Sáng cuối tuần, Nhà văn hóa cộng đồng Đông Xuân (phường An Khê, quận Thanh Khê, Đà Nẵng) đông vui hơn hẳn mọi ngày. Từ sáng sớm, các tình nguyện viên của Đoàn phường An Khê đã có mặt ở đây để chuẩn bị cho phiên chợ đặc biệt diễn ra mỗi quý/lần.
Phiên chợ đặc biệt thu hút đông đảo người dân. Ảnh: Giang Thanh
Nhanh tay kê những chiếc bàn dài ra khu vực sân nhà văn hóa, các bạn đoàn viên thanh niên cẩn thận xếp gọn các loại rau, củ, quả lên bàn, chia theo từng loại. Những quả dưa chuột mướt mọng; rổ cà chua đỏ au, những bó rau muống, rau mồng tơi... nằm ngay ngắn, chờ đợi khách mua.
Những loại rau, củ, quả tươi ngon do Đoàn phường vận động các tiểu thương ở chợ đầu mối Hòa Cường ủng hộ. Từ 5h sáng, một nhóm tình nguyện viên đã có mặt ở chợ để lựa chọn, vận chuyển rau, củ, quả về.
Đây là phiên chợ đổi rác lấy thực phẩm sạch được Đoàn phường An Khê bắt đầu triển khai từ năm 2023, thu hút sự quan tâm của đông đảo người dân trên địa bàn.
Đa dạng các mặt hàng thực phẩm sạch, tươi ngon được bày bán
Điểm đặc biệt ở phiên chợ này đó là phương thức thanh toán không phải bằng tiền mặt, chuyển khoản, quét mã QR mà là bằng rác. Các loại rác thải nhựa, rác tài nguyên, pin... đều có thể dùng để trao đổi hàng hóa.
"Bảng giá" được viết lên tấm bìa các tông cũ, treo phiếu trước các gian hàng để người dân và đoàn viên thanh niên thuận tiện mua bán, trao đổi. Chỉ vài phút sau khi mở hàng, người dân sống ở các khu vực xung quanh nhiệt tình xách túi lớn, túi nhỏ đựng đầy lon bia, giấy vụn, thùng giấy... đi chợ.
Các tình nguyện viên luôn tay giúp bà con đếm lon, cân giấy vụn, nhựa... để quy đổi ra số lượng rau, củ, quả. Một nhóm khác giúp người dân lựa hàng hóa, cho vào túi xách, giấy gói, túi sinh học... để mang về.
Người dân chỉ cần mang rác tài nguyên đến để mua thực phẩm.
Cô Nguyễn Thị Ngãi (người dân phường An Khê) hồ hởi chia sẻ đã cất được vài chục lon bia để mang đi đổi thực phẩm. "Tôi thấy chương trình rất hay, ý nghĩa vì vậy dắt các cháu theo để các cháu thấy và hiểu được giá trị của việc phân loại rác. Qua những mô hình như thế này, ý thức về việc phân loại, tái chế rác dễ lan tỏa trong cộng đồng, khuyến khích mọi người cùng tham gia", cô Ngãi nói.
Theo anh Phan Trần Hải Giang - Bí thư Đoàn phường An Khê, dù mới được triển khai nhưng mô hình "Đổi rác nhựa lấy thực phẩm sạch" nhận được sự quan tâm, hưởng ứng nhiệt tình của người dân.
Bà con thu gom các loại rác nhựa, rác tài nguyên trong quá trình sinh hoạt trong gia đình, trong khu dân cư để dành đổi thực phẩm.
Các tình nguyện viên hỗ trợ người dân cân giấy, đếm lon để quy đổi qua thực phẩm, rau củ quả.
Nhiều phụ huynh dắt theo con đến để các em hiểu về lợi ích của phân loại, tái chế rác.
"Trước đây, Đoàn phường cũng tổ chức hiệu quả nhiều phiên chợ đổi rác lấy quà. Qua những lần tổ chức, khảo sát nhu cầu thiết thực của người dân, chúng tôi mới sáng kiến ra mô hình đổi rác lấy thực phẩm, đó là nhu cầu thiết yếu hằng ngày nên số lượng người dân tham gia rất đông", Giang kể.
Chỉ sau một buổi đổi rác, Đoàn phường đã thu gom được hơn 1.421 vỏ lon, 1.240 chai nhựa, 45kg giấy và 98 viên pin đã qua sử dụng. Toàn bộ số rác tài nguyên này sẽ được bán để gây quỹ hỗ trợ học sinh khó khăn trên địa bàn đến trường, pin cũ sẽ được chuyển tới các điểm thu gom pin tập trung.