Mới như cũ
Hỏi một đại diện đơn vị xuất bản góp mặt đầy đủ mọi kỳ hội chợ xem lần này có gì thay đổi không, nhận lại cái lắc đầu. Đòi hỏi cái mới trong cách tổ chức hội chợ sách quốc tế như thế này e quá sức chăng. Khu triển lãm khá rộng, nhưng hiện vật và sách liên quan văn hóa đọc quá loãng: Một số cổ vật như sách lá buông, bản khắc đồng Bài tựa ngự chế, một số vật dụng của sĩ tử xưa, một số sách xuất bản bằng chữ Hán, Nôm hay tiếng Pháp thế kỷ 19. Hành trình sách, các chủ đề sách về Hà Nội, chủ quyền biển đảo chìm nghỉm trong nhà trưng bày.
Dọc hai lối đi thẳng cổng công viên phía đường Trần Nhân Tông dành cho vài chục gian hàng của các đơn vị xuất bản, nhà sách có tên trên thị trường: Nhã Nam, Tân Việt, Đinh Tị, Trẻ, Giáo Dục, Alphabooks, Thaihabooks, Tiền Phong, Văn Học. Việc bài trí bắt mắt, hay xếp sách nghệ thuật không được để tâm lắm. Vài chục gian hàng nằm phía trong trục chính có diện tích nhỏ xíu, âm u và có phần quạnh quẽ so với không khí náo nhiệt bên ngoài. Vài cửa hàng sách đem sách cũ bày bán, có thể được xem là lợi thế riêng so với hàng tấn sách mới tinh ngoài kia.
Không được thỏa mãn về đổi mới trong tổ chức, người tham quan đành hài lòng với cơ hội mua sách giảm giá. Ít nhiều, mỗi người đến đều bị kích thích bởi không khí mua sắm, mang về một cuốn nào đó: Đồng giá 5 nghìn đồng, 10 nghìn đồng, 20 nghìn đồng, hoặc giảm giá 10-70%. NXB Trẻ có khu vực giảm 60%, ưu đãi 30% nhiều đầu sách hay. NXB Kim Đồng, các công ty Alphabooks, Thaihabooks cũng có chiêu hút khách tương tự.
Nhà sách Tiền Phong nằm ở vị trí thoáng đãng, nổi bật với biển hiệu đỏ đặc trưng. Không cạnh tranh bằng các ấn phẩm sách, nhưng cũng có chương trình giảm giá đến 40%. Thế mạnh về văn phòng phẩm, đồ lưu niệm lại níu chân người mua. Dịp này nhà sách có những sản phẩm đồng giá 10 nghìn đồng, hoặc combo sản phẩm 35.000 đồng.
Lạc quan?
Sáng khai mạc trời lắc rắc mưa, có lúc nặng hạt lại không phải ngày nghỉ, nhưng một lượng độc giả nhất định cũng đổ về công viên từ trước giờ khai mạc. Giữa chiều đổ mưa khiến hội sách tan tác, nắng hửng lại thấy người mua đông dần, càng về cuối ngày càng thêm người. Ngặt là bãi gửi xe không được thuận tiện.
Yếu tố quốc tế lần này có vẻ yếu ớt. Khoảng 20 đơn vị có tiếng tham gia như: Oxford University Press, Cambridge University Press, Macmillan, Pearson, Tan Yang, Hachette Book Group USA, Harper Collins. Tuy nhiên sách trưng bày là chính và các ấn phẩm không được phong phú. Gian hàng Oxford vị trí thuận lợi, người xem có thể mua ấn phẩm thế mạnh của NXB này là từ điển tiếng Anh, có giảm giá. Đại diện Oxford ở Việt Nam chị Nguyễn Thị Nguyệt Ánh cho biết, đây là lần thứ hai tham gia hội chợ sách ở Hà Nội. “Hội ở TPHCM sôi động hơn, tuy nhiên thấy tín hiệu vui vì thị trường Hà Nội bắt đầu tốt hơn”, chị Ánh nói.
Một đại diện NXB nước ngoài khác nhận xét, nhiều hoạt động lần này mang tính chất trưng bày nhiều hơn, không có hội thảo chuyên sâu. Ông Trần Đoàn Lâm, Giám đốc NXB Thế giới lại cho rằng, tùy tính chất mỗi hội chợ, có thể chú trọng giới thiệu sách, tác giả, nâng cao văn hóa đọc hoặc để giao dịch bản quyền. “Có lẽ hội chợ của ta kết hợp quảng bá xuất bản và trao đổi mua bán sách để cuốn hút người đọc”, ông Lâm nói.
Chiều 10/9, BTC bố trí đại diện Hội Xuất bản ASEAN trao đổi hợp tác với đại diện các nhà xuất bản, đơn vị phát hành của Việt Nam. Phòng hội thảo chưa đầy hai chục người, lãnh đạo đơn vị xuất bản chỉ vài người. Đa số là phóng viên. Có vẻ các đơn vị xuất bản trong nước không mặn mà lắm với các cơ hội làm ăn với quốc tế, hài lòng với một hội chợ sách như thế. “Cơ quan quản lý làm được như thế này cũng tốt rồi, không thể bắt họ làm thay việc cụ thể của từng đơn vị xuất bản”, ông Vũ Hoàng Giang, Cty văn hóa và truyền thông Nhã Nam nói.
Thu hồi, đính chính sai sót của bộ sách “70 năm thành lập nước”
Dư luận phản ứng gay gắt về sai sót không thể chấp nhận trong 13 cuốn của bộ sách kỷ niệm 70 năm thành lập nước, do Cty Minh Thành liên kết nhiều NXB phát hành. Về việc này, Cục trưởng Cục Xuất bản, In và Phát hành cho biết, Cục yêu cầu đơn vị phát hành thu hồi, đính chính những lỗi sai này. Theo đại diện Cty sách Minh Thành, trong các hợp đồng liên kết xuất bản đều ghi rõ trách nhiệm của các NXB. Khi có thông tin sai sót, đơn vị này đã ngừng phát hành, rút sách về kho để chờ cơ quan quản lý xử lý.