Rút kinh nghiệm sâu sắc!
Sáng 4/11, HĐND thành phố Hà Nội tổ chức phiên giải trình về tình hình vệ sinh an toàn thực phẩm. Trao đổi thêm về vấn đề đảm bảo nước sạch trên địa bàn, mà cụ thể là sự cố nhiễm bẩn nguồn nước sạch sông Đà, Chủ tịch UBND thành phố Hà Nội Nguyễn Đức Chung nói: “Thông qua vụ việc này, thành phố cũng nhận thức rõ, đã có buổi họp để rút kinh nghiệm, trên cơ sở đó để ứng phó kịp thời hơn với người dân ở tại các vùng cấp nước khi có sự cố này”, ông Chung nói.
Ông Chung trao đổi thêm, qua kiểm tra cho thấy, tất cả các nhà máy cung cấp nước sạch, từ nước mặt đến nước ngầm đều có quan trắc tự động. Duy nhất nhà máy nước sạch sông Đà đầu tư công nghệ cũ, sử dụng chung nguồn nước ở hồ Đầm Bài nên không có hệ thống quan trắc tự động nguồn nước đầu vào.
Ông Chung cũng thay mặt lãnh đạo thành phố Hà Nội xin rút kinh nghiệm sâu sắc sau vụ việc này. “Hôm nay trong buổi chất vấn này, cho phép tôi thay mặt lãnh đạo thành phố xin rút kinh nghiệm sâu sắc trong vấn đề liên quan đến xử lý sự cố này”.
Không thể bán hết
Chiều 4/11, phát biểu ý kiến tại hội trường QH, ĐB Thạch Phước Bình (đoàn Trà Vinh) cho rằng, về an ninh nước sạch, theo quyết định của Thủ tướng, doanh nghiệp kinh doanh sản xuất nước sạch thuộc lĩnh vực nhà nước không cần nắm quyền chi phối, tỷ lệ sở hữu được giảm xuống còn dưới 50%. Vào năm 2020, nhà nước có thể thoái vốn toàn bộ. Số liệu của Hội cấp thoát nước Việt Nam cho thấy, hiện đã có hơn 100 doanh nghiệp nhà nước kinh doanh nước sạch thoái vốn trên 63 tỉnh, thành phố cả nước. Làn sóng mua bán các doanh nghiệp nước sạch diễn ra rầm rộ với sự vào cuộc của các đại gia trong nước và cả nước ngoài.
Ông Bình ví dụ như Cty cổ phần đầu tư nước sạch sông Đà mua lại Cty TNHH MTV nước sạch Vinaconex thuộc Bộ Xây dựng; hay có đơn vị đã mua hàng loạt Cty tại nhiều địa phương như ở Hà Nội, Bình Thuận, Tây Ninh, Sóc Trăng, Long An... “Sự xuất hiện hàng loạt các doanh nghiệp tư nhân, đủ mọi ngành nghề biến thị trường nước sạch được định giá hàng chục tỷ đô la bị giành giật khốc liệt để lại nhiều hệ lụy tiêu cực”, ông Bình nói, đồng thời dẫn chứng chính sự cố nhà máy nước sạch sông Đà vừa qua.
Theo ông Bình, sự cố này làm đảo lộn cuộc sống, đe dọa sức khỏe của hàng vạn người dân Thủ đô, bộc lộ nhiều yếu kém, tắc trách của doanh nghiệp cũng như chính quyền từ T.Ư đến địa phương khi đá trách nhiệm cho nhau, lúng túng trong giải quyết hậu quả.
Trước thực trạng trên, ông Bình kiến nghị Chính phủ không nên thoái vốn toàn bộ mà cần phải có lộ trình và phải nắm một phần vốn nhất định trong các công ty cấp nước, bởi vì nước sạch là một loại sản phẩm hàng hóa đặc biệt, phục vụ nhu cầu thiết yếu của con người và phát triển kinh tế- xã hội. “Và đây cũng là quyền con người đã được hiến định trong hiến pháp. Do đó việc đảm bảo nước sạch cho cộng đồng phải là của nhà nước, không thể giao trách nhiệm cho một hay một nhóm doanh nghiệp làm thay.
Mặt khác, nếu để doanh nghiệp tư nhân kiểm soát toàn bộ hệ thống nước sạch từ sản xuất, phân phối đến bán lẻ cho người dân trong khi khung pháp lý, hệ thống chính sách chưa hoàn chỉnh, chưa theo kịp và còn nhiều lỗ hổng sẽ để lại những hậu quả khôn lường”, ông Bình nói.