“Những loại vũ khí dẫn đường chính xác này sẽ hỗ trợ Ukraine phản công chống lại Nga, vốn tập trung nhằm vào các kho đạn và cơ sở quân sự", chuyên gia quan hệ đối ngoại Samuel Ramani (Đại học Oxford) viết trên Twitter hôm 21/8. Theo ông Ramani, Mỹ cũng sẽ cung cấp máy bay không người lái giám sát Scan Eagle để tăng cường tác động của đạn pháo thông minh.
Trước đó, báo Ukraine The Kyiv Independent và trang tin Mỹ Politico cũng đưa tin rằng, trong gói viện trợ quân sự mới nhất mà Mỹ sẽ gửi đến Ukraine có đạn pháo M982 Excalibur có tầm bắn lên đến 70km.
Cuối tuần qua, Politico đưa tin, chính quyền của Tổng thống Mỹ Joe Biden đã ủy quyền hỗ trợ an ninh bổ sung trị giá 775 triệu USD cho Ukraine, bao gồm máy bay không người lái, xe bọc thép và đạn pháo mới vì Washington dự đoán rằng Kiev sẽ đối mặt những cuộc giao tranh khốc liệt trên mặt đất trong những tuần tới.
"Lần đầu tiên, Mỹ gửi 15 máy bay không người lái giám sát ScanEagle để giúp Ukraine phát hiện và tinh chỉnh các cuộc tấn công bằng pháo và tên lửa chính xác gây thiệt hại cho các lực lượng Nga, làm đình trệ đà tiến của họ. Các máy bay không người lái cỡ nhỏ có thể được vận chuyển tương đối dễ dàng trên chiến trường và sẽ là vô giá trong nỗ lực dự kiến chiếm lại thành phố Kherson ở phía nam", Politico đưa tin.
Trước khi Bộ Quốc phòng Mỹ thông báo chính thức, một nguồn tin nói với Politico rằng, Mỹ đang có kế hoạch gửi "đạn pháo dẫn đường chính xác Excalibur trong một đợt chuyển hàng sắp tới".
Tính cả gói viện trợ vũ khí mới nhất, Mỹ đã cam kết hỗ trợ an ninh khoảng 10,6 tỷ USD cho Ukraine kể từ khi ông Biden nhậm chức, theo Lầu Năm Góc. Kể từ năm 2014, Mỹ đã cam kết hỗ trợ an ninh hơn 12,6 tỷ USD cho Ukraine.
"Như Tổng thống Biden đã nói rõ, chúng tôi sẽ ủng hộ Ukraine khi họ bảo vệ nền dân chủ của mình trong thời gian lâu dài. Mỹ sẽ tiếp tục làm việc với các đồng minh và đối tác của mình để cung cấp cho Ukraine các khả năng chính để đáp ứng các yêu cầu chiến trường”, Bộ Quốc phòng Mỹ tuyên bố.
Đạn pháo dẫn đường chính xác M982 Excalibur dài 100cm, đường kính 155mm, nặng 48kg. Ảnh: US Army.
Tầm bắn tới 70 km, sai số 4m
M982 Excalibur (trước đây là XM982) là một loại đạn pháo 155 mm dẫn đường tầm xa được phát triển trong nỗ lực hợp tác giữa Phòng thí nghiệm Nghiên cứu Quân đội Mỹ và Trung tâm Nghiên cứu, Phát triển và Kỹ thuật Vũ khí Mỹ, và được các nhà thầu chính Raytheon Missiles & Defense, BAE Systems AB sản xuất.
Đây là một loại đạn dẫn đường quán tính và GPS có khả năng được sử dụng trong các tình huống hỗ trợ gần trong phạm vi 75-150 mét có quân đồng minh hoặc trong các tình huống mà các mục tiêu có thể ở gần dân thường, khó tấn công bằng hỏa lực pháo binh thông thường.
Năm 2015, Mỹ lên kế hoạch mua 7.474 viên đạn pháo M982 Excalibur với tổng chi phí 1,9 tỷ USD, tương đương 258.777 USD/viên đạn. Đến năm 2016, chi phí giảm xuống còn 68.000 USD/viên đạn. Các phiên bản bổ sung khả năng dẫn đường bằng laser và được thiết kế để bắn từ súng hải quân được bắt đầu thử nghiệm vào năm 2015. Tính đến tháng 10/2018, hơn 1.400 viên đạn pháo đã được bắn trong các trận chiến.
Lính pháo binh Mỹ chuẩn bị đạn M982 Excalibur để bắn ở Afghanistan năm 2008. Ảnh: US Army.
Excalibur được phát triển như một giải pháp thay thế tầm xa hơn cho đạn pháo thông thường, với dẫn đường GPS để cải thiện độ chính xác. Excalibur có tầm bắn 40-57 km tùy thuộc vào cấu hình (phiên bản mới lên tới 70 km), với sai số 4 m.
Ngòi nổ đa năng có thể được lập trình để phát nổ trong không khí, một khi chạm vào bề mặt cứng hoặc sau khi xuyên qua mục tiêu. Chỉ cần bắn 1 viên đạn Excalibur là đã có thể trúng mục tiêu, trong khi nếu dùng đạn pháo thông thường (không điều khiển), phải bắn từ 10-50 viên.
Hiệu suất ban đầu của Excalibur ở Iraq mùa hè năm 2007 rất cao, với 92% quả đạn rơi cách mục tiêu 4 m, nên quân đội Mỹ lên kế hoạch tăng sản lượng lên 150 viên đạn mỗi tháng từ 18 viên đạn mỗi tháng trước đó.
Năm 2012, đạn Excalibur đạt tầm bắn kỷ lục mới trong chiến đấu là 36 km. Tháng 12/2020, quả đạn được thử nghiệm thành công ở phạm vi 70 km.
Các loại pháo tự hành tương thích với đạn Excalibur là M109A6 Paladin và M109A7 của Mỹ, AS-90 của Anh, PzH 2000 của Đức, G6 của Nam Phi và Archer của Thụy Điển. Các loại pháo kéo tương thích với đạn Excalibur là pháo M198 và M777 của Mỹ.