Theo Bộ trưởng Bộ Nội vụ Lê Vĩnh Tân, Thủ đô Hà Nội có vị trí, vai trò quan trọng được quy định cụ thể trong Hiến pháp năm 2013, Luật Thủ đô năm 2012; đồng thời có quy mô, diện tích, số lượng đơn vị hành chính và phải triển khai nhiều nhiệm vụ chính trị quan trọng được Trung ương giao. Do vậy, cả hệ thống chính trị, bộ máy chính quyền của thành phố phải đủ mạnh để triển khai thực hiện các nhiệm vụ hiệu quả.
Theo quy định của Luật Tổ chức chính quyền địa phương đã được sửa đổi, bổ sung thì HĐND cấp tỉnh được bố trí tối đa 10 đại biểu hoạt động chuyên trách và Luật không có quy định về Ủy viên hoạt động chuyên trách tại các Ban của HĐND cấp tỉnh.
Trên cơ sở đó, Chính phủ đề nghị trong nhiệm kỳ 2021-2026, tại thành phố Hà Nội được bố trí chức danh và số lượng đại biểu HĐND quận, huyện, thị xã và đại biểu HĐND xã, thị trấn hoạt động chuyên trách theo quy định của Luật Tổ chức chính quyền địa phương đã được sửa đổi, bổ sung năm 2019.
HĐND thành phố Hà Nội nhiệm kỳ 2016-2021 có tổng số 18 đại biểu hoạt động chuyên trách trên tổng số 105 đại biểu. Sang nhiệm kỳ 2021-2026, Chính phủ đề nghị bố trí tổng số 19 đại biểu hoạt động chuyên trách. Trong đó, 3 đại biểu là lãnh đạo HĐND thành phố (gồm Chủ tịch và 2 Phó Chủ tịch); mỗi Ban của HĐND thành phố bố trí 4 đại biểu (gồm Trưởng ban, 2 Phó Trưởng ban và 1 Ủy viên hoạt động chuyên trách).
Như vậy, so với quy định của Luật, số lượng đại biểu hoạt động chuyên trách tại HĐND thành phố Hà Nội tăng thêm 9 đại biểu (trong đó, tăng 1 Phó Chủ tịch HĐND, 4 Phó Trưởng ban và 4 Ủy viên hoạt động chuyên trách tại 4 Ban của HĐND).
Trình bày báo cáo thẩm tra, Chủ nhiệm Uỷ ban Pháp luật Hoàng Thanh Tùng cho biết, Thường trực Ủy ban Pháp luật cơ bản tán thành với kiến nghị, đề xuất của Chính phủ về việc bố trí số lượng, chức danh đại biểu hoạt động chuyên trách của HĐND thành phố Hà Nội nhiệm kỳ 2021-2026 và trong suốt giai đoạn thực hiện thí điểm mô hình chính quyền đô thị tại thành phố Hà Nội theo Nghị quyết số 97/2019/QH14.
Tuy nhiên, thành phố Hà Nội thí điểm thực hiện mô hình chính quyền đô thị theo hướng không tổ chức HĐND ở các phường thuộc quận và thị xã nên nhiều nhiệm vụ của HĐND phường được chuyển lên cho chính quyền địa phương ở quận, thị xã và cấp thành phố. Ủy ban Pháp luật đề nghị Hà Nội có phương án sắp xếp, bố trí đủ số lượng đại biểu hoạt động chuyên trách cần thiết cho HĐND các quận và thị xã Sơn Tây trong nhiệm kỳ 2021-2026.
Liên quan đến đề xuất Ủy viên hoạt động chuyên trách tại các Ban của HĐND thành phố được hưởng thêm phụ cấp trách nhiệm bằng 0,6 lần mức lương cơ sở (được cân đối trong dự toán ngân sách chi cho hoạt động của HĐND thành phố), cơ quan thẩm tra cho rằng đây là chức danh mới chưa được quy định, đồng thời chưa nằm trong hệ thống thang, bảng lương nên đề nghị Chính phủ và các cấp có thẩm quyền nghiên cứu, sớm có đề xuất cụ thể.
Do việc bố trí các chức danh đại biểu hoạt động chuyên trách tại thành phố Hà Nội khác với quy định của Luật Tổ chức chính quyền địa phương đã được sửa đổi, bổ sung, cơ quan thẩm tra đề nghị Đảng đoàn Quốc hội báo cáo Bộ Chính trị về vấn đề này trước khi trình Quốc hội xem xét, quyết định tại Kỳ họp thứ 11, diễn ra vào tháng 3/2021.