Không có khuyết điểm
ĐB Hà Minh Huệ (Bình Thuận) cho biết đã gửi câu hỏi, Bộ trưởng đã trả lời bằng văn bản, nhưng thấy cần phải hỏi thêm: Dư luận cho rằng Bộ trưởng không kiểm soát được việc trình Ủy ban Thường vụ Quốc hội (UBTVQH) đề án đổi mới chương trình, sách giáo khoa với chi phí trên 30 ngàn tỷ đồng, làm xôn xao dư luận.
Dù là số khái toán nhưng do một Thứ trưởng được Bộ trưởng ủy quyền trình bày, phát ngôn, là một đề án của bộ, chắc chắn Bộ trưởng phải biết, phải chỉ đạo cụ thể trước khi trình UBTVQH.
Trách nhiệm của Bộ trưởng như thế nào, khi phát biểu Bộ trưởng nói rằng, đây không phải là ý kiến của bộ? “Đề án không trình bày con số kinh phí là một sai sót, chắc chắn đó là một đề án chưa chuẩn xác. Lý do giải thích của Bộ trưởng có lẽ chưa có sức thuyết phục. Bộ trưởng dự kiến khi nào sẽ trình đề án này lên UBTVQH?” – Ông Huệ chất vấn.
Bộ trưởng Phạm Vũ Luận cho biết, trong Đề án trình UBTVQH không có con số 34 nghìn tỷ đồng và đó cũng không phải thiếu sót vì đây là tiếp nối nghị quyết từ QH khóa trước. Cụ thể QH khóa X có Nghị quyết số 40 về nội dung này và không nêu kinh phí.
“Phải nói để các đồng chí thông cảm, lúc đó một đồng chí cấp vụ trao lên tờ giấy (có con số trên 34 nghìn tỷ đồng – PV). Sau này, họp báo thông tin lại nhưng thông tin trên báo chí cũng chưa được hiểu rõ. Đây không phải là số tiền để đổi mới sách giáo khoa mà còn làm nhiều việc khác nữa, vì thế đã gây băn khoăn cho nhân dân là vẽ ra để tiêu tiền. Đây là lỗi kỹ thuật, tôi xin báo cáo lại như vậy”.
Bộ trưởng Phạm vũ Luận
Vì vậy, hồ sơ chuẩn bị lần này cũng không nêu kinh phí. Khi QH có nghị quyết, Chính phủ sẽ phê duyệt kinh phí cho mỗi đề án, trong đó có đề án đổi mới sách giáo khoa. Nếu vượt thẩm quyền, Chính phủ sẽ báo cáo ra QH.
“Vì trình theo hướng đó, nên không có nội dung kinh phí. Chúng tôi thấy mình không có khuyết điểm gì. Nếu yêu cầu dự toán, chúng tôi sẽ chuẩn bị trình Chính phủ, nhưng theo quy trình đó sẽ không kịp. Tiếp thu ý kiến UBTVQH, chúng tôi đã rút lại đề án để bổ sung, trình tại kỳ họp tới” – Bộ trưởng Luận giải trình.
Về con số 34 nghìn tỷ đồng, Bộ trưởng lý giải, lúc báo cáo UBTVQH ông đi vắng. Sau được báo cáo lại Thứ trưởng đi họp thay nêu con số đó. Tuy nhiên, đề án không nêu con số cụ thể, khi trả lời Chủ nhiệm Ủy ban Các vấn đề xã hội Trương Thị Mai về khả năng huy động kinh phí, đồng chí Thứ trưởng cũng không có nêu con số đó.
Bộ trưởng Phạm Vũ Luận trả lời chất vấn. Ảnh: Hồng Vĩnh
“Phải nói để các đồng chí thông cảm, lúc đó một đồng chí cấp vụ trao lên tờ giấy (có con số trên 34 nghìn tỷ đồng – PV). Sau này, họp báo thông tin lại nhưng thông tin trên báo chí cũng chưa được hiểu rõ. Đây không phải là số tiền để đổi mới sách giáo khoa mà còn làm nhiều việc khác nữa, vì thế đã gây băn khoăn cho nhân dân là vẽ ra để tiêu tiền. Đây là lỗi kỹ thuật, tôi xin báo cáo lại như vậy” – Bộ trưởng Luận phân trần.
Còn bệnh thành tích
Đề cập về những yếu kém của ngành giáo dục chậm được khắc phục, ĐB Hồ Thị Thủy (Vĩnh Phúc) cho rằng: “Tình trạng nhiều học sinh không đọc thông, viết thạo vẫn lên lớp khá phổ biến, có phải nguyên nhân bệnh thành tích trong giáo dục, trách nhiệm của Bộ là gì; tỷ lệ học sinh khá giỏi quá cao có phản ánh đúng chất lượng giáo dục hiện nay không?” Bộ trưởng Phạm Vũ Luận thừa nhận, học sinh yếu kém vẫn lên lớp có liên quan bệnh thành tích và sự đánh giá thầy cô, đánh giá cơ sở giáo dục.
Bộ đã rà soát, loại bỏ quy định đánh giá giáo viên, nhà trường qua việc đánh giá thành tích của học sinh. Bộ cũng không khuyến khích lấy thành tích học sinh khá giỏi đánh giá chất lượng nhà trường và thầy cô. Nếu còn rơi rớt của tình trạng này, toàn ngành sẽ tiếp tục giải quyết dứt điểm.
“Việc chuyển một cách hoàn chỉnh nền giáo dục hiện nay đang nặng về truyền thụ kiến thức một chiều, sang nền giáo dục chú trọng phát triển năng lực sẽ không còn chỗ cho việc đánh giá không đúng chất lượng của học sinh. Làm như vậy các khả năng về thực hành của học sinh sẽ được thiết lập công khai” – Bộ trưởng Luận cho biết.
Trả lời ĐB Thân Đức Nam (Đà Nẵng) về 72.000 cử nhân thất nghiệp, Bộ trưởng Phạm Vũ Luận thừa nhận, trách nhiệm của Bộ để mô hình giáo dục, đào tạo chỉ chú trọng quy mô, số lượng mà chưa chú ý đúng mức chất lượng.
Quy trình mở trường, cấp phép hoạt động còn thiếu các quy định chặt chẽ, chưa chú trọng nhu cầu thực tế của xã hội.