Trong khuôn khổ Hội nghị hợp tác giữa các địa phương Việt Nam - Pháp, lần thứ 12, đã diễn ra Phiên hội thảo về “Đô thị bền vững”, do UBND thành phố Hà Nội và Hội đồng vùng Ile-de-France (Pháp) đồng tổ chức. Hội thảo do Phó Chủ tịch UBND thành phố Hà Nội Dương Đức Tuấn và ông Stéphane Beaudet, Phó Chủ tịch Hội đồng Vùng Ile-de-France đồng chủ trì.
Phó Chủ tịch UBND thành phố Hà Nội Dương Đức Tuấn cho biết, trong nhiều năm qua, công tác quy hoạch và phát triển đô thị là một trong những nội dung ưu tiên hợp tác giữa Việt Nam và Pháp. Các chương trình được triển khai ở nhiều cấp độ và hình thức, nhằm giải quyết các thách thức của đô thị hóa, xây dựng các giải pháp có tính tổng thể, bền vững đảm bảo hài hòa giữa hiện đại và truyền thống, bảo vệ môi trường và phát triển kinh tế, hội nhập và giữ gìn văn hóa để đô thị đáng sống hơn. Theo ông Tuấn, chủ đề đô thị luôn được đề cập một cách tương đối có hệ thống và toàn diện. Tại Hội nghị lần này, chủ đề này lựa chọn với ý nghĩa khái quát, tổng kết những thành quả hợp tác trong thời gian qua, đồng thời, gợi mở hướng đi mới cho hợp tác sắp tới.
Theo Tổ chức Nhà ở Liên Hợp Quốc, vào năm 1950, thì 25% dân số sống ở đô thị, trong khi con số này, trong năm 2020, đã tăng lên 50%. Tại Việt Nam cũng chứng kiến những thay đổi lớn hệ thống đô thị, hạ tầng kỹ thuật kinh tế xã hội được cải thiện, đời sống người dân được nâng cao. Tính tới hết năm 2022, tại Việt Nam có 88 đô thị, ước tính đóng góp 75% GDP cả nước. Bên cạnh đó, sự phát triển đô thị cũng thách thức như hạ tầng đô thị, giao thông, y tế, quá tải bộc lộ hạn chế đặc biệt trong thời điểm đại dịch COVID-19....
Riêng với Hà Nội, là trung tâm văn hóa - kinh tế - chính trị hiện có dân số khoảng 8,5 triệu người, diện tích xấp xỉ 3.360km2, chịu áp lực giải quyết khối lượng công việc lớn, phức tạp. Những thách thức này đòi hỏi cách thức triển khai quy hoạch, phát triển đô thị đồng bộ, mang tính chiến lược. Trong tiến trình đó, Hà Nội rất chú trọng đẩy mạnh hợp tác quốc tế với các quốc gia có bề dày trong phát triển đô thị, trong đó, có thể kể đến vùng Ile de France và nhiều địa phương của Pháp có hệ thống giao thông công cộng hàng đầu thế giới và kinh nghiệm sâu sắc trong lĩnh vực này.
Ông Dương Đức Tuấn cho rằng, Hội thảo là cơ hội để cùng bàn thảo các phương thức, kinh nghiệm trong phát triển đô thị xanh, thông minh, bền vững, nâng cao đời sống sinh kế, học tập và làm việc ở các đô thị của người dân. Hội thảo cũng là dịp để các đơn vị tham dự tăng cường sự giao lưu, hiểu biết lẫn nhau tạo nền tảng để xây dựng các chương trình, dự án hợp tác trong thời gian sắp tới.
Mục tiêu xe buýt xanh, chợ không rác
Phát triển tại phiên thảo luận, Phó Chủ tịch Hội đồng Vùng Ile-de-France - ông Stéphane Beaude cho rằng: Phát triển giao thông công cộng xanh, đảm bảo khả năng tiếp cận cơ bản của người dân về không gian xanh, năng lượng, tối ưu hóa nguồn tài nguyên, chính là những yếu tố một đô thị bền vững cần có. Đặc biệt, đối với Việt Nam, nơi cư dân đô thị chủ yếu sống ở đồng bằng chịu ảnh hưởng sự nóng lên trái đất, biến đổi khí hậu càng cần lưu ý những yếu tố này trong phát triển đô thị.
Đây cũng là mục tiêu của vùng tại Pháp. Tại Ile-de-France hiện đã có một số dự án thí điểm và điển hình, theo đó, thành lập nhóm chuyên gia biến đổi khí hậu và sinh học, hỗ trợ các chủ thể kinh tế nông nghiệp, bảo vệ rừng, đổi mới sáng tạo. Ngoài ra, Vùng chủ trương xây dựng thêm 200 km đường điện ngầm, gấp đôi hiện có để phục vụ khu vực thương mại, trở thành mạng lưới giao thông lớn thứ 2 trên thế giới sau Tokyo.
Dự kiến, toàn bộ xe bus trong vùng đạt 100% xe bus sạch cho tới năm 2030, đồng thời, có các dự án hỗ trợ doanh nghiệp nhỏ mua phương tiện sạch. Từ năm 2021, chính quyền Vùng đã nỗ lực giảm tắc nghẽn giao thông thông qua dự án 200 triệu Euro phát triển đường bộ thông minh.
Đối với Hà Nội, Phó Chủ tịch Hội đồng Vùng Ile-de-France cho biết, điểm tương đồng với Hà Nội và vùng là chú trọng giảm thiểu chất thải, chất nhựa là quan tâm hàng đầu trong các dự án xây dựng cải thiện chất lượng cuộc sống của người dân. Ile-de-France có kế hoạch hợp tác giúp cho Hà Nội nghiên cứu vấn đề này, công bố xuất bản hướng dẫn phát triển bền vững, chiến lược chính sách xử lý rác thải dự án cụ thể, xây những “khu chợ không rác” và có sự tham gia của cả cộng đồng doanh nghiệp khởi nghiệp Pháp.
Trình bày tham luận Hà Nội - Hướng tới mục tiêu phát triển giao thông bền vững, Phó Giám đốc Sở Giao thông Vận tải Hà Nội Đỗ Việt Hải cho biết: Mục tiêu phát triển đến năm 2030, tầm nhìn 2045 của thành phố Hà Nội là: hoàn thiện hệ thống kết cấu hạ tầng giao thông và giảm thiểu thời gian di chuyển; tăng tỷ lệ vận tải hành khách công cộng; cải thiện sự thoải mái và an toàn trong vận tải hành khách công cộng; giảm chi phí vận chuyển hàng hóa; áp dụng các công nghệ mới...
Để đạt được mục tiêu đó, giải pháp phát triển giao thông đô thị của thành phố Hà Nội giai đoạn đến 2030, tầm nhìn 2045 sẽ tập trung vào các giải pháp như: Phát triển giao thông đường sắt đô thị; thực hiện các chương trình tái thiết đô thị và phát triển các khu công nghiệp; phát triển đô thị theo định hướng kết nối giao thông (TOD); Hình thành mạng lưới kết cấu hạ tầng giao thông, các đường vành đai và đường xuyên tâm; Tăng công suất của sân bay Nội Bài và hình thành sân bay thứ hai phía Nam hoặc Đông Nam Hà Nội; Loại bỏ các nút thắt cổ chai cục bộ trên mạng lưới đường bộ; Áp dụng các phương pháp tiếp cận mới trong thiết kế các đầu mối giao thông; Mở rộng việc sử dụng xe đạp làm phương tiện giao thông "đoạn cuối"; Khuyến khích sử dụng xe điện, sử dụng năng lượng xanh...