Lễ cúng ông Công, ông Táo hay dịp Tết Nguyên đán là thời điểm các gia đình sửa soạn mâm cúng dâng lên gia tiên, ban Thần Tài, Thần linh thổ địa sau đó cùng quây quần thưởng thức các món ngon.
Thời gian này, việc chuẩn bị các mâm cúng, mâm cơm gia đình, món ăn ngày Tết được các bà nội trợ ưu tiên, chăm chút. Tuy nhiên, nhiều chị em thường đau đầu suy nghĩ danh sách các món ăn cho các mâm cúng.
Mâm cỗ mùng 1 tháng Chạp gồm gà luộc cánh tiên, xôi gấc, cá quả sốt cam, tôm càng xanh hấp sả bia, bánh tôm Hồ Tây, nem rán truyền thống, bóng xào thập cẩm, thịt quay giòn bì, canh măng móng giò, canh bóng thả, bánh chưng, cơm gạo.
Hiểu được điều này, từ kinh nghiệm bếp núc của mình, chị Vũ Thu Hương (39 tuổi, làm trong lĩnh vực kinh doanh xuất nhập khẩu ở Hà Nội) đã có bài chia sẻ loạt mâm cúng vừa đẹp mắt lại ăn ngon trên một hội nhóm yêu ẩm thực.
Bài viết của chị Hương nhận về hàng nghìn lượt like (thích) và bình luận của các bà nội trợ. Nhiều người xuýt xoa trước sự công phu, chu đáo của bà mẹ này.
Chị Hương cho biết, vợ chồng chị ở riêng nên trong nhà không có ban thờ gia tiên. Cả hai đều làm kinh doanh nên chị dâng lễ ban Thần Tài, Thần linh thổ địa.
Mâm cúng gồm gà quay ngũ vị, xôi hoa ngũ sắc, cua bể tôm sú hấp sả bia, bò bít tết, khoai tây chiên, chim hầm cốm hạt sen, nộm đu đủ bò khô, bóng xào thập cẩm, thịt quay giòn bì, canh măng móng giò, xôi cốm và chè con ong, bánh ngải, cơm gạo mùa, trà sen, bánh đậu xanh.
Ngày Rằm hoặc mùng 1 hàng tháng chị đều sửa soạn mâm cúng chu đáo. Các mâm lễ đầy đủ bao gồm lễ mặn, lễ ngọt, lễ tam sên, rượu, chè thuốc, nước, hoa quả theo mùa.
Theo chị Hương, các mâm cơm cúng, nhất là mâm cơm cúng trong dịp Tết không chỉ thể hiện cho sự ấm no, hạnh phúc mà còn gửi gắm niềm mong ước cuộc sống đầy đủ và phát tài.
Do đó món ăn trên mâm cúng, món ăn ngày Tết cũng cần phải được chuẩn bị kỹ lưỡng, đầy đủ, đa dạng các món từ truyền thống tới hiện đại.
Trong bài đăng, chị Hương chia sẻ loạt mâm cúng đã làm trong năm 2023 và đưa ra các gợi ý cho mâm cỗ, món ăn ngày lễ Tết Giáp Thìn sắp tới để các bà nội trợ tham khảo.
Để không thấy quá áp lực mỗi khi nấu cỗ, chị Hương thường lên kế hoạch cụ thể. Chị đặt hàng, mua sắm vài lần cho ưng ý nguyên liệu và một số món. Những món như nem, chả ngũ sắc.. chị thường làm trước vào cuối tuần rồi rán hay hấp sơ sau đó cấp đông.
Mâm cỗ mùng 1/11 Âm lịch gồm gà luộc cánh tiên, xôi gấc, tôm ghẹ hấp, thịt bê cuộn gừng, chả quế, nem rán, nộm đu đủ, canh miến nấu lòng gà, thịt bê xào thập cẩm, bánh nếp nhân tôm thịt, thịt quay giòn bì.
Chị đồ xôi qua một lửa từ tối hôm trước, đến ngày lễ thì hoàn thiện và chỉ làm các món có rau củ quả cho tươi ngon. Chị thường đứng bếp khoảng 2 tiếng để nấu nướng và dành một tiếng sắp lễ.
"Những bữa ăn và mâm lễ nhà mình luôn có "đầu bếp con" phụ "đầu bếp mẹ". Lúc nấu ăn cũng là thời gian gắn kết gia đình, cùng các con luyện nữ công gia chánh", chị Hương cho hay.
Ba cô con gái nhà chị Hương nhờ đó đã có thể nấu nướng những món đơn giản. Con gái 10 tuổi đã có thể tự làm nem, hai con gái lớn biết làm bánh, bày mâm cơm, mâm cỗ, tỉa hoa.
Dưới đây là loạt mâm cúng, mâm cỗ Tết chị Hương gợi ý:
Mâm cúng rằm tháng Chạp với gà luộc, chả cá Lã Vọng, nộm đu đủ bò khô, xôi gấc, bánh chưng, dưa hành, bánh bao túi tiền, canh măng móng giò, canh miến lòng gà, cơm gạo.
Mâm cúng tết Hạ Nguyên Rằm tháng 10 với gà luộc, bóng xào, bánh nếp nhân thịt, nem giò rế tôm thịt, tôm sú chiên giòn, bê hấp, canh măng, cơm tám, xôi chè ngũ sắc, chè trôi, xôi vò, bánh xu xê ngũ sắc, chè con ong, mâm hoa quả ngũ lộc.
Mâm cỗ cúng với gà luộc, xôi, ghẹ hấp, bóng xào, tôm chiên, chim quay ngũ vị, chả quế, khoai chiên, bánh bao kim sa...
Mâm cúng có sắc cam chủ đạo với xôi gấc, gà ta, chả quế, tôm hấp, nộm đu đủ, ghẹ hấp, thịt quay giòn bì, canh rau củ nấu nước gà.
Mâm lễ có sắc hồng chủ đạo với món ăn ngon, hoa thơm trái đẹp tháng 9 Âm lịch của chị Hương.
Mâm cúng Rằm tháng 7 với xôi gấc, xôi cốm, nem công chả phượng, tôm hấp nước dừa, chim quay ngũ vị, nộm bò khô, canh măng, bóng xào thập cẩm, bánh bao hoa sen.
Mâm lễ chay Rằm tháng 7.
Mâm cơm tất niên gồm gà rang muối, chả rươi, nem rươi, nem chả giò, giò xào, bóng xào, canh măng, xôi gấc, mâm tam sên, chè lam, dưa hành, xôi gấc.
Mâm cúng sáng mùng 1 Tết với xôi gấc, bánh chưng gấc, dưa hành, chả quế, bò khô, chân giò nụ mị, nem tai thính, nộm tai heo rau tiến vua, chè lam.