Về thôi

TP - Dù thành tích bốn năm cầm quyền không thể che mờ, Tổng thống Joe Biden vẫn chịu sức ép gia tăng rời cuộc đua. Tại họp báo solo sau Thượng đỉnh Hiệp ước Bắc Đại Tây Dương (NATO) ở Mỹ, ông lại bộc lộ sa sút tinh thần.

Nếu “tham gia (tranh cử) không phải vì di sản của mình” như tuyên bố hôm 11/7, nếu biết đã có 18 nghị sỹ Dân chủ kêu gọi từ bỏ, tổng thống nên kết thúc đúng lúc và có hậu như một anh hùng.

Thật không công bằng khi bộ phận cử tri Mỹ thành kiến phủ nhận chiến tích kinh tế. Lạm phát tháng 6 tăng nhẹ 0,2% so với tháng 5, lên 2,7%, nhưng khá xa mức nguy hiểm 9% năm 2022. Đấy là chưa kể lần đầu tiên từ đại dịch Covid-19, chỉ số giá tiêu dùng xuống 3% so với 3,3% tháng 5, theo Bộ Lao động Mỹ.

Nhưng không may ông khó cưỡng nổi suy giảm sức khỏe tinh thần. Tại họp báo tối Thứ 5, sau màn tranh luận thất bại trước cựu Tổng thống Trump ngày 27/6, ông hớ hênh gọi Phó Tổng thống Harris thành “Phó Tổng thống Trump”. The Hill xem đấy như “sai sót đáng xấu hổ” do, trước đó cùng ngày, ông nhầm Tổng thống Ukraine Zelensky thành “Tổng thống Putin”.

Sau hai màn nói nhịu bom tấn, khẩu khí quyết không bỏ cuộc chùng một chút. Ông hàm ý sẽ bước sang một bên một khi chiến dịch tranh cử xác nhận không có cửa thắng. Nhưng sau đấy, ông thì thầm vào micro: “Không ai nói điều ấy. Không cuộc thăm dò nào nói về điều ấy”, và lấy thêm dũng khí tại Michigan tối 12/7.

Dẫu thế, ngôn từ dịu hơn vẫn thành xu hướng dù ông luôn nói không buông súng. Cam đoan mình là “ứng viên mạnh nhất để đương đầu đối thủ…, đủ khả năng nhất để cai trị”, ông thừa nhận tập thể có thể “tự do” chọn gương mặt khác. Trước ngưỡng cửa Đại hội Toàn quốc của Đảng Dân chủ từ 19-22/8, và của Đảng Cộng hòa từ 15-18/7, ông không phủ nhận tình huống “họ có thể tự do làm bất cứ điều gì họ muốn”.

Dẫu ghi dấu ấn khi trình bày thuyết phục chính sách đối ngoại của Mỹ tại Thượng đỉnh NATO giữa tuần, lỡ trớn gọi nhầm “Phó Tổng thống Trump” khiến Tổng thống mất điểm nặng. Từ lỗi ấy, tuy thế, ông bỗng lộ ý mới khi để ngỏ khả năng cấp phó thay thế nếu được yêu cầu. “Tôi sẽ không chọn Phó Tổng thống Harris làm phó tổng thống nếu tôi nghĩ bà ấy không đủ tư cách làm tổng thống”. Ông thậm chí nhấn mạnh: “Vậy hãy bắt đầu từ đây”. Arthur C. Brooks, giáo sư tâm lý Đại học Harvard, nói với The Atlantic rằng ông thấy “cơ hội tuyệt vời cho tổng thống, cơ hội tiến lên và tạo tấm gương đẹp cho hàng triệu trái tim”, khi khuyên giải chọn nghỉ hưu.