuyết điểm cũ. Thái độ của chúng tôi rất hết sức nghiêm túc, cầu thị và khách quan” - Ông nói.
Lãnh đạo PVN cho rằng, kiến nghị Tập đoàn phải xem lại việc đầu tư ngoài ngành cũng như việc nâng giá khi mua tàu Bình Minh 02 của tập đoàn mà không có ý kiến của Thủ tướng Chính phủ cần phải hiểu theo nhiều khía cạnh.
Trước tiên, khi hình thành Tập đoàn năm 2006, chủ trương chung là đa ngành và hoạt động rất tốt. Những năm tiếp theo, đặc biệt từ năm 2009, tình hình rất xấu nên Tập đoàn có điều chỉnh từ cuối năm 2009 và năm 2010 một số khoản đầu tư ngoài ngành chưa hiệu quả nhưng chưa dẫn đến thất thoát, thua lỗ.
Ngày 28-3 vừa qua, Tập đoàn đã xây dựng đề án tái cấu trúc, và xác định 4 lĩnh vực chính. Các ngành nghề, lĩnh vực khác, Tập đoàn xây dựng lộ trình thoái vốn từ nay đến 2015 và cũng chỉ đạo các đơn vị thành viên rà soát đầu tư ra ngoài ngành, xác định vốn nhà nước.
Về việc thanh toán tiền chuyển nhượng tàu Bình Minh 02, phải hiểu tàu này hoạt động nhiệm vụ hết sức chuyên ngành và phải làm những nhiệm vụ hết sức đặc biệt. Thời gian vừa qua chúng ta phải thuê tàu nước ngoài làm nhưng hết sức phức tạp. Khi chuyển giao tàu cho PVEP không chỉ đơn thuần là bán tàu.
“Tập đoàn cũng có giao PVEP có lộ trình hoàn trả tiền. Thời điểm thanh tra chưa đến giai đoạn hoàn trả đợt một nhưng hiện nay đã trả đúng theo hợp đồng kinh tế đã ký đúng hẹn. Việc nâng giá mua tàu Bình Minh 02 là không có”- Ông Phùng Đình Thực nói.