“Bói ra ma…”
Vừa than thở dạo này công việc không thuận lợi, cô bạn thời đại học rủ tôi kết face với bà thầy bói tên T. . “Bà này hay lắm, tui theo bả 2 năm nay rồi, công danh, sự nghiệp, tình duyên… bà đều đoán trúng phóc luôn. Tối nay 22h thầy livestream đó, có gì khúc mắc hỏi thầy giãi cho. Hoàn toàn miễn phí” - bạn thao thao quảng cáo.
Đúng giờ hẹn, tôi vào trang Fanpage có hơn cả ngàn người theo dõi để… xủ quẻ. “Thầy” là một bà phụ nữ dáng phốp pháp, tầm 40 tuổi, đeo vàng đầy người, nói giọng Bắc. Chưa kịp đặt câu hỏi, thầy rào ngay: “Nào, ai muốn hỏi gì thì phải like (thích) và share đi đã rồi muốn hỏi gì thì hỏi nhé. Share mạnh vào, kịch liệt vào thì “thánh mới linh, đoán mới trúng” nhé các bạn”. Người theo dõi liên tục bình luận: “Con share rồi ạ. Thầy ơi, con sinh ngày 1/10/1996, người yêu cùng tuổi. 2 đứa tính cưới nhau, nhờ thầy xem tuổi giúp”. Vừa lần giở… tài liệu, vừa bấm đốt ngón tay, thầy phán: “2 tuổi này năm nay được tuổi, nên cưới trong năm. Tuy nhiên người nam tuổi này tuy hiền nhưng cộc tính, con phải biết dung hòa, nếu không khó sống lâu với nhau”.
Đến lượt tôi, thầy đánh tay cái đét vào đùi: “Nữ này có duyên âm theo nên đường công danh, sự nghiệp đều không thuận lợi. Đến giờ sự nghiệp còn lận đận, chồng con chưa có biết vì sao không? Vì họ theo phá mình đó! Muốn giải thì phải cúng sao, giải hạn, cắt duyên âm. Gửi tin nhắn cho thầy để thầy tư vấn cho kỹ nghe không. Còn giờ thì tạm thời nữ mua bùa bình an (giá 350.000 đồng) của thầy, đeo vào người luôn luôn nghe chưa!”. Sau đó có người xưng là “đệ tử” của thầy gọi cho tôi, hướng dẫn chuyển tiền qua tài khoản hoặc nạp card điện thoại; thầy sẽ chuyển bùa bình an cho tôi bằng đường bưu điện (?!). Tuy nhiên, thực tế là tôi đã có chồng con, gia đình hạnh phúc, không “ế” như thầy phán.
Chỉ trong vòng 1 tiếng đồng hồ livestream, đã có 200.000 lượt xem, hơn 31.000 người bình luận và gần 5.000 lượt chia sẻ. Có ngày số lượng người tương tác còn lên tới gần 40.000 người. Người theo dõi liên tục bình luận ghi rõ ngày tháng năm sinh để mong được thầy gọi tên lên xem bói trực tuyến. Các đối tượng theo dõi chủ yếu trong độ tuổi từ 15-40 với nhu cầu xem về học vấn, tình duyên, gia đình, công việc, đường xuất ngoại…
Một Fanpage khác có tên “Cô đồng xem tử vi” là của một cô gái chỉ tầm 20 tuổi, có địa chỉ tại Lục Nam (Bắc Giang) hầu như ngày nào cũng livestream coi bói. Trang này có tới hơn 50.000 người thích và gần cả 100.000 lượt đăng ký theo dõi. Cũng từ trang này, có vô số các livestream của những cô, cậu đồng khác được “đồng cô” chia sẻ trên trang cá nhân của mình.
Hành vi xem bói giống như uống rượu, hút thuốc, gây ra cảm giác sảng khoái tinh thần ban đầu. Cơ thể có vẻ sung sức, được chia sẻ, giải tỏa sau những lần dùng đầu tiên. Nhưng dần về sau, khi đã hình thành thói quen, bắt đầu xuất hiện các “biến chứng” như: chỉ tin và làm theo lời “thầy” bói phán, đem của cải, tiền bạc dâng cho các nghi lễ mê tín, làm gì cũng cần xem ngày, xem vận mệnh... Cuộc sống của họ dần xoay theo lời chỉ dẫn vô căn cứ.
