Ngoại trưởng Trung Quốc Vương Nghị và người đồng cấp Mỹ Antony Blinken trao đổi về tình hình Ukraine trong cuộc điện đàm cuối ngày 26/1.
“Chúng tôi kêu gọi tất cả các bên bình tĩnh và kiềm chế làm những việc gây thêm căng thẳng và thổi phồng cuộc khủng hoảng”, Bộ Ngoại giao Trung Quốc dẫn lời ông Vương Nghị nói với ông Blinken.
Nga tập hợp một số lượng lớn binh lính gần biên giới Ukraine trong mấy tháng qua để yêu cầu NATO rút lực lượng và vũ khí khỏi Đông Âu và hứa không bao giờ kết nạp Ukraine.
Mỹ và các đồng minh NATO bác bỏ những yêu cầu đó, nhưng khẳng định sẵn sàng đối thoại để bàn về những chủ đề khác như kiểm soát vũ khí và biện pháp xây dựng lòng tin.
“Ngoại trưởng Blinken chuyển tải rằng xuống thang và ngoại giao là một cách làm có trách nhiệm để tiến về phía trước”, Bộ Ngoại giao Mỹ dẫn lời ông Blinken nói trong cuộc điện đàm với ông Vương Nghị.
Bộ Ngoại giao Mỹ cho biết hai bên đã nói về những rủi ro về an ninh và kinh tế toàn cầu trong trường hợp xảy ra xung đột.
Hàm ý nói đến việc Nga phản đối NATO mở rộng về phía Đông Âu, ông Vương Nghị nói với ông Blinken rằng không thể hy sinh an ninh của một quốc gia để đổi lấy an ninh của nước khác, và an ninh khu vực không thể được bảo đảm bằng cách tăng cường hay mở rộng các khối quân sự.
Mỹ cảnh báo Nga chớ tấn công Ukraine và thúc giục cả hai trở lại với thoả thuận Minsk I và Minsk II mà hai bên đã ký từ năm 2014 và 2015, để chấm dứt cuộc chiến ở miền đông Ukraine.
Tuy nhiên, hàng loạt biện pháp quân sự và chính trị được nêu ra trong thoả thuận Minsk II vẫn chưa được triển khai. Nga cho rằng họ không phải một bên trong xung đột, vì thế không chịu ràng buộc của các điều khoản.
“Để giải quyết vấn đề Ukraine, chúng ta vẫn cần trở lại với Thoả thuận Minks mới – điểm khởi đầu”, ông Vương Nghị nói.
“Thoả thuận Minsk mới, đã được Hội đồng Bảo an thông qua, là tài liệu chính trị cơ bản mà các bên đều công nhận và cần được thực thi hiệu quả. Trung Quốc sẽ ủng hộ những nỗ lực phù hợp với phương hướng và tinh thần của thoả thuận”, ông Vương Nghị nói.
Trung Quốc thúc đẩy quan hệ với Nga trong những năm gần đây, khi quan hệ giữa Bắc Kinh với Washington trở nên căng thẳng vì hàng loạt vấn đề, từ thương mại đến nhân quyền, Đài Loan và các yêu sách của Trung Quốc trên biển.
Tổng thống Nga Vladimir Putin dự kiến sẽ thăm Trung Quốc trong tuần tới để dự Olympic Bắc Kinh, sự kiện khai mạc vào ngày 4/2.
Ông Vương Nghị nói với ông Blinken rằng Mỹ sẽ “tiếp tục mắc sai lầm trong lời nói và hành động đối với Trung Quốc, gây ra những cú sốc mới trong quan hệ song phương”.
“Ưu tiên hàng đầu hiện nay là Mỹ phải dừng can thiệp vào Olympic mùa Đông Bắc Kinh, đừng đùa với lửa trong vấn đề Đài Loan, và dừng tạo ra những bè phái chống Trung Quốc”, ông Vương Nghị nói.
Mỹ, Canada, Úc và Anh đều đã thông báo sẽ không cử quan chức nhà nước nào đến Olympic Bắc Kinh vì vấn đề nhân quyền. Trung Quốc phủ nhận cáo buộc lạm dụng và chỉ trích điều họ gọi là chính trị hoá thể thao.