Khảo sát địa chất không đúng thực tế
Thanh tra tỉnh Đắk Nông vừa có kết luận thanh tra liên quan đến Dự án Công trình thủy lợi Suối Đá (xã Quảng Hòa, huyện Đắk G’long), có tổng mức đầu tư 90 tỷ đồng từ nguồn ngân sách Trung ương hỗ trợ.
Đây là dự án cấp bách cung cấp nguồn nước tưới cho 1.000 héc-ta cây trồng, tăng số lượng canh tác diện tích lúa nước từ 1 vụ lên 2 vụ, tạo nguồn cấp nước ổn định cho 1.750 hộ dân xã Quảng Hòa - xã nghèo nhất tỉnh Đắk Nông.
Dự án được khởi công từ 20/11/2017, thời gian thi công 720 ngày. Chủ đầu tư là Ban Quản lý dự án đầu tư xây dựng các công trình nông nghiệp và phát triển nông thôn Đắk Nông. Đơn vị khảo sát địa chất để lập dự án đầu tư là Công ty Cổ phần tư vấn đầu tư và xây dựng Anh Khoa Nghệ An (Cty Anh Khoa).
Theo Thanh tra tỉnh Đắk Nông, năm 2017, Cty Anh Khoa đã thực hiện khảo sát 62 hố địa chất. Sau đó, chủ đầu tư dự án và đơn vị thiết kế bản vẽ thi công - dự toán là Công ty Cổ phần đầu tư xây dựng Đường Việt (Cty Đường Việt) đã căn cứ vào kết quả khảo sát địa chất của Cty Anh Khoa để lập bản vẽ thi công.
Tuy nhiên, khi triển khai thì hiện trạng thực tế không đúng như hồ sơ khảo sát địa chất. Cụ thể, có 3/7 hố khoan tại tuyến kênh chính khu tràn dâng kết quả khảo sát xác định địa chất "trạng thái nửa cứng, cứng" nhưng thực tế là “nền đất yếu, có tính nén lún cao, sức chịu tải nhỏ và tính thấm cao”.
Ngoài ra, 1/9 hố khoan tại tuyến kênh nhánh N2 xác định địa chất "trạng thái nửa cứng, cứng", cũng không đúng với địa chất thực tế trong phạm vi độ sâu đến 4m là “trạng thái dẻo mềm, có tính nén lún cao, sức chịu tải nhỏ; trạng thái bão hòa, kết cấu rời rạc - chặt vừa”.
Ngoài ra, tuyến kênh chính đi qua vị trí có ao, hồ hiện hữu nhưng Cty Anh Khoa không xem xét lại các kết quả khảo sát, đánh giá trước các rủi ro có thể xảy ra khi thi công thực tế hoặc khoan khảo sát địa chất ngay tại vị trí đi qua ao, hồ để xác định địa tầng của các lớp đất nhằm đưa ra giải pháp thiết kế cho phù hợp.
Nhiều lần điều chỉnh thiết kế
Căn cứ vào dữ liệu khảo sát địa chất của Cty Anh Khoa và có khảo sát địa chất thêm 9 hố khoan, Cty Đường Việt đã lập thiết kế bản vẽ thi công. Sau đó, khi thi công phát hiện địa chất thực tế khác với kết quả khảo sát nên Cty Đường Việt, chủ đầu tư dự án đã điều chỉnh thiết kế.
Theo Thanh tra tỉnh Đắk Nông, chủ đầu tư và tư vấn thiết kế - Cty Đường Việt chủ quan, chưa xem xét hết nhiệm vụ khảo sát.
Khi khảo sát bước lập thiết kế bản vẽ thi công không bố trí các điểm thăm dò dọc theo tim tuyến kênh với mật độ dày hơn trong bước khảo sát trước nhằm chính xác hoá điều kiện địa chất công trình của toàn tuyến; chưa cung cấp đủ số liệu để xác định các mặt cắt dọc và mặt cắt ngang đặc trưng cho các loại địa tầng trên tuyến kênh theo quy định.
Trong dự án đầu tư có nêu 1 đoạn kênh do người dân đầu tư, đang sử dụng, nhưng trong thiết kế bản vẽ thi công không đề cập đến nên khi thi công, kênh này bị phá dỡ, làm ảnh hưởng đến việc tưới 6 héc-ta lúa người dân đang canh tác; sau đó lại phải bổ sung thiết kế để thi công hoàn trả kênh cũ.
Thanh tra tỉnh chỉ rõ, Cty Đường Việt chịu trách nhiệm chính trong khảo sát, sử dụng kết quả khảo sát để thiết kế, lập thiết kế bản vẽ thi công - dự toán. Khi lập hồ sơ dự toán phần điều chỉnh, bổ sung, Cty Đường Việt còn tính thừa khối lượng hơn 313 triệu đồng, có chỗ thì tính thiếu khối lượng (giá trị tạm tính 717 triệu đồng), xác định giá trị dự toán không chính xác, không đúng quy định.
Những vi phạm trên dẫn đến việc phải điều chỉnh dự án đầu tư 2 lần, điều chỉnh thiết kế 3 lần. Việc này tuy chưa làm tăng tổng mức đầu tư nhưng làm tăng chi phí xây dựng so với dự toán được phê duyệt ban đầu.
Trước đó, Tiền Phong đã có nhiều bài phản ánh liên quan đến bất cập của Công trình thủy lợi Suối Đá này. Lần mới đây nhất, cuối năm 2021, Chủ đầu tư tiếp tục xin gia hạn thời gian thực hiện dự án đến 31/3/2022, khiến công trình cấp bách trở nên ì ạch, giảm mục tiêu đề ra ban đầu.