Lễ hội nhảy lửa của người Pà Thẻn: Tốp người lao vào than đỏ
TPO - Lễ hội nhảy lửa của người Pà Thẻn không chỉ là nghi lễ tín ngưỡng mà còn là minh chứng cho sức mạnh phi thường, lòng dũng cảm và niềm tin mãnh liệt vào thần linh. Giữa màn đêm vùng cao, những bước nhảy chân trần trên than hồng rực cháy tạo nên bức tranh huyền bí, thách thức mọi giới hạn của con người.
Tối 10/2, tại xã Hồng Quang, huyện Lâm Bình, tỉnh Tuyên Quang đã diễn ra Lễ hội nhảy lửa của người Pà Thẻn (đồng bào dân tộc Pà Thẻn), một nghi lễ truyền thống độc đáo thu hút đông đảo người dân và du khách tham dự.
Trước nghi lễ nhảy lửa, thầy cúng, người đóng vai trò quan trọng nhất sẽ thực hiện các bài cúng để “gọi” thần linh xuống trần gian, hóa thân vào những người có khả năng nhảy lửa. Lễ vật gồm một con lợn, một chai rượu, năm ly, hương, nến cốc...
Thành viên đội nhảy lửa phải là những người khỏe mạnh, dũng cảm, được chọn lựa kỹ càng trong cộng đồng.
Các chàng trai người dân tộc Pà Thẻn tham gia nhảy lửa.
Trong khi thầy cúng thực hiện nghi lễ, một đống củi lớn giữa sân được đốt cháy, từng lớp gỗ dần lụi tàn, để lại những tàn than rực đỏ, chuẩn bị cho phần nhảy lửa thiêng liêng.
Khi thầy cúng hoàn thành bài khấn, cầu xin thần linh giáng thế, những người tham gia nhảy lửa bắt đầu có biểu hiện lạ. Họ run lên, cơ thể giật nhẹ, đôi mắt lim dim như rơi vào trạng thái xuất thần.
Khi tàn than rực đỏ cũng là lúc họ bất ngờ bật nhảy, xoay người, bước chân trở nên mạnh mẽ, lao vào đống than hồng rực cháy.
Người Pà Thẻn tin rằng ngọn lửa sẽ giúp họ thanh lọc tâm hồn, xua đuổi tà ma, loại bỏ những điều không may mắn. Lễ nhảy lửa không chỉ là nghi lễ tâm linh mà còn là biểu tượng của sức mạnh con người trước thiên nhiên, thử thách và khó khăn trong cuộc sống.
Theo quan niệm của người Pà Thẻn, thần lửa là vị thần tối cao, mang lại sự may mắn, bảo vệ dân làng khỏi bệnh tật, thiên tai. Bên cạnh ý nghĩa tâm linh, nghi lễ này còn là sợi dây gắn kết cộng đồng.
Người nhảy lửa cho biết khi thầy cúng làm lễ, họ cảm thấy lạnh buốt và chỉ muốn lao vào lửa để sưởi ấm.
Sau khi nhảy qua những tàn than rực cháy, đôi bàn chân và bàn tay của họ đen nhọ nhem vì tro than, nhưng điều kỳ lạ là không hề có dấu hiệu bỏng rát hay trầy xước. Họ vẫn bước đi vững chãi, gương mặt bình thản như chưa từng dẫm lên lửa đỏ.
Với những giá trị lịch sử, văn hóa và khoa học của di sản, Bộ trưởng Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch đã quyết định đưa Lễ hội Nhảy lửa của người Pà Thẻn vào Danh mục di sản văn hóa phi vật thể quốc gia (đợt 1, tháng 12/2012) nhằm bảo tồn và phát huy một lễ hội độc đáo, mang đậm bản sắc văn hóa tộc người và thu hút được đông đảo cộng đồng tham gia.
