Ngày 22/9, Ủy ban Thường vụ Quốc hội cho ý kiến dự thảo kế hoạch và đề cương giám sát chuyên đề “Việc thực hiện chính sách, pháp luật về thực hành tiết kiệm, chống lãng phí giai đoạn 2016 - 2021”. Chuyên đề giám sát tối cao này do Phó Chủ tịch Quốc hội Trần Quang Phương làm Trưởng Đoàn giám sát.
Trình bày dự thảo, Chủ nhiệm Ủy ban Tài chính - Ngân sách Nguyễn Phú Cường, Phó trưởng đoàn giám sát cho biết, phạm vi giám sát chỉ khu vực công từ 1/1/2016 đến 31/12/2021 và thời kỳ trước, sau có liên quan. Nội dung tập trung vào 5 lĩnh vực: quản lý, sử dụng ngân sách nhà nước; quản lý, sử dụng vốn nhà nước khác; quản lý tài sản nhà nước; quản lý, sử dụng lao động, thời gian lao động; quản lý, khai thác và sử dụng tài nguyên.
Đối tượng giám sát là Chính phủ, các bộ, ngành, cơ quan quản lý, sử dụng vốn nhà nước, tài sản nhà nước; TAND Tối cao, Viện KSND Tối cao; Kiểm toán Nhà nước; các tổ chức chính trị, xã hội; doanh nghiệp nhà nước; HĐND, UBND các tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương.
Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật Hoàng Thanh Tùng cơ bản đồng tình kế hoạch, đề cương, nhưng ông bày tỏ băn khoăn về phạm vi giám sát quá rộng. “Nếu khoanh lại hẹp nữa thì nên cân nhắc kỹ để bảo đảm đã giám sát phải sâu, đủ thời gian, nguồn lực để làm, chỉ ra mặt được và những tồn tại, hạn chế, chứ rộng quá thì sẽ dàn trải”, ông Tùng nêu.
Cho ý kiến về nội dung này, Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ nhấn mạnh, đây là chuyên đề được các cơ quan chức năng, lãnh đạo Đảng, Nhà nước và nhân dân quan tâm, kỳ vọng nhất. Theo ông Vương Đình Huệ, quốc gia nào cũng chú ý đến thực hành tiết kiệm, chống lãng phí, nhất là những nước có nguồn lực còn hạn chế.
“Nước mình có của ăn, của để rồi, nhưng là nước đang phát triển thôi, thu nhập đầu người thấp, tỷ lệ hộ nghèo còn cao, đời sống của nhân dân, công nhân viên chức, người lao động, nhất là ở vùng sâu, vùng xa còn rất khó khăn. Chúng ta tiết kiệm được đồng nào thì có ích lợi cho quốc gia đồng ấy, điều kiện khó khăn mà không tiết kiệm thì rất có lỗi với dân”, Chủ tịch Quốc hội nêu.
Khẳng định thiệt hại do lãng phí, không thực hành tiết kiệm nhiều khi còn lớn hơn hậu quả của tham nhũng, Chủ tịch Quốc hội đề nghị đoàn giám sát nêu cao tinh thần trách nhiệm, cố gắng thành đoàn giám sát “kiểu mẫu”. Về phạm vi giám sát, ông Vương Đình Huệ cũng thấy còn rộng, nên tập trung có trọng tâm, trọng điểm.
Chủ tịch Quốc hội ví dụ, trong quản lý, khai thác và sử dụng tài nguyên thì đất đai là tài nguyên đặc biệt, đoàn giám sát phải chỉ rõ cả nước có bao nhiêu diện tích đất đã giao mà chưa thu tiền sử dụng đất? Bao nhiêu diện tích đất giao rồi mà sử dụng không đúng mục đích, địa chỉ nằm ở đâu, trách nhiệm thế nào, rồi bao nhiêu dự án treo?...
Chủ tịch Quốc hội lưu ý, giám sát phải làm “đến nơi, đến chốn”, “giám thì cho ra giám, sát thì thật sát vào”. Đồng thời phải gắn được trách nhiệm của các tổ chức, cá nhân. Cùng với đó, phải kiến nghị được hình thức thích đáng đối với các tổ chức, cá nhân liên quan những vấn đề có sai phạm, chậm trễ, cản trở công tác trong thi hành pháp luật.
“Chúng ta phải nghe nhiều tai, nhiều kênh, có tính chất độc lập với nhau thì mới có thể gạn đục khơi trong được. Nguyên lý của kiểm tra, giám sát là nguyên tắc 4 mắt, người này làm cái gì thì có người khác giám sát”, Chủ tịch Quốc hội lưu ý, nếu chỉ nghe một chiều thì không được.