Trận địa Đồi C4 - nơi chứng tích Hàm Rồng chiến thắng

TPO - Trận địa Đồi C4 thuộc phường Hàm Rồng (TP Thanh Hóa) là di tích lịch sử cách mạng gắn liền với những chiến công lẫy lừng của quân và dân ta trong cuộc chiến bảo vệ cầu Hàm Rồng, vị trí huyết mạch nối 2 miền Nam - Bắc.

Dù đã 60 năm trôi qua, trận địa Đồi C4 vẫn in đậm dấu ấn hào hùng của một thời máu lửa. Đồi C4 là trận địa pháo cao xạ của Đại đội 4 thuộc Trung đoàn 228, Quân chủng Phòng không Không quân có nhiệm vụ bảo vệ cầu Hàm Rồng và các mục tiêu khác. Nơi đây, quân và dân ta đã làm nên những chiến thắng lẫy lừng.

Từ năm 1965 đến năm 1972, Đại đội 4 đã chiến đấu hàng trăm trận, góp phần cùng quân dân Hàm Rồng, Nam Ngạn, Yên Vực bắn rơi hàng trăm máy bay Mỹ, bảo vệ vững chắc cầu Hàm Rồng, đảm bảo cho các phương tiện vận tải hàng hóa, vũ khí chi viện cho chiến trường miền Nam.

Trận địa Đồi C4 có tổng diện tích 120.000 m2. Bao gồm có một hầm chỉ huy, 2 trung đội pháo (được chia làm pháo B1 và pháo B2), 6 khẩu đội, một hầm câu lạc bộ và 2 hầm đạn.

Trong đó, hầm chỉ huy gồm 3 đồng chí: Đại đội phó, Chính trị viên phó và khí tài. Đài Ra đa quan sát do đại đội trưởng và chính trị viên trưởng chỉ huy. Khi phát hiện ra máy bay địch vào tầm ngắm thì sẽ lệnh cho hầm chỉ huy. Nhận được tín hiệu đánh từ đài Ra đa, đại đội phó sẽ lệnh cho trung đội pháo B1 và trung đội pháo B2 nhận lệnh phất cờ để các khẩu đội nhằm thẳng hướng quân thù mà bắn.

Hầm câu lạc bộ với diện tích 30 m2 là nơi nghỉ ngơi, sinh hoạt của các chiến sĩ. Ở hầm câu lạc bộ có 2 đường lên xuống nhỏ hẹp, bên trong là bàn ghế và một số vật dụng cần thiết.

Tại trận địa Đồi C4 có 6 khẩu đội là nơi để cho các chiến sĩ pháo cao xạ trực tiếp chiến đấu với quân thù. Với khẩu hiệu: “Thà gục trên mâm pháo chứ quyết không để cầu gục” quân dân ta đã bảo vệ thành công cầu Hàm Rồng. Phát huy tinh thần ấy, khẩu đội trưởng Nguyễn Văn Điền dù bị trọng thương với 11 vết đạn trên người ở vị trí Khẩu đội 4 vào trận đánh ngày 28/07/1965 nhưng đã dùng cờ chỉ huy bịt bụng và tiếp tục chỉ huy cả khẩu đội chiến đấu.

Tại trận địa Đồi C4 đã có 20 cán bộ, chiến sĩ hy sinh trong nhiệm vụ bảo vệ cầu Hàm Rồng và các mục tiêu khác. Nhiều tập thể và cá nhân chiến đấu bảo vệ khu vực cầu Hàm Rồng đã được nhà nước phong tặng danh hiệu Anh hùng Lực lượng vũ trang nhân dân. Trận địa Đồi C4 được xếp hạng và công nhận là di tích lịch sử cách mạng cấp quốc gia ngày 21/02/1975.

Hàng năm trận địa Đồi C4 đón hàng nghìn lượt khách tới tham quan và thăm lại chiến trường xưa. Từ Đồi C4, du khách có thể đến tham quan các điểm di tích lịch sử, văn hóa nổi bật khác của Thanh Hoá như Cầu Hàm Rồng, động Long Quang, động Tiên Sơn, làng cổ Đông Sơn... Từ ngày 3, 4/4/1965 đến 27/1/1973, quân dân Hàm Rồng đã kiên cường chiến đấu và đã đánh 852 trận, bắn rơi 117 máy bay Mỹ, có 21 chiếc rơi tại chỗ, bắt sống 14 giặc lái. Trong đó, ngày 3, 4/4/1965, quân và dân tỉnh Thanh Hoá bắn rơi 47 chiếc, riêng quân và dân Hàm Rồng bắn rơi 31 chiếc.