Chiều 11/9, thông tin từ Văn phòng UBND tỉnh TT-Huế cho biết lãnh đạo UBND tỉnh này và UBND thành phố Đà Nẵng đã làm việc về công tác phối hợp quản lý và phát huy giá trị di tích quốc gia Hải Vân Quan.
Theo sử liệu, Hải Vân Quan xây từ đời Trần và được trùng tu vào thời nhà Nguyễn (năm Minh Mệnh thứ 7, 1826). Cửa trông về phủ Thừa Thiên đề ba chữ Hải Vân Quan, cửa trông xuống Quảng Nam đề Thiên hạ đệ nhất hùng quan. Lạc khoản một bên góc bảng còn ghi thêm Minh Mệnh thất niên cát nhật tạo, tức là làm vào ngày tốt năm Minh Mệnh thứ 7 (1826).
Theo thời gian, di tích nằm trên đỉnh đèo Hải Vân giữa địa giới hành chính tỉnh TT-Huế và Đà Nẵng này bị xuống cấp cần phải được đầu tư phục hồi, tôn tạo, phát huy giá trị.
Tháng 12/2021, dự án bảo tồn, tu bổ, phục hồi và phát huy giá trị di tích Hải Vân Quan đã được khởi công, với kinh phí 42 tỷ đồng, do Trung tâm Bảo tồn Di tích Cố đô Huế phối hợp Sở Văn hóa và Thể thao thành phố Đà Nẵng thực hiện.
Đây là công trình mang nhiều giá trị về văn hóa, lịch sử và cũng là thắng cảnh nổi tiếng của hai địa phương. Đến nay, việc trùng tu di tích cơ bản bảo đảm phục hồi, tu bổ lại một số hạng mục công trình gốc của di tích như cổng Thiên hạ đệ nhất hùng quan, cổng Hải Vân Quan, nhà trú sở, hệ thống tường thành…
Từ ngày 1/8 năm nay, di tích Hải Vân Quan đã mở cửa miễn phí đón khách tham quan cho đến khi hai địa phương thống nhất việc xây dựng bảng giá vé phù hợp. Thời gian này, các bên cũng tiếp thu ý kiến của cộng đồng để hoàn chỉnh phương án, hoàn thiện các thiết chế dịch vụ bảo đảm an toàn cho du khách.
Giai đoạn đầu phục vụ du khách, các đơn vị chức năng đã lắp đặt hệ thống lan can, kính bảo vệ, bảng hướng dẫn… để đảm bảo an toàn cho du khách. Đặc biệt, bên trong nhà trú sở đã hoàn thành và treo các bảng hình ảnh, thông tin về di tích theo ngôn ngữ Việt - Anh để phục vụ nhu cầu tìm hiểu lịch sử công trình của du khách.
Hiện nay, hai địa phương đã phối hợp thành lập tổ bảo vệ di tích, ban hành quy chế làm việc, chuẩn bị đầy đủ cơ sở vật chất thiết yếu cho hoạt động quản lý, bảo vệ. Trong thời gian tới, hai địa phương sẽ xây dựng một ban quản lý để thực hiện công tác quản lý, khai thác di tích. Đồng thời, nghiên cứu tổ chức các triển lãm, trưng bày, hoạt động gắn liền với Hải Vân Quan để lan tỏa danh thắng đặc biệt này.
Ngành văn hóa hai địa phương tiếp tục phối hợp khai thác, bảo tồn và phát huy giá trị của di tích này, cũng như phối hợp quản lý, đảm bảo an ninh trật tự, cảnh quan môi trường, không gian trưng bày sản phẩm du lịch… nhằm góp phần phát huy công trình, thu hút du khách đến tham quan.
Tại buổi làm việc, Phó Chủ tịch Thường trực UBND tỉnh TT-Huế Nguyễn Thanh Bình và Phó Chủ tịch UBND thành phố Đà Nẵng Nguyễn Thị Anh Thi đã cơ bản thống nhất với các nội dung được các bên trao đổi về việc phối hợp bảo tồn, khai thác và phát huy giá trị di tích Hải Vân Quan gắn với phát triển du lịch. Qua đó, cần sớm xây dựng phương án quản lý di tích trình Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch, Thường trực Tỉnh ủy, HĐND tỉnh TT-Huế và thành phố Đà Nẵng.
Lãnh đạo hai địa phương cũng thống nhất các nội dung về phương thức, nội dung quản lý, thời gian luân phiên quản lý, thời gian bán vé tham quan di tích, khung giá vé, nhân sự, các nội dung khác liên quan đến hạ tầng kỹ thuật và các dịch vụ du lịch…
Theo đó, giao Trung tâm Bảo tồn Di tích Cố đô Huế luân phiên quản lý di tích Hải Vân Quan theo hình thức quản lý trực tiếp trong vòng 3 năm. Phía Đà Nẵng sẽ giao quận Liên Chiểu quản lý cũng theo hình thức luân phiên 3 năm một lần, giao UBND huyện Phú Lộc chủ trì phối hợp UBND quận Liên Chiểu về quy hoạch cảnh quan.