Khi phim Việt thâu tóm toàn bộ giải thưởng lớn

Tôn vinh

So với năm đầu tiên, LHP DANAFF lần hai đã có thêm một giải thưởng mới, là Giải thành tựu Điện ảnh. Vị đạo diễn đầu tiên được nhận giải thưởng này là NSND Đặng Nhật Minh, người được nhiều chuyên gia điện ảnh mệnh danh là một trong những đạo diễn điện ảnh vĩ đại nhất của Việt Nam.

Việc vinh danh, kết hợp với buổi thảo luận về phong cách làm phim Đặng Nhật Minh, cùng loạt phim chọn lọc của ông được trình chiếu xuyên suốt tuần lễ LHP đã giúp khán giả và thế hệ làm phim trẻ được xem và cảm nhận sâu sắc, thấu đáo hơn về những bộ phim kinh điển của ông, cũng là của màn ảnh Việt. Như với Hoa nhài - tác phẩm cuối cùng của đạo diễn Đặng Nhật Minh, một bộ phim chưa được phát hành rộng rãi trực tuyến. Vẫn giữ vững tinh thần cốt lõi về thân phận con người trong dòng chảy lịch sử dân tộc, bộ phim cuối cùng này của ông là nỗi trăn trở về một xã hội Việt Nam liên tục đổi mới, song giá trị tốt đẹp của người Việt Nam vẫn còn được bảo tồn và truyền lại cho thế hệ trẻ tương lai.

Giải thưởng (hứa hẹn sẽ được trao thường niên) này là một trong những điểm mới đặc biệt với một LHP đề cao bản sắc dân tộc như DANAFF. Cho thấy thế hệ trẻ làm phim giờ đã khác, thị hiếu điện ảnh cũng đã rất khác, nhưng những giá trị và bài học từ di sản những người đi trước tạo dựng nền móng cho nền điện ảnh Việt là không thể quên lãng. Có thể thấy ban tổ chức đã học hỏi các LHP nổi tiếng thế giới như LHP Venice hay Locarno để tạo ra Giải thưởng cống hiến điện ảnh mới mẻ này.

So với các LHP bờ biển trên thế giới như Busan hay Cannes mà LHP DANAFF muốn hướng tới, tôi cho rằng việc vinh danh và nghiên cứu sâu một nhà làm phim cụ thể trong một kỳ LHP là điểm khác lạ. Có thể những nhân vật được tôn vinh trong các kỳ LHP DANAFF tiếp theo sẽ không chỉ là người Việt, mà vượt ra khu vực châu Á - Thái Bình Dương.

Và giải thưởng

Kết quả của lễ trao giải những bộ phim Việt Nam tham gia dự thi tại LHP DANAFF lần thứ hai có phần dễ đoán. Tương tự thành tích của bộ phim Nhà bà Nữ tại LHP DANAFF lần đầu tiên, năm nay giải thưởng Phim Việt Nam hay nhất và Đạo diễn xuất sắc nhất tiếp tục về tay Trấn Thành với bộ phim Mai. Ngoài ra nữ diễn viên chính Phương Anh Đào của phim cũng thắng giải Nữ diễn viên chính xuất sắc nhất.

Với hạng mục Phim châu Á dự thi, bộ phim Cu li không bao giờ khóc của đạo diễn Đặng Ngọc Lân đã xuất sắc giành giải Phim hay nhất. Tác phẩm điện ảnh này là một trong những đại diện mới nhất cho Làn sóng điện ảnh mới đầy tự hào của điện ảnh Việt Nam. Tại kỳ đầu tiên, giải thưởng này cũng thuộc về một trong những đại diện nổi bật của Làn sóng mới này là bộ phim tài liệu Những đứa trẻ trong sương của đạo diễn Hà Lệ Diễm. Cả hai đạo diễn trẻ Đặng Ngọc Lân và Hà Lệ Diễm đều là những người Việt.

Liệu hai chiến thắng liên tục của các nhà làm phim Việt tại hạng mục Phim châu Á dự thi - hạng mục quan trọng nhất của LHP DANAFF là một sự trùng hợp được góp phần bởi sự ưu ái trên “sân nhà”? Hay những bộ phim quốc tế tham gia tranh giải chưa đủ “sức nặng” thật sự? Hoặc có thể nhãn quan điện ảnh đầy độc đáo và mới mẻ của các đạo diễn Việt bắt đầu được công nhận trên nền điện ảnh trong và ngoài nước? Tôi thiên về ý thứ ba, chính là câu trả lời xác đáng cho những chiến thắng này. Ngoài ra, giải Đạo diễn xuất sắc nhất thuộc về đạo diễn Phạm Thiên Ân - chủ nhân của giải Camera Vàng (Camera D’or) dành cho phim đầu tay xuất sắc nhất tại LHP Cannes vừa qua.

Thêm một kỳ LHP DANAFF kết thúc trọn vẹn, mang theo hy vọng sẽ tạo thêm tiếng vang để trở nên quy mô và hấp dẫn hơn trong lần kế tiếp. Để góp phần hiện thực hóa điều này, có lẽ những kỳ LHP sau nên có những chương trình phim ngắn dành riêng cho các nhà làm phim độc lập trẻ tuổi đang đi tìm chỗ đứng trong nền điện ảnh Việt, hay chợ dự án giúp các nhà làm phim đó gọi vốn sản xuất cho dự án điện ảnh cá nhân của mình. Dù biết rằng LHP châu Á Đà Nẵng DANAFF và LHP Quốc tế thành phố Hồ Chí Minh HIFF có mục tiêu, phương hướng phát triển và điều kiện tổ chức khác nhau, song tôi vẫn mong rằng LHP DANAFF sẽ học hỏi “người em” LHP mới được một tuổi tại đầu cầu thành phố Hồ Chính Minh để cho ra nhiều chương trình thiên về nghệ thuật và kinh nghiệm làm phim hơn vào những kỳ tiếp theo.