Theo đó, thời gian tạm ngưng bắt đầu từ 22/8 tới cho đến khi có ý kiến chỉ đạo mới của UBND tỉnh này. Sở Công Thương Lào Cai yêu cầu các doanh nghiệp (DN) đưa hàng hóa nhóm 2 (thực phẩm đông lạnh) và nhóm 3 (đường, khoáng sản…) chưa tái xuất về khu vực chịu sự giám sát hải quan tại cửa khẩu, cảng nội địa hoặc kho ngoại quan, kho bãi đã đăng ký và nghiêm cấm dừng đỗ, tập kết hàng không đúng nơi quy định.
Động thái này được xem là “cái phao” để cứu các DN Lào Cai chuyên xuất nông sản (chủ yếu là gạo, đường, cao su) qua cửa khẩu phụ Bản Vược. Bởi, từ tháng 6/2014, Bộ Công Thương và UBND tỉnh Lào Cai đã cho phép hàng chục DN làm hàng TNTX, với thời hạn kéo dài tới 31/12/2014, đã “bịt” cửa xuất hàng nông sản của các DN trong nước khiến hàng tồn ứ, gạo bị mốc, đường có hiện tượng chảy nước, giảm chất lượng.
Vì bị “bịt” cửa xuất hàng nông sản, các DN Lào Cai buộc phải “kêu” lên tận Thủ tướng (Tiền Phong phản ánh trong bài “Cấp phép hàng tạm nhập tái xuất qua cửa khẩu phụ: Vì lợi ích nhóm?” ngày 13/8). Theo các DN, hàng TNTX là hàng hóa của nước thứ 3, chỉ được đi qua cửa khẩu quốc tế. Do “chen” qua cửa khẩu phụ, phía Trung Quốc xem là hàng lậu, nên kiểm soát rất nghiêm ngặt.
Sở Công Thương Lào Cai cho biết, sau khi kiểm kê hơn 20 kho hàng của các DN xuất nhập khẩu, lượng hàng nông sản còn tồn ứ hơn 63.000 tấn, trong đó khoảng 55.000 tấn gạo, hơn 8.000 tấn đường. Một số kho gạo của các DN bị tồn lớn như Việt Tú 7.600 tấn, Long Hải khoảng 5.000 tấn, Hoa Phong 4.000 tấn...
Theo Sở Công Thương Lào Cai, từ đầu năm đến nay, xuất tiểu ngạch sang Trung Quốc trên 590.000 tấn gạo, trên 170.000 tấn đường trắng… Với lượng hàng tồn trên, nếu phía Trung Quốc tiếp nhận, chỉ chưa đầy một tháng có thể xuất hết.