Nga công bố kết quả bắn tên lửa mô phỏng vụ MH17

TPO - Ngày 13/10 tại Mátxcơva, tập đoàn Almaz Antey của Nga công bố kết quả thực nghiệm việc dùng tên lửa Buk bắn vào một chiếc máy bay đã thanh lý tương tự máy bay của hãng hàng không Malaysia trong chuyến bay mang số hiệu MH17.
Hệ thống tên lửa Buk-2M. Ảnh: RIA Novosti.

Cuộc thực nghiệm được tiến hành tại bãi thử nghiệm của Almaz-Antey trong khuôn khổ hoạt động nghiên cứu nguyên nhân dẫn tới thảm họa MH17 trên bầu trời vùng Donetsk, Ukraine ngày 17/7/2014.
 
Mục đích của việc thử nghiệm tổng thể là để xác nhận hoặc bác bỏ kết quả từ báo cáo của Almaz Antey, đã được công bố tại buổi họp báo ngày 2/6 của tập đoàn này. Một số bài kiểm tra đã được thực hiện nhằm xác minh các kết luận dựa trên lý thuyết.
 
Bài kiểm tra đầu tiên diễn ra vào cuối tháng 7.  Một thân máy bay được trang bị vỏ sắt và các bộ phận phát hiện đầu đạn đặc biệt, các bảng kim loại được lắp ráp mô phỏng hình dạng của động cơ trái. Một tên lửa được khai hỏa từ góc độ mô phỏng góc bắn như được khai hỏa từ vùng Zaroshchenskoe. Kết quả giám định các mảnh vỡ được số hóa vào một mô hình máy bay Boeing-777 dựng bởi máy tính. Dữ liệu từ thảm họa MH17 cũng được tích hợp vào trong mô hình này. Kết quả đã xác nhận báo cáo của Almaz-Antey.

Quá trình thực nghiệm thứ hai được tiến hành vào ngày 7/10. Thử nghiệm tổng thể này hướng tới kiểm tra tình huống được trình bày trong báo cáo sơ bộ của Ủy ban điều tra quốc tế, đã kết luận rằng tên lửa được phóng từ vùng Snezhnoye. Một chiếc máy bay Il-86 đã qua sử dụng, tương đồng với Boeing-777 về các yếu tố khí động học, kỹ thuật, vật lý và các đặc tính khác, được sử dụng cho bài kiểm tra này. Một siêu máy tính có khả năng xử lý hơn 14 triệu tình huống về vị trí động và tĩnh của tên lửa và máy bay. Một tên lửa 9M38M1 với đầu đạn 9N314M được bắn vào máy bay.
 
Thử nghiệm này đã bác bỏ diễn giải sơ bộ của Ủy ban điều tra quốc tế, rằng việc phóng tên lửa đã được thực hiện từ vùng Snezhnoye. Bản chất của hư hại trên thân máy bay ở góc tên lửa kích nổ trong quá trình thử nghiệm có sự khác biệt với hư hại tìm thấy trên thân của chiếc Boeing thật. Các mảnh đạn chủ yếu làm hư hại phần thân trái của chiếc Boeing MH17, chủ yếu là khoang lái, cánh trái, động cơ trái, và bên trái của phần đuôi. 

Trong bài thử nghiệm xác minh kết luận của Ủy ban điều tra quốc tế, động cơ trái của chiếc Il-86 vẫn còn nguyên vẹn. Phần có sức công phá lớn nhất của đầu đạn, được gọi là “lưỡi dao cạo”, bay xuyên qua khoang máy bay, có nghĩa là cả bên phải của thân máy bay cũng không thể còn nguyên vẹn. Do đó, có thể kết luận rằng tên lửa bắn vào máy bay Boeing MH17 không khai hỏa từ vùng Snezhnoye.  Điều này bác bỏ hoàn toàn tình huống đưa ra bởi Ủy ban điều tra quốc tế.

