Nguyễn Thu Thủy đăng quang Hoa hậu trong cuộc thi Hoa hậu toàn quốc lần thứ 4 (1994) do báo Tiền Phong tổ chức.
Sau đêm chung kết, có một người phụ nữ tự giới thiệu là mẹ của Thu Thủy đến bắt tay tôi và nói lời cảm ơn. Tôi hơi ngờ ngợ vì hình như mình đã gặp ở đâu rồi. Hỏi ra mới biết đó là bà Chu Bích Thu.
Bà Chu Bích Thu học Khoa Văn Đại học Tổng hợp Hà Nội, trước tôi một năm. Thời còn là sinh viên, hai năm cuối học ở Mễ Trì, Khoa Văn thường tổ chức các buổi liên hoan văn nghệ. Chu Bích Thu và Thái Thịnh (em ca sĩ Vũ Dậu) vẫn thường múa đôi với nhau.
Tôi đâu có ngờ cô gái có thân hình nhỏ nhắn, tóc tết bím đôi dài gần tới gót chân ngày ấy lại là mẹ của Hoa hậu hôm nay. Có lẽ Thu Thủy giống bố nhiều hơn. Bố Thủy, GS Nguyễn Văn Lợi to cao và có nước da ngăm đen (ông vừa mất cách đây chưa lâu). Lúc Thủy đăng quang, ông đang là Giáo sư, Tiến sĩ làm việc ở Viện Ngôn ngữ học, nhưng trước đây cũng từng là sinh viên Khoa Ngữ văn trường Đại học Tổng hợp Hà Nội. Còn Chu Bích Thu, cũng là Tiến sĩ ngôn ngữ học, chuyên về từ điển.
Cũng như Bích Phương , Diệu Hoa, Hà Kiều Anh - Thu Thủy là con nhà nòi, bố mẹ đều là những nhà khoa học, đều là trí thức, cán bộ nghiên cứu nhiều năm. Khi Thu Thủy dự thi Hoa hậu, cũng là lúc cô thi đậu vào ba trường đại học, nhưng Thủy đã chọn Đại học Ngoại giao. Trả lời câu hỏi của ban giám khảo về mong ước của mình, Thu Thủy nói rằng cô muốn trở thành một nữ đại sứ.
Thế nhưng, cuộc đời đâu phải là phương trình lập sẵn.
Tôi bỗng nhớ lần đọc trên báo Tuổi trẻ chủ nhật bài viết giới thiệu bộ phim “Người khác”, một bộ phim tài liệu do Hoa hậu Thu Thủy biên kịch và dẫn chuyện đã được gửi đi dự Liên hoan Phim quốc tế VNIFF và lọt vào top 3 phim hay nhất. Bài báo có đoạn viết “Thủy bỏ ngoại giao, đi học marketting, rồi về nước lấy chồng, sinh con, kinh doanh, nối tiếp chữ nghĩa từ người bố là một nhà nghiên cứu ngôn ngữ học, Thủy viết văn…” .
Còn nhớ lần tôi đến công ty của Thủy để phỏng vấn doanh nhân Thu Thủy trên con đường lập nghiệp. Công ty của Thủy lúc đó có mặt ở khắp Bắc, Trung, Nam với trên 100 nhân viên. Đang ăn nên làm ra, ấy vậy mà Thủy lại chuyển hướng.
Thủy tâm sự “Việc quyết định thu nhỏ kinh doanh và làm thêm nhiều việc khác mà em đang dấn thân như hiện nay rất nhiều người coi đó là dại dột, điên rồ”.
Nhưng, như vậy mới là Thu Thủy. Một Thu Thủy mạnh mẽ, dám nghĩ, dám làm, dám trải nghiệm…
Rồi Thu Thủy viết cái gì đó trên mạng, dư luận lại rào lên, khen, chê, nhiều tờ báo còn điện phỏng vấn tôi, rằng hoa hậu mà như vậy à, vân vân và vân vân…
Tâm sự với tôi, Thủy hồi tưởng lại khi cô có ý định dự thi hoa hậu bà con họ hàng có ý không muốn. Nhưng bố cô đã nói “Con cháu mình có hư hỏng hay không là do bản lĩnh của nó… gia đình mình phải rèn dũa cho con bản lĩnh cứng rắn để những thứ ngoại lai không tác động vào còn hơn là cấm đoán…”.