Thạc sĩ tâm lý Đào Lê Hòa An, Hội Tâm lý học xã hội Việt Nam
Livestream bán hàng
Trên mạng xã hội đầy rẫy những “cô”, “cậu” như cô đồng Trang, cô Hạnh, thầy Tư Phong… và hàng trăm Facebook xem bói miễn phí thường xuyên livestream trên mạng xã hội. Chỉ dựa vào ngày tháng năm sinh, nét mặt, chỉ tay, dái tai… là ngay lập tức, các thầy phán vanh vách chuyện hiện tại, tương lai. “Cô” Huân tự quảng cáo có khả năng xem bói tay chính xác 100%. Thế nên mỗi lần cô livestream, bao nhiêu người gửi hình bàn tay nhờ cô đoán vận mệnh, tương lai.
Vừa gửi ảnh chụp bàn tay người yêu, Thanh Lâm (22 tuổi, sinh viên) xanh mặt nghe cô phán đây là bàn tay của người có tính lăng nhăng. Muốn giữ người tình phải có vòng se duyên (giá 1 triệu đồng/cặp). Mỗi người đeo một chiếc, cả đời không thể xa nhau. “Cô” Huân cũng rất chăm chỉ đăng những bài viết về tử vi theo tuổi, nhưng tất cả thông tin đều nằm trong những cuốn sách hay thông tin trên mạng liên quan đến tử vi, bói toán. Hầu hết những lời bói toán đều chung chung, vô thưởng vô phạt, xen kẽ là các quảng cáo sản phẩm hàng hóa...
Đa số, mỗi người chỉ được thầy phán 1 đến 2 câu rồi bảo gửi tin nhắn riêng để tư vấn kỹ hơn. Sau đó, thầy lại nhìn dòng bình luận liên tục cập nhật và chọn một cái tên khác để trực tuyến, vừa phán thầy vừa thúc giục: “Mọi người chia sẻ giúp thầy, chia sẻ mạnh vào”. Cứ thế, hàng ngàn người kiên trì theo dõi đến hơn 23h khuya để mong được thầy gọi tên.
Thủ đoạn thường thấy ở các trang xem bói online là chỉ xem miễn phí cho 5 - 10 người đăng ký đầu tiên, sau đó sẽ phán về những trắc trở trên con đường công danh, sự nghiệp, tình yêu… khiến người nghe phải lạnh gáy. Cuối cùng, họ sẽ gợi ý mọi người chuyển tiền để cúng dâng sao, giải hạn giúp. Không ít người còn lợi dụng sự cả tin của các bạn trẻ, để kinh doanh bùa ngải với giá cắt cổ.
“Nếu phát hiện thấy bản thân mình đã “nghiện xem bói”, hãy nhờ đến sự giúp đỡ của người thân bằng cách tích cực giao tiếp, trò chuyện, tham gia các hoạt động ngoài trời để tạm “cắt cơn”. Tham khảo các dịch vụ tham vấn, tư vấn tâm lý từ các trung tâm để nhận được những lời khuyên chuyên môn hữu ích. Hay thậm chí là việc tham dự những buổi thuyết giảng của các tôn giáo chính thống được pháp luật công nhận, bạn sẽ nhận ra sự khác biệt tức thì” - chuyên gia tâm lý Hòa An, Hội Tâm lý học xã hội Việt Nam, tư vấn.
Theo Thạc sĩ tâm lý Đào Lê Hòa An, Hội Tâm lý học xã hội Việt Nam, khi bế tắc, con người trở nên bất lực trong việc vận hành cuộc sống của mình, lúc đó những dịch vụ về tinh thần bắt đầu lên ngôi. Chưa cần xét đến những lời bói toán ấy đúng hay sai, chỉ cần biết phía sau đó không được chống đỡ bằng các kiến thức khoa học, không xuất phát từ những nghiên cứu chính thống thì chúng ta cần phải cân nhắc khi tham gia.