UBND tỉnh Đắk Lắk vừa có báo cáo chi tiết thực trạng các công trình thủy lợi trên địa bàn để kiến nghị Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn (Bộ NN&PTNT) trình Chính phủ sớm bố trí kinh phí hỗ trợ tu sửa, nâng cấp trong thời gian sớm.
Theo đó, đến nay trên địa bàn tỉnh Đắk Lắk đã đầu tư xây dựng được 785 công trình thủy lợi (tổng số hồ đập đứng thứ 2 cả nước) gồm: 610 hồ chứa (với tổng dung tích khoảng 650 triệu m3 nước), 118 đập dâng và 57 trạm bơm; ngoài ra có 2 hệ thống đê bao.
Trong số này có 4 hồ đặc biệt quan trọng do Bộ NN&PTNT đã và đang đầu tư xây dựng (Ea Súp Thượng, Krông Búk Hạ, Krông Pách Thượng và Ea H’leo 1) có tổng dung tích gần 400 triệu m3 nước. Giai đoạn tới trên địa bàn tỉnh sẽ xây dựng 2 hồ Ea Khal và Krông Năng với tổng dung tích khoảng 100 triệu m3 nước.
Nhiều công trình thủy lợi trên địa bàn tỉnh xây dựng đã lâu
Tổng diện tích đất canh tác nông nghiệp trên địa bàn tỉnh khoảng 655.000 ha (đứng đầu cả nước). Tuy nhiên, diện tích được tưới trực tiếp từ công trình thủy lợi 150.116 ha, đạt khoảng 47% diện tích cây trồng cần tưới.
Tuy nhiên, nhiều hồ đập thủy lợi được đầu tư từ những năm 80 và 90 của thế kỷ trước, sau nhiều năm khai thác, chịu nhiều tác động của thiên nhiên, đặc biệt là mưa lũ hàng năm, hiện nay đã xuống cấp trầm trọng, năng lực tưới giảm, nguy cơ xảy ra sự cố trong mùa nước lũ rất lớn.
Từ thực tế trên, UBND tỉnh Đắk Lắk đề xuất Bộ NN&PTNT hỗ trợ kinh phí đầu tư xây dựng mới, sửa chữa, nâng cấp hồ chứa giai đoạn 2021-2025 và sau năm 2025 từ nguồn đầu tư của Bộ, chương trình, dự án phòng chống thiên tai, các dự án ODA và các nguồn đầu tư khác.
Mưa lũ thường xuyên xuất hiện trên địa bàn tỉnh Đắk Lắk khiến nhiều công trình thủy lợi bị hư hỏng
Trước đó, năm 2014, HĐND tỉnh Đắk Lắk đã thông qua Nghị quyết số 141 về An toàn hồ chứa trên địa bàn tỉnh. Đây là cơ sở để xem xét, đầu tư sửa chữa, nâng cấp các công trình hồ đập thủy lợi bị hư hỏng, xuống cấp.
Tuy nhiên, những năm qua do khó khăn về nguồn vốn đầu tư nên hiện nay mới đầu tư sửa chữa, nâng cấp được 77/307 hồ đập, đạt tỷ lệ khoảng 25%. Hiện còn nhiều danh mục hồ đập trong Nghị quyết chưa được đầu tư sửa chữa, nâng cấp, đặc biệt là các công trình hồ chứa có quy mô lớn, tình trạng hư hỏng nặng cần phải sửa chữa gấp; đến thời điểm hiện nay có nhiều hồ đập tình trạng hư hỏng đã tăng thêm.
Đắk Lắk kiến nghị trung ương sớm bố trí kinh phí để đầu tư, nâng cấp hệ thống thủy lợi
Do đó, UBND tỉnh Đắk Lắk đề xuất Bộ NN&PTNT hỗ trợ kinh phí đầu tư xây dựng mới, sửa chữa, nâng cấp hồ chứa giai đoạn 2021-2025 và sau năm 2025 theo Nghị quyết về An toàn hồ chứa trên địa bàn tỉnh, Quy hoạch của tỉnh và Quy hoạch tổng thể thủy lợi vùng Tây Nguyên giai đoạn đến năm 2030, định hướng đến năm 2050 (do Bộ NN&PTNT phê duyệt). Trong đó, ưu tiên các công trình có quy mô lớn, tình trạng hư hỏng nặng cần phải sửa chữa gấp, với tổng kinh phí 25.602 tỷ đồng.