“Sau này, mỗi lần vấp váp, mỗi lần đứng trước những lựa chọn, những lần tưởng như buông tay chấp nhận sa ngã em thường nhớ lại câu nói đó…”; Thủy thấm thía rằng “Gia đình không chỉ là điểm tựa, mà còn là bệ phóng, là nền tảng được tạo nên từ tình yêu thương sự thông cảm và nề nếp truyền thống…”.
“Ba mươi đêm nằm trong bệnh viện chăm sóc bố, ngủ trên chiếc ghế Xuân Hòa, chứng kiến ranh giới mỏng manh giữa cái sống và cái chết, em đã thay đổi rất nhiều …” (Bố Thủy đã 10 lần phẫu thuật tim).
“Trước đây đối với em cuộc sống là những đỉnh cao liên miên chinh phục. Em trẻ, đẹp, có danh tiếng, có kiến thức, có tham vọng. Em đã nghĩ rằng không có điều gì mình muốn mà không làm được”, Thủy mail cho tôi bộc bạch nỗi lòng. Tôi hiểu Thu Thủy đã qua nhiều trải nghiệm được và mất, có và không…
Hoa hậu Nguyễn Thu Thủy sinh ngày 7/11/1976 tại Hà Nội, quê gốc phủ Xuân Trường (Nam Định). Ngày còn học phổ thông, Thủy được gửi đến học trường Marie Curie. Thủy có một em trai sinh năm 1985.
Tôi đã có một chuyến đi nửa tháng qua bảy sân bay, mười bốn lần máy bay lên xuống, qua ba nước với chiều dài là nửa vòng trái đất với Hoa hậu Nguyễn Thu Thủy theo lời mời của Tập đoàn Seagram (Hoa Kỳ) và IBC. Khi chúng tôi xuống sân bay Kennedy ở New York trời khá lạnh, tôi phải khoác áo lông, đội mũ lông trùm kín đầu, nhưng Thu Thủy vẫn mặc chiếc váy ngắn với chiếc áo khoác mỏng bên ngoài.
Cả đoàn ai cũng phục Thu Thủy vì sức khỏe dẻo dai của cô. Lúc chúng tôi đến thăm trụ sở của hãng Pepsi ở New York, tuyết rơi dày. Bãi cỏ, vườn cây trước tòa nhà đồ sộ của hãng tuyết trắng lấp lánh. Thu Thủy mặc áo dài. Chiếc áo dài Việt Nam nổi bật giữa sự hiện đại của thành phố sầm uất số một thế giới. Nhiều nam nữ thanh niên người Mỹ, có cả người lớn tuổi xếp hàng ở tiền sảnh của ngôi nhà lớn chờ xin chữ ký của Hoa hậu Việt Nam.
Hàng trăm bức ảnh Hoa hậu Thu Thủy đội vương miện đã được chuẩn bị sẵn từ trước. Thu Thủy mặc áo dài màu hoàng yến, bị vây kín với dòng người đủ các màu da. Đúng là Hợp chủng quốc Hoa Kỳ. Thu Thủy ký phía dưới tấm ảnh của mình rồi trao tặng cho từng người. Mấy trăm bức ảnh Thủy mang theo đã tặng hết mà dòng người vẫn xếp hàng dài. Chúng tôi đành phải xin lỗi những người hâm mộ.
Lúc chúng tôi ngồi đợi máy bay lên thẳng để đi một vòng trên thành phố New York ngắm nhìn Tượng thần Tự do và những tòa nhà cao chọc trời, Thu Thủy có vẻ bồn chồn. Biết trong đoàn có Hoa hậu Việt Nam, người chỉ huy cho đổi máy bay rộng hơn, mới hơn – “Ưu tiên Hoa hậu Việt Nam” – anh nói. Tôi cũng đã nhiều lần đi máy bay lên thẳng, song chưa bao giờ thấy mệt như lần ấy. Anh chàng phi công trẻ hình như hứng khởi vì có Hoa hậu ngồi trên máy bay của mình nên nhào lộn, luồn lách qua những tòa nhà cao, khi bay qua Tượng thần Tự do, anh còn nghiêng hẳn máy bay cho chúng tôi chụp ảnh. Tôi thấy gương mặt á hậu, diễn viên điện ảnh Kim Chi tái xanh, trong lúc Thu Thủy vẫn nói cười như không.
