> Chương trình ca nhạc 'Thay lời muốn nói' tháng 10
Chương trình TLMN đã thực hiện được 141 chủ đề, trong đó có những chương trình trở thành “truyền thống”, được chờ đợi hàng năm, ví dụ Hẹn yêu (nhân Lễ Tình nhân tháng 2), Lời yêu thương (tháng 4), Tìm nhau (tháng 8), Nhạc xưa (tháng 10)…
TLMN chuyển sang định dạng truyền hình trực tiếp từ năm 2007, nối sóng quốc tế qua kênh VTV4 từ năm 2009. Hiện TLMN đã có khán giả tại nhiều vùng trên thế giới, với số lượng câu chuyện được chọn đưa vào chương trình không kém gì khán giả trong nước.
Không chỉ có âm nhạc
Không cần phải chứng minh dài dòng thì cũng dễ thấy Thay lời muốn nói (TLMN) là một trong những chương trình tiêu biểu của HTV, nó đã khá thân thiết với những khán giả có thể xem được kênh này trên cả nước và cả kiều bào ở nước ngoài qua kênh VTV4. Đến nay, có vẻ như đã quá lâu để nhiều khán giả và độc giả nhớ về ý tưởng hình thành của nó, xin chị nhắc lại vài dòng được không?
Lý do hình thành chương trình thì đơn giản lắm, ngày đó phong trào “quà tặng âm nhạc” đang rất được ưa thích trên sóng các đài phát thanh truyền hình thay cho chương trình dạng “ca khúc theo yêu cầu” trước đó.
Lúc đó, chúng tôi cũng thích dạng “quà tặng âm nhạc” này ở tính chia sẻ, nhưng nghe thật kỹ, chúng tôi nhận ra dạng này chỉ phù hợp với chương trình hàng tuần, nếu làm mỗi tháng một số, cần phải tập trung làm sâu hơn ở một chủ đề cụ thể, để khán giả được chia sẻ nhiều hơn chứ không chỉ đơn giản là gửi nhau một bài hát.
TLMN cứ thế ra đời, mỗi ngày một biến chuyển theo gu chia sẻ của khán giả, cho đến nay, là định dạng mà quý vị khán giả đang thưởng thức trực tiếp hàng tháng đó.
Qua các “tình huống gặp phải” của chương trình này, chị nghĩ gì về nhu cầu tâm tình của con người trong đời đang bị công nghiệp hóa, đô thị hóa? Theo chị, đây có phải là lý do và sức sống của TLMN hay không?
Đúng, đó là lý do chính để TLMN tồn tại. Cuộc sống càng tất bật, người ta càng thèm có một chỗ để ngồi lại, nhớ lại những khoảnh khắc đẹp đẽ của quá khứ, nhiều khi là của người khác nhưng kể ra sao lại giống mình quá.
Có người viết, nhưng cũng có nhiều người chưa từng viết một lá thư chia sẻ nào, nhưng lại ít khi bỏ qua một kỳ phát sóng, khi cần kể là kể ra từng số một, có những câu chuyện nào, có những ca khúc nào đáng nhớ…
Tôi nghĩ, chắc là trong lòng các khán giả này, TLMN không hẳn là một chương trình âm nhạc trên truyền hình, mà đã trở thành một dạng bạn bè, lâu lâu muốn gặp.
Thưa chị, có một khảo sát nào về đối tượng khán giả của TLMN chưa? Nếu có, họ là ai?
Trong 12 năm lên sóng, không kể những nhận định qua số lượng thư nhận được, đã có 2 cuộc khảo sát tương đối chi tiết. Khán giả TLMN chủ yếu là người trưởng thành, từ 20 tuổi trở lên, nhiều nhất là chặng sau 30 đến 70-80 tuổi.
Thời gian đầu chủ yếu là phụ nữ, khoảng 5 năm trở lại đây thì tỷ lệ nam giới theo dõi chương trình cũng tăng lên tương đương với khán giả nữ rồi. Sở dĩ tôi có thể mạnh miệng nói ý này là vì thời gian đầu, phần lớn thư là do khán giả nữ gửi đến, còn thời gian sau này, các anh cũng đã rất “chịu khó”.
