Nhóm nghiên cứu từ Đại học Bristol (Anh) đặt tên cho loài bò sát mới là Cryptovaranoides microlanius và mô tả nó như một mẫu vật "làm rung chuyển lịch sử tiến hóa".
Báu vật cổ sinh vật học bé nhỏ này đã dịch chuyển nguồn gốc của toàn bộ nhóm thằn lằn - rắn - được gọi là Squamata - lùi lại 35 triệu năm so với hiểu biết trước đây, theo SciTech Daily.
Hóa thạch bò sát cổ đại được khai quật tại Anh - Ảnh: ĐẠI HỌC BRISTOL
Viết trên tạp chí khoa học Royal Society Open Science, nhóm tác giả cho biết đây là đại diện cổ xưa nhất của thằn lằn hiện đại được tìm thấy trên Trái Đất.
Cái tên Cryptovaranoides microlanius của nó có nghĩa là "thằn lằn ẩn mình, đồ tể nhỏ".
Tuy có thân hình khiêm tốn, loài bò sát này lại sở hữu một hàm răng cực kỳ sắc nhọn, có thể cắt đôi con mồi một cách dễ dàng.
Cryptovaranoides microlanius khi còn sống - Ảnh đồ họa: Lavinia Gandolfi
Trước đây, việc phân loại họ bò sát Cryptovaranoides vẫn còn gây tranh cãi, với một luồng ý kiến khác cho rằng chúng thực chất là một loài khủng long chân thằn lằn, có quan hệ họ hàng gần hơn với cá sấu và khủng long.
Tuy nhiên mẫu vật này - với tình trạng bảo quản tốt - đã giúp các nhà khoa học có thể xác định rõ ràng hơn rằng dòng dõi này đúng là thằn lằn, thông qua việc quét CT và tái hiện lại những đặc điểm của sinh vật khi còn sống.
Ngoài mẫu vật gốc, các tảng đá kỷ Tam Điệp bao bọc lấy con vật cũng đem lại nhiều dữ liệu thú vị.
Những thao tác phức tạp này đã giúp nhóm nghiên cứu xác định được nhiều đặc điểm giải phẫu của hộp sọ và bộ xương cho phép họ xếp nó vào gia tộc Squamata, cũng như bác bỏ mối liên hệ tiềm năng giữa Cryptovaranoides và khủng long, cá sấu.