Theo báo cáo sơ bộ của Ủy ban điều tra quốc tế, chiếc MH17 bị bắn hạ bởi một đầu đạn 9M38M1 với các mảnh đạn I-beam. Trong thử nghiệm của mình, Almaz-Antey bắn một quả tên lửa 9M38M1 được trang bị I-beam, theo như Ủy ban điều tra quốc tế đã khẳng định. Một đặc tính của tên lửa 9M38M1 khi kích nổ là việc hình thành hai hướng công phá của các mảnh đạn. Hướng đầu tiên bao gồm các mảnh nhẹ hơn, hướng thứ hai bao gồm các mảnh I-beam nặng hơn, tạo ra động năng tối đa. Kết quả của sự công phá của các mảnh đạn I-beam là hư hại trên thân máy bay sẽ có hình dạng như một cánh bướm. 

Các  phiên bản cũ của tên lửa 9M38 không có các mảnh đạn I-beam; phần hư hại sẽ có hình dạng tứ giác. Trong thời kỳ Xô viết, Ukraine đã được cung cấp các tên lửa 9M38 cũ này. Không có con số chính xác cho thấy quân đội Ukraine ngày nay đang lưu giữ bao nhiêu quả tên lửa loại này. Nga không còn sử dụng loại tên lửa 9M38 này nữa. Chúng không còn được trang bị cho các lực lượng vũ trang Nga kể từ năm 1986, và những đơn vị cuối cùng đã không còn trong biên chế quân đội từ năm 2011.
 
Trong quá trình thử nghiệm, sau khi tên lửa kích nổ, phần hư hại có hình dạng cánh bướm gây ra bởi mảnh đạn I-beam đã xuất hiện trên thân máy bay. Tuy nhiên, không có một lỗ thủng hình cánh bướm nào trên thân của chiếc Boeing MH17 xấu số. Thực tế, phần hư hại có hình tứ giác, như bị gây ra bởi các thế hệ tên lửa 9M38 cũ. Do đó, thử nghiệm tổng thể này không chỉ bác bỏ giả thuyết của các chuyên gia Hà Lan thuộc Ủy ban điều tra rằng tên lửa được khai hỏa từ vùng Snezhnoye, mà còn giả định rằng tên lửa này thuộc dòng 9M38M1.
 
Almaz-Antey tiến hành thử nghiệm tổng thể này trong quỹ thời gian hết sức eo hẹp và có nhiều vấn đề cần giải quyết, từ việc tìm kiếm một chiếc máy bay đã qua sử dụng cho tới các vấn đề hậu cần khác, như lựa chọn địa điểm tiến hành. Nếu tính đến các yếu tố khách quan, cũng như các hạn chế về hậu cần và thời gian, thì không thể mua được một chiếc Boeing-777. Mặc dù vậy, thân máy bay Il-86 về tổng thể thiết kế, về các đặc điểm khí động học, kỹ thuật, vật lý và các yếu tố khác có thể ảnh hướng tới độ tin cậy của thử nghiệm, đều tương đồng với Boeing-777. Với các điều kiện này, và các tham vấn với chuyên gia, lãnh đạo công ty đã quyết định mua một chiếc Il-86 đã qua sử dụng để dùng cho thử nghiệm này.
 
Đầu đạn 9N314M trong giai đoạn thử nghiệm đầu tiên và 9M38M1 trong giai đoạn thử nghiệm tổng thể thứ hai được chuyển giao cho Tập đoàn từ kho của Bộ Quốc phòng Nga. Các chuyên gia của Almaz-Antey đã chuẩn bị các quả tên lửa cho việc thử nghiệm sao cho các đặc tính của chúng hoàn toàn tương thích với hành trình bay 40 giây. Các chuyên gia của công ty, trong đó có Nhà máy Sản xuất Khoa học Dolgoprudny, cũng như Viện Nghiên cứu Khoa học Cơ khí Liên bang V. V. Bakhirev, Viện Nghiên cứu Khoa học Trung ương trực thuộc Không quân Liên bang Nga, đã tham gia các thử nghiệm.

Video thử nghiệm