“Sốc” với thư khán giả
Trực tiếp đọc các lá thư mà khán giả xa gần gởi về, có khi nào chị bị sốc hoặc quá bất ngờ về những chia sẻ quá thật trong ấy?
Không phải là “có khi nào”, mà là “khá thường xuyên”. Trong vài trăm cánh thư gửi về, thể nào cũng có vài cánh thư vượt ngưỡng cảm xúc thông thường. Xót xa quá, đau lòng quá, thương quá hay băn khoăn quá…, đó là cảm giác mà những ai trực tiếp trực hộp thư cũng từng đọc được.
Cảm thấy cuộc sống thật muôn trùng, mà cánh tay người thật ra cũng quá nhỏ bé. Những người viết nên những dòng chia sẻ đó, có lẽ họ cũng quá bức bí không tìm được một người nào khác để chia sẻ, nên đành… Có nhiều trường hợp quá nhạy cảm, chúng tôi chọn làm người-lắng-nghe-im-lặng, giữ bí mật của họ.
Một số trường hợp khác, chúng tôi tìm cách gia giảm chi tiết của nó đi để có thể đưa phần nào lên sóng, cũng là một cách để họ được giãi bày. Tuy vậy, những cánh thư ấy phần lớn khi lên sóng cũng ít nhiều gây cho khán giả xem đài những rung cảm mãnh liệt.
Cũng có những trường hợp, TLMN góp phần mang những kết cục có hậu đến cho họ và đó là những lúc cả ê-kíp hạnh phúc nhất. Có thể đó cũng là một trong những lý do khiến khán giả muốn chờ đợi TLMN lên sóng chăng ?
Còn những khó khăn của TLMN là gì?
So với TLMN của nửa chặng đường đầu, giờ đây TLMN đã phổng phao, hồng hào lên nhiều, chúng tôi gọi vui là “đã trở thành thiếu nữ”. Đặc thù của TLMN là nằm ở nội dung các chia sẻ tâm sự, nên cho dẫu đề tài có được lặp lại hàng năm, cũng sẽ không bị cảm giác cũ, bởi những câu chuyện luôn mới.
Chúng tôi nói đùa với nhau, đất nước Việt Nam gần chín mươi triệu dân, giờ đây lại còn một số lượng lớn khán giả kiều bào theo dõi chương trình từ khắp thế giới, chỉ cần một phần ngàn trong số này chịu viết thư chia sẻ với TLMN một lần trong đời, sẽ đủ “nguồn vốn” cho TLMN thực hiện thêm… 50 năm nữa.
Còn khó khăn ư? Nhiều lắm, như bất kỳ chương trình truyền hình nào. Nhưng ở ê-kíp TLMN chúng tôi không muốn nhắc về những khó khăn, mà coi đó là những thử thách ắt phải trải qua để trưởng thành.
Chúng tôi may mắn có một đội ngũ đủ tâm đầu ý hợp, đủ tâm huyết để cứ sắp đến chủ đề mới lại hào hứng đưa ra những ý tưởng mới.
Nếu một ngày nào đó TLMN phải dừng lại, theo chị lý do chính sẽ là gì?
Chúng tôi đang có một đội ngũ kế thừa trẻ trung và cũng yêu TLMN nhiều như chính thế hệ đầu tiên là chúng tôi vậy. Không ai xa lạ, các bạn từng chính là các khán giả, từng viết thư chia sẻ và có những câu chuyện được đưa vào các chủ đề của TLMN.
Có các bạn, chúng tôi cảm thấy an lòng, bởi ngôi nhà thân thương của chúng tôi sẽ được các bạn trân trọng và phát triển.
Vậy thì, lý do nội tại chắc chắn là không thể. Chỉ vì bạn đã nêu ra câu hỏi này, tôi sẽ trả lời, TLMN sẽ dừng lại ngày nào trong cuộc sống này người ta không còn có nhu cầu chia sẻ nữa.
Như Hà