Độc quyền sáng chế về kỹ thuật y sinh
Có 13 bài báo khoa học đăng trên tạp chí quốc tế uy tín, bằng độc quyền sáng chế về miếng dán vi kim dùng cho thuốc hoặc vắc-xin, và các giải thưởng nghiên cứu, nữ tiến sĩ Trần Thị Mỹ Khánh (SN 1993, quê ở TPHCM, hiện đang tiếp tục nghiên cứu sau tiến sĩ tại Học viện Công nghệ Massachusetts, Hoa Kỳ) đã trả lời cho thắc mắc chung của nhiều người: “Con gái có làm khoa học được không?”.
“Đây là cơ hội để tôi đem những công trình nghiên cứu mới giới thiệu với cộng đồng học thuật và nhận góp ý để cải thiện nghiên cứu của mình. Bên cạnh đó, tôi mong có nhiều cơ hội kết nối với những người cùng chung mục tiêu nghiên cứu ở trong nước để phát triển nhiều đề tài có giá trị thực tiễn hơn”. TS. Hoàng Ngọc Quỳnh
Lớn lên trong gia đình không khá giả, Mỹ Khánh đã nhiều lần đắn đo lựa chọn đi những con đường học vấn phù hợp nhất với hoàn cảnh và luôn nỗ lực để giúp đỡ cho gia đình mình. Sau khi tốt nghiệp khoa Kỹ thuật Y Sinh, Trường Đại học Quốc tế, ĐHQG HCM, cô liều lĩnh nộp hồ sơ xin học bổng nghiên cứu sinh ở Mỹ. Ngoài việc đáp ứng các tiêu chí về học thuật, trước đó, Mỹ Khánh cũng tận dụng mọi cơ hội để tạo cho mình hồ sơ cá nhân ấn tượng như 3 lần liên tiếp đạt danh hiệu “Sinh viên 5 tốt” của Trung ương Hội sinh viên, nhỏ hơn là cấp trường, cấp thành phố.
Năm 2017, Mỹ Khánh chính thức nhận học bổng nghiên cứu sinh tiến sĩ tại Đại học Bang Connecticut, Hoa Kỳ. Tại đây, cô tiếp tục phát triển hướng nghiên cứu về microneedle patches (miếng dán vi kim) cho thuốc và vắc-xin. Đây là nghiên cứu kết hợp giữa kỹ thuật (cách chế tạo vi kim), ngành dược (vắc-xin), và y học (thí nghiệm hiệu quả thuốc trên sinh vật). Trải qua vài năm “mất ăn, mất ngủ”, nghiên cứu về miếng dán vi kim của nữ tiến sĩ đã được công nhận độc quyền sáng chế vì có tính thực tiễn và mang lại giá trị cho cộng đồng.
“Miếng dán này không gây đau, và chỉ cần một lần tiêm chủng duy nhất. Do đó, có thể thay thế phương pháp tiêm chủng truyền thống (tiêm nhiều mũi), giúp tiết kiệm thời gian, chi phí cho quá trình tiêm chủng, phù hợp với những vùng sâu vùng xa, và các nước đang phát triển như Việt Nam”, TS. Mỹ Khánh cho biết.
Đánh giá về sáng chế này, PGS. TS Nguyễn Đức Thành (công tác tại khoa Kỹ thuật Y Sinh, Đại học Connecticut, Hoa Kỳ) - người trực tiếp hướng dẫn TS. Mỹ Khánh nhận định, đây là một sáng chế mang tính đột phá trong quá trình tiêm chủng vắc-xin.
Ông giải thích thêm: “Miếng dán vi kim chỉ cần dán trên da và có thể bảo quản vắc xin ở nhiệt độ cao trong một khoảng thời gian dài. Nó cũng được lập trình để thay cho các mũi tiêm nhắc lại trong quá trình tiêm chủng thông thường”.
Bên cạnh thành tựu nghiên cứu nổi bật trên, nữ tiến sĩ Việt có cơ hội trực tiếp báo cáo, thảo luận, đề xuất hướng nghiên cứu ở Hội nghị Quốc tế. Vì vậy, Mỹ Khánh luôn nỗ lực thể hiện mình và kiến tạo thêm nhiều khoảnh khắc thành công để làm minh chứng tốt nhất cho việc phụ nữ có thể rạng danh trong ngành kĩ thuật nói riêng và nghiên cứu khoa học trên các lĩnh vực nói chung.
Đằng sau ánh hào quang của những phát hiện mới, nữ tiến sĩ trẻ thừa nhận phải đánh đổi và hy sinh thời gian chăm sóc sức khỏe bản thân, gia đình. “Việc cân bằng giữa cuộc sống và công việc nghiên cứu luôn là thách thức lớn với tôi. Có những lúc tôi cảm thấy mệt mỏi, mất nhiều thời gian cho công việc, vào phòng thí nghiệm mà không tìm được kết quả tốt… Nhưng, tôi luôn tự động viên bản thân bằng cách nghĩ, thất bại để lấy động lực tìm câu trả lời thuyết phục hơn”, Mỹ Khánh bày tỏ.
