Một ngày sau khi gây báo động ngoại giao bằng tuyên bố sẽ “tách” khỏi Washington, Tổng thống Philippines Rodrigo Duterte đã hạ giọng hòa giải hơn trong một cuộc họp báo lúc nửa đêm (rạng sáng ngày 22/10, theo giờ địa phương) ở Davao, quê hương của ông, sau khi kết thúc chuyến thăm Trung Quốc 4 ngày.
“Điều đó không có nghĩa là cắt đứt quan hệ. Khi bạn nói cắt đứt quan hệ, tức là ý hủy bỏ quan hệ ngoại giao. Tôi không thể làm điều đó. Duy trì mối quan hệ đó là điều tốt nhất cho đất nước chúng ta”, Duterte phát biểu.
Theo Duterte, từ trước đến nay, chính sách đối ngoại của Manila luôn phải “ăn khớp” với Washington và ông muốn thay đổi điều đó bằng cách tăng cường quan hệ với Trung Quốc.
“Những gì tôi thực sự muốn nói là “tách” chính sách đối ngoại. Trong quá khứ và cho đến khi tôi trở thành tổng thống, chúng ta luôn luôn phải làm theo những gì Hoa Kỳ yêu cầu”, Duterte giải thích.
Trước đó, ngày 20/10, trong chuyến thăm Trung Quốc, ông Duterte cho rằng "Mỹ đã thua" trong các mối quan hệ quân sự và kinh tế với Philippines; đồng thời khẳng định, muốn tách nước khỏi sự phụ thuộc vào Mỹ và phương Tây, và tái cân bằng quan hệ kinh tế và quân sự với các nước láng giềng châu Á như Trung Quốc…
Sau khi Tổng thống Philippines đưa ra phát ngôn, phát ngôn viên Nhà Trắng Josh Earnest lập tức phản hồi: “Dựa vào những ý kiến “phong phú” trước đó, chúng tôi muốn Tổng thống Duterte và chính phủ của ông đưa ra lời giải thích rõ ràng. Nhưng căn cứ trên giọng điệu tuyên bố, chúng tôi tin rằng sẽ có sự thay đổi trong mối quan hệ đồng minh dài 7 thập kỷ giữa Mỹ và Philippines”.