100% đại biểu đồng thuận song nhiều người cho rằng thông qua là việc chẳng đặng đừng bởi đối tượng chủ yếu chịu tác động là hàng triệu người nghèo, thu nhập thấp và TPHCM là địa phương cuối cùng chưa thực hiện vì lo đi vào “vết xe đổ” của nhiều tỉnh, thành.
Phải công bằng, minh bạch, hiệu quả
Theo Chủ tịch HĐND TPHCM Nguyễn Thị Quyết Tâm, tại kỳ họp thứ 16 (diễn ra từ ngày 9 đến 12/12), bản thân bà và nhiều đại biểu (ĐB) trăn trở và quyết định chưa thông qua việc thu phí sử dụng đường bộ đối với xe máy (thu phí xe máy) là vì lo hình thức thu còn bất cập, chưa thuận lợi cho người dân, chưa đảm bảo công bằng khi việc thu phí được khoán cho chính quyền quận, huyện, phường, xã.
“Đụng đến túi tiền của dân, nhất là dân nghèo càng phải lưu ý việc thu đúng, thu đủ cũng như xem xét có bộc lộ bất cập nào không để sớm kiến nghị các bộ, ngành trung ương tháo gỡ” - bà Tâm lưu ý.
ĐB Ngô Minh Châu thắc mắc: Công an quản lý hồ sơ phương tiện, vì sao việc thu phí lại giao cho các cơ quan địa phương? Trong khi chế tài là các cơ quan thuế. Có nên giao cho cảnh sát giao thông kiểm tra việc nộp phí giao thông hay không?
ĐB Trần Trọng Dũng băn khoăn việc thu phí tính theo đầu phương tiện nhưng số lượng xe không chính chủ (chưa sang tên) lại rất nhiều, đặc biệt đối tượng lao động nghèo, xe ôm, sinh viên sử dụng xe không chính chủ. Trong khi đó, việc xử phạt xe chính chủ đến đầu năm 2017 mới có hiệu lực nên khó đảm bảo thu đúng, thu đủ.
Ông Nguyễn Thành Chung, Giám đốc Sở Giao thông Vận tải TPHCM cho biết với hơn 3 triệu mô tô xe máy, TPHCM dự kiến thu phí xe máy được khoảng 300 tỷ đồng/năm. Tuy nhiên, băn khoăn lớn nhất là số thu thực tế tại một số địa phương đã thực hiện đạt tỷ lệ rất thấp. Cụ thể: tỉ lệ thu phí xe máy ở Cần Thơ: 45%, Quảng Bình: 50%, Hà Nội: 20%. Người thu, người không là không đảm bảo công bằng.
Làm theo luật, vướng mắc tháo gỡ sau
Phó Chủ tịch UBND TPHCM Nguyễn Hữu Tín nói TPHCM rất băn khoăn nên đã có nhiều văn bản kiến nghị và hoãn thu phí xe máy đến hôm nay, nếu tiếp tục trì hoãn nữa sẽ bị Chính phủ phê bình vì vừa qua Kiểm toán Nhà nước đã “thổi còi” TPHCM.
“Việc kê khai, nộp phí có hiệu lực từ 1/1/2015. Sau thời gian triển khai, TPHCM sẽ có tổng kết đánh giá, rút kinh nghiệm để kiến nghị Trung ương tháo gỡ hoặc ban hành chính sách mới sao phù hợp thực tiễn” - ông Tín cho biết.
Theo ông Nguyễn Hữu Tín, TPHCM không truy thu phí trong hai năm 2013, 2014. Khi nộp phí, các chủ sở hữu xe máy sẽ được phát phiếu thu phí theo mẫu. Người dân đến UBND cấp phường, xã, thị trấn nộp hoặc UBND cử nhân viên đến nhà dân phát phiếu và thu tiền. Tỷ lệ số phí thu được trích lại là 10% cho phường, thị trấn và 20% cho xã để trang trải chi phí tổ chức thu. Số còn lại chuyển về UBND quận, huyện chi cho công tác bảo trì đường bộ ở địa phương.
Ông Tín nói các trường hợp xe máy từ các tỉnh có nhu cầu sẽ được giải quyết nộp phí tại TPHCM. Xe đăng ký tại TPHCM nhưng đã nộp phí tại địa phương khác thì không phải nộp tại TPHCM tương ứng với thời gian đã nộp phí.
Theo quy định, khi bị kiểm tra, các chủ phương tiện buộc phải xuất trình giấy tờ xe liên quan nhưng biên lai nộp phí sử dụng đường bộ không nằm trong số này nên cảnh sát giao thông chỉ được nhắc nhở chứ không được xử phạt người chưa nộp phí xe máy.
Tại kỳ họp này, HĐND TPHCM cũng thông qua hai tờ trình của UBND TPHCM về bảng giá đất năm 2015 và tăng mức thu phí trên đầu phương tiện qua cầu Phú Mỹ. Thời điểm bắt đầu mức thu phí mới là từ ngày 1/1/2015.
Theo bảng giá đất năm 2015, có 19 quận huyện áp dụng khung giá đất đô thị đặc biệt từ 1,5 triệu đồng/m2 đến 162 triệu đồng/m2. 5 thị trấn áp dụng khung giá đất đô thị loại 5 vùng Đông Nam bộ từ 120.000 đồng/m2 đến 15 triệu đồng/m2. 5 xã áp dụng theo khung giá đất các xã đồng bằng vùng Đông Nam bộ .
Phó Chủ tịch Nguyễn Hữu Tín cho biết việc điều chỉnh giá đất năm 2015 theo hướng giảm dần sự chênh lệch giữa bảng giá và mặt bằng giá thị trường nhằm hài hòa lợi ích của nhà nước và lợi ích của người sử dụng đất, đồng thời góp phần giảm tình trạng đầu cơ về đất.
Mức thu từ 50 nghìn đến 150 nghìn đồng/xe/năm
Theo Nghị quyết vừa được HĐND TPHCM thông qua, loại xe có dung tích xylanh đến 100cm3 đóng 50.000 đồng/năm; loại có dung tích xylanh trên 100cm3 đến 175cm3 đóng 100.000 đồng/năm; xe trên 175cm3 đóng 150.000 đồng/năm.
Các trường hợp được miễn thu: Xe của lực lượng công an, quốc phòng; xe của chủ phương tiện là hộ nghèo, học sinh, sinh viên; xe của người có công với cách mạng và thân nhân của người có công với cách mạng.