Báo cáo của UBND tỉnh Ðắk Lắk tại cuộc làm việc với Phó Thủ tướng Trương Hòa Bình, chỉ tính từ 2005 đến 2018, đã có tới 1.748 hộ, 8.669 khẩu từ 39 tỉnh, thành phố di cư tự do (DCTD) vào Ðắk Lắk, trong đó huyện Ea Súp là địa phương có nhiều dân DCTD đến nhất, chiếm tới 52% tổng số dân DCTD đến tỉnh này.
Tỉnh Ðắk Lắk đã quy hoạch dự án bố trí, sắp xếp ổn định dân DCTD. Trong đó 15 dự án đã được phê duyệt với tổng nguồn vốn được duyệt hơn 877,8 tỷ đồng (gồm vốn Trung ương, địa phương và các nguồn khác hơn), sắp xếp ổn định mới được 4.982 hộ, 24.910 nhân khẩu. Hiện tại, trên địa bàn tỉnh còn 4.111 hộ, 20.102 nhân khẩu dân DCTD chưa được bố trí, sắp xếp ổn định cuộc sống. Việc di cư của dân nghèo nhiều tỉnh thành đến Ðắk Lắk ồ ạt, đã gây nhiều xáo trộn, phức tạp trong công tác quản lý hành chính của các địa phương, phá vỡ quy hoạch, kế hoạch bố trí, sắp xếp ổn định dân cư trên địa bàn, ảnh hưởng không nhỏ đến việc quy hoạch bố trí đất ở, đất sản xuất…
Phó Thủ tướng Thường trực Trương Hòa Bình đề nghị các bộ, ngành liên quan phối hợp chặt chẽ, đồng bộ trong việc ban hành chính sách, chỉ đạo, tổ chức thực hiện thống nhất từ Trung ương đến địa phương, đồng thời gắn việc thực hiện các dự án phục vụ di dân tự do với các chương trình, dự án trên địa bàn. Trước mắt, tỉnh cần tập trung rà soát lại tất cả các dự án sắp xếp, ổn định dân DCTD đang đầu tư xây dựng trên địa bàn, trên cơ sở đó bổ sung, điều chỉnh cho phù hợp và phối hợp với các bộ, ngành Trung ương tháo gỡ những khó khăn, vướng mắc để thực hiện hoàn thành các dự án. Trong đó, ưu tiên tập trung đầu tư các dự án ở các điểm nóng, phức tạp. Ðẩy nhanh việc sắp xếp lại các công ty nông-lâm nghiệp trên địa bàn. Ðối với các công ty hoạt động không hiệu quả thì kiên quyết thu hồi giao đất về cho địa phương quản lý, giao đất cho nhân dân sử dụng.
Phó Thủ tướng Thường trực cũng lưu ý Ðắk Lắk cần nâng cao năng lực của hệ thống chính trị cơ sở, tiếp tục rà soát, điều chỉnh, bổ sung quy hoạch, bố trí ổn định dân cư phù hợp, gắn với các nhiệm vụ trên vùng biên giới Tây Nguyên… Tỉnh phải rà soát, dành quỹ đất để cấp đất ở và đất sản xuất cho các hộ đồng bào nghèo, dân tộc thiểu số. Lồng ghép các chính sách, chương trình các dự án sắp xếp ổn định dân DCTD với chương trình mục tiêu quốc gia xây dựng nông thôn mới, tổ chức sản xuất và chuyển giao khoa học kỹ thuật cho người dân trong vùng dự án để phát triển kinh tế, xóa đói giảm nghèo, nâng cao đời sống. Ngăn chặn hiệu quả và xử lý nghiêm, dứt điểm các vụ phá rừng, tranh chấp đất đai trên địa bàn. Khẩn trương xác minh, hoàn thiện hồ sơ để nhập hộ khẩu, cấp căn cước công dân, tạo điều kiện thuận lợi cho người dân DCTD ổn định cuộc sống.