Sáng 24/6, Hà Tĩnh tổ chức Lễ kỷ niệm 310 năm Năm sinh Thám hoa Nguyễn Huy Oánh (1713 - 2023), 280 năm Năm sinh danh nhân Nguyễn Huy Tự (1743 - 2023), 240 năm Năm sinh danh nhân Nguyễn Huy Hổ (1783 - 2023) và đón Bằng công nhận văn bản Hán Nôm làng Trường Lưu là Di sản tư liệu Chương trình ký ức thế giới Khu vực châu Á - Thái Bình Dương.
Hệ thống Văn bản Hán Nôm làng Trường Lưu là bộ sưu tập độc bản được viết tay bằng chữ Hán và chữ Nôm, gồm 48 tư liệu của 3 dòng họ (Nguyễn Huy, Trần Văn và họ Hoàng) tại làng Trường Lưu, xã Trường Lộc cũ - nay là xã Kim Song Trường, huyện Can Lộc, tỉnh Hà Tĩnh.
Các văn bản gồm 26 tư liệu là các sắc phong thời kỳ Nhà Lê và Nhà Nguyễn (1689 - 1943) có nội dung tôn vinh - ban thần, ban mỹ tự - trong ban tước, phong chức; 19 văn bản hành chính do chính quyền địa phương gửi cho người dân thuộc xã Trường Lưu dưới thời Nguyễn và 3 bức trướng tặng các cá nhân ở địa phương nhân dịp mừng thọ, đỗ đạt.
Những tài liệu hiện được bảo quản cẩn thận, giữ nguyên bản, chữ và con dấu của nhà vua rõ ràng. Chất liệu của các văn bản rất đa dạng, gồm giấy dó, giấy dó đặc biệt và lụa.
Tại buổi lễ, lãnh đạo UBND tỉnh Hà Tĩnh cho biết, toàn tỉnh hiện có hơn 1.800 di tích lịch sử văn hóa, danh lam thắng cảnh, trong đó có 2 di tích quốc gia đặc biệt, 86 di tích cấp quốc gia và 550 di tích cấp tỉnh.
Làng Trường Lưu là ngôi làng duy nhất Việt Nam có 3 di sản được ghi danh là Di sản tư liệu của chương trình Ký ức thế giới khu vực châu Á-Thái Bình Dương gồm Hoàng hoa sứ trình đồ, Mộc bản trường học Phúc Giang và Văn bản Hán Nôm làng Trường Lưu.
Ông Hoàng Đạo Cương - Thứ trưởng Bộ VH-TT&DL, chúc mừng Hà Tĩnh khi Văn bản Hán Nôm Trường Lưu được công nhận là di sản tư liệu thế giới.
Những văn bản này cũng là nguồn tư liệu quý giá để nghiên cứu những giá trị truyền thống chung có nguồn gốc sâu xa, nhấn mạnh việc tu dưỡng bản thân và giáo dục gia đình ở các nước châu Á, đồng thời giúp các nhà nghiên cứu tìm hiểu về việc áp dụng và thực hành chế độ khoa cử Nho học nhằm tuyển dụng người tài phục vụ đất nước trong chế độ quân chủ Việt Nam và tác động của nó đối với giáo dục, phát triển văn hóa và đời sống của cơ sở.
Văn bản Hán Nôm làng Trường Lưu, Hà Tĩnh (1689 - 1943) do Tiến sỹ Nguyễn Huy Mỹ chủ trì sưu tầm, thẩm định và cùng tỉnh Hà Tĩnh xây dựng hồ sơ trình UNESCO.
Các tài liệu được Tiến sỹ Nguyễn Huy Mỹ sưu tầm từ các nhà thờ dòng họ, điện thờ... tại làng Trường Lưu. Cuối tháng 11/2022, Ủy ban Chương trình Ký ức Thế giới khu vực châu Á-Thái Bình Dương của UNESCO (MOWCAP) đã công nhận văn bản Hán Nôm làng Trường Lưu, Hà Tĩnh (1689-1943) là Di sản tư liệu Ký ức Thế giới khu vực châu Á-Thái Bình Dương.