ĐBQH Lưu Bình Nhưỡng (Bến Tre) chỉ ra một số “yếu huyệt” mà ông cho rằng có thể đang bị khuyết tật, phải chữa trị, đó là vị trí, vai trò, bản lĩnh của ngành kiểm sát nhân dân (KSND). Ông Nhưỡng cho rằng, viện KSND được giao hai chức năng tối quan trọng là thực hành quyền công tố và kiểm sát hoạt động tư pháp. Về lý luận và thực tiễn cho thấy, nhà nước đang đặt hai trọng trách như hai trái núi lên vai ngành kiểm sát.
“Tuy nhiên, nhiều cử tri trao đổi rằng,người đứng đầu ngành KSND chịu sự lép vế trong sắp xếp, bố trí nhân sự ở địa phương, Viện trưởng Viện KSND và Chánh án tòa án nhân dân rất khó có chân trong ban thường vụ”, ông Nhưỡng nói, đồng thời đề nghị, nếu đây là một nguyên nhân làm giảm vai trò của Viện KSND thì đề nghị QH, các cơ quan có thẩm quyền nghiên cứu, để cải thiện cho ngành thực thi nhiệm vụ.
“Tôi không đổ lỗi mọi lý do những khó khăn yếu kém trong việc điều tra truy tố, xét xử, thi hành án cho cơ quan cảnh sát nhân dân, nhưng công bằng mà nói, không thể không nói đến trách nhiệm của ngành kiểm sát nhân dân và các viện trưởng Viện KSND. Vì xét cho cùng nếu có bản lĩnh, có phẩm chất chính trị, pháp lý vững vàng vẫn có thể vượt qua cửa ải khó khăn để gìn giữ và nâng cao vị thế. ”, ông Nhưỡng nói.
Để giải quyết tình trạng này, ông Nhưỡng nêu hai vấn đề. Thứ nhất, trong thực hành quyền công tố, viện cần quyết tâm tránh trở thành khớp nối trung chuyển cho oan sai, bức cung, nhục hình, bỏ lọt tội phạm. Phải truy tố đúng người, đúng tội, không dễ dãi xây dựng cáo trạng truy tố trên cơ sở các kết luận điều tra trái pháp luật, thiếu tin cậy. Hai là trong công tác kiểm soát hoạt động tư pháp, viện cần quyết liệt xem xét xử lý theo thẩm quyền kể cả sử dụng quyền điều tra để xử lý tội phạm đối với cán bộ trong hoạt động tư pháp.
“Chủ quan”
Trước quan điểm này, ĐBQH Nguyễn Quang Dũng, Viện trưởng Viện KSND cấp cao tại Đà Nẵng đã tranh luận với ông Nhưỡng. “Tôi thấy rằng phát biểu của ĐB Lưu Bình Nhưỡng là mang tính chủ quan, hồ đồ. Phải nói rằng là có sự xúc phạm đối với cán bộ ngành kiểm sát”, ông Dũng nói.
Ông Dũng lý giải, viện KSND thực hiện nhiệm vụ quyền hạn theo sự phân công và không thể nói rằng có sự lép vế giữa cơ quan này với cơ quan khác trong hệ thống tổ chức bộ máy của chúng ta. “Khi nói rằng viện kiểm sát có biểu hiện né tránh, lép vế chúng tôi không đồng ý”, ông Dũng nói.
Ông Dũng lý giải thêm, để đánh giá hoạt động của viện KSND thì QH có một cơ quan chuyên trách là Ủy ban Tư pháp. “Tôi rất đồng tình với báo cáo thẩm tra của Ủy ban Tư pháp đánh giá trong nhiều năm qua, kể cả năm nay, hoạt động của viện kiểm sát và ngành kiểm sát nói chung đã có nhiều cố gắng”, ông Dũng nói.
Ông Dũng nêu, trên thực tế thấy rằng, trong vài năm gần đây, đặc biệt 2 năm qua, những vụ án lớn và tham nhũng kinh tế lớn được đưa ra truy tố xét xử nghiêm minh. “Rõ ràng, trong đó có đóng góp của viện kiểm sát, dưới sự chỉ đạo của Đảng, các cơ quan công an. kiểm sát, tòa án đã phối hợp tiến hành các biện pháp tố tụng để truy tố xét xử. Vậy thì không thể cho rằng là viện kiểm sát thực hiện không đầy đủ quyền năng, chức năng, nhiệm vụ của mình. Do đó tôi thấy rằng cần phải có nhìn nhận, đánh giá một cách toàn diện và đúng đắn. Tất nhiên báo cáo của viện kiểm sát cũng như báo cáo thẩm tra cũng thừa nhận còn một số tồn tại nhưng không thể phủ nhận những đóng góp của ngành trong sự nghiệp chung”, ông Dũng nói thêm.
Sau giờ nghỉ giải lao, ĐBQH Lưu Bình Nhưỡng đã ấn nút trao đổi lại. “Không chỉ tôi mà các đại biểu khác cũng băn khoăn. Ở đây tôi nêu đánh giá của cá nhân tôi là có tình có lý. Thứ hai là tôi phát biểu với tinh thần hết sức xây dựng chứ không có gì quy chụp”, ông Nhưỡng nói.