Hiện tại, nữ tiến sĩ Việt tiếp tục nghiên cứu và chế tạo những sản phẩm sinh học giải quyết các vấn đề sức khỏe toàn cầu như phương pháp xét nghiệm, chẩn đoán nhanh tại chỗ, cách bảo quản các chế phẩm sinh học, thiết bị đưa thuốc tự tiêu trong cơ thể.
Đặc biệt, sau khi tích lũy đủ “vốn” nghiên cứu ở nước ngoài, Mỹ Khánh sẽ trở về Việt Nam hoặc hợp tác với các nhóm nghiên cứu và phòng thí nghiệm trong nước để phát triển nghiên cứu, quy trình sản xuất hiện tại ở Việt Nam. Qua đó, cô mong những sản phẩm “Made in Vietnam” sẽ được nâng tầm và được thế giới biết đến nhiều hơn nữa.
Tự hào đứng trên giảng đường quốc tế
Sau khi xuất bản thành công 3 cuốn sách ở Việt Nam về bí quyết học ngoại ngữ, cô gái Hoàng Ngọc Quỳnh (SN 1990, quê ở Hải Phòng) quyết định rẽ ngang sang làm một nhà nghiên cứu về marketing (tiếp thị). Theo đó, cô bước vào hành trình du học muộn hơn so với lộ trình thông thường với học bổng bán phần của Đại học Nottingham Trent tại Vương quốc Anh dành cho hệ đào tạo Thạc sĩ ở tuổi 27.
Sau khi tốt nghiệp thạc sĩ loại xuất sắc, Quỳnh tiếp tục nhận được học bổng toàn phần chương trình tiến sĩ của Đại học Lancaster trị giá 2,6 tỷ đồng. Và cô gái Hải Phòng chỉ mất 3 năm để hoàn thành so với tiến độ chương trình đào tạo thường kéo dài đến 4 năm hoặc lâu hơn. Đặc biệt, email gửi tới toàn khoa Marketing về kết quả luận án tiến sĩ của Quỳnh thông báo, "no corrections" (không có gì để sửa hoặc cần bổ sung). Đây là một điều rất hiếm hoi đối với nghiên cứu sinh nói chung, đặc biệt với nghiên cứu sinh quốc tế.
Để tạo nên điều hiếm hoi ấy, Ngọc Quỳnh đã chọn hướng nghiên cứu ngược lại so với các nghiên cứu đi trước, đa số đều tập trung chỉ ra những mặt tích cực của công nghệ (celebrate technology).
“Tôi luôn cảm thấy lo lắng về thực trạng xã hội công nghệ hiện nay, khi tốc độ phát triển quá nhanh và vượt khả năng kiểm soát của con người. Chính điều này đã thôi thúc tôi phải viết một luận án thật xuất sắc và có sức ảnh hưởng”, nữ tiến sĩ trẻ nói.
Thuyết phục được những chuyên gia trong lĩnh vực Marketing bằng những phát hiện mới qua các bài báo khoa học và luận án tiến sĩ, cô gái Hải Phòng đã nhận được thư mời làm giảng viên của hai Đại học Leicester và Bristol (lần lượt vào tháng 6 và 8/2022). Sau khi cân nhắc, nữ tiến sĩ trẻ đã chọn làm việc tại Đại học Leicester, trường đại học đứng thứ 22 trong nhóm tốt nhất tại Anh (Theo Times Higher Education, tổ chức xếp hạng đại học uy tín thế giới).
Hiện tại, cô là trưởng bộ môn Brands, Consumers and Digital Marketing (Thương hiệu, Khách hàng và Tiếp thị điện tử) vừa nghiên cứu và giảng dạy, vừa hướng dẫn luận án tốt nghiệp cho sinh viên quốc tế.
Khi mới bắt đầu công việc giảng dạy tại đây, TS. Quỳnh bất ngờ nhận được lời mời hợp tác nghiên cứu của đồng nghiệp nước ngoài về một số đề tài ở Việt Nam. “Họ chia sẻ rằng, trước đây, từng có cơ hội đến Việt Nam nên nhận thấy có nhiều tiềm năng nghiên cứu về văn hoá, xã hội, kinh tế nói chung và hành vi của người tiêu dùng nói riêng. Vì vậy, đây sẽ là một phạm vi để phát triển những đề tài nghiên cứu khoa học quốc tế (trong chuyên ngành Marketing)”, Quỳnh kể.
Vừa mong muốn được cống hiến cho nghiên cứu trong nước, vừa nhận được sự góp ý, hợp tác của các nhà khoa học nước ngoài, TS. Quỳnh như được củng cố thêm năng lực và thực hiện hóa trách nhiệm của một trí thức trẻ.