Vui nhất là lúc đến thăm Hollywood - thủ đô điện ảnh thế giới. Hoa hậu Thu Thủy và Á hậu Trịnh Kim Chi đã chụp ảnh chung với các diễn viên điện ảnh, trong đó có bức ảnh với vai diễn trong những phim kinh dị. Lúc đến thăm Disneyland - với những trò chơi mà bây giờ nghĩ lại, tôi vẫn còn thấy lạnh sống lưng, nhưng Thu Thủy lại rất thích thú.
Ở Washington thủ đô nước Mỹ, chúng tôi đến thăm Đại sứ quán Việt Nam và chụp ảnh chung với đại sứ Lê Văn Bàng cùng các nhân viên sứ quán lúc đó.
Một cán bộ sứ quán ghé vào tai tôi nói nhỏ: “Đây là lần đầu tiên tôi được thấy Hoa hậu Việt Nam đấy, rất đẹp”.
Khi đến trước cổng Nhà Trắng, mọi người trong đoàn cũng khá mệt, riêng Hoa hậu Thu Thủy vẫn cười nói như thường. Thủy chỉ cho tôi xem những pho tượng được bố trí phía trong hàng rào Nhà Trắng – “Những pho tượng đang hát” – cô nói. Quả thực, từ các pho tượng - những nhà bác học, những chính khách nổi tiếng này đang phát ra những điệu nhạc êm ái, hình như là nhạc khúc đồng quê.
Đến quận Cam – nơi người Việt Nam sống nhiều nhất, chúng tôi vào siêu thị Phúc – Lộc – Thọ, trung tâm buôn bán lớn của mấy chục vạn người Việt đang sống ở Hoa Kỳ, Thu Thủy đi tìm mua quà cho bố mẹ, em trai và cả ông ngoại thì phải. Ở đây giá cả rẻ hơn rất nhiều so với những thành phố khác trên đất Mỹ… Tôi hỏi Thủy đã mua được gì? Thủy khoe: “Em đã mua cho bố một bộ com-lê rất đẹp ở New York”. Tôi hơi ngạc nhiên, com-lê mua ở siêu thị New York đắt lắm mà, phải hàng trăm đô chứ phải chơi! “Cô này chịu chơi thật” – Tôi bảo, Thủy chỉ cười. Thủy có cá tính rõ nét. Thích những gì mạnh mẽ. Ở New York, trên tầng 160 của tòa nhà cao nhất, chúng tôi đi tìm mua những bức tượng Nữ thần Tự do bằng đồng mang về làm kỷ niệm.
Hoa hậu Nguyễn Thu Thủy qua đời vào 4h30 sáng ngày 5/6/2021. Theo thông tin từ gia đình, Lễ viếng sẽ diễn ra vào hồi 10h45 ngày 8/6/2021 tại nhà tang lễ Quốc Gia số 5 Trần Thánh Tông, Hà Nội. Lễ truy điệu và đưa tang vào hồi 11h45 ngày 8/6/2021. Hoả táng tại Nghĩa trang Hoàn Vũ, an táng tại quê nhà.
Nguyễn Thu Thuỷ sinh năm 1976 tại Hà Nội. Cô đăng quang Hoa hậu Việt Nam năm 1994 khi mới 18 tuổi. Cũng tại cuộc thi này, cô giành giải "Ứng xử hay nhất". Cô từng là giám khảo của cuộc thi "Phụ nữ thế kỷ 21".
Thu Thủy từng có thời gian du học ngành quản trị kinh doanh tại Mỹ. Trở về nước, cô không xuất hiện nhiều trong các hoạt động showbiz mà tập trung kinh doanh thẩm mỹ viện, viết sách. Những năm gần đây, cô xuất hiện trở lại với vai trò MC truyền hình và thỉnh thoảng góp mặt trong một số sự kiện thời trang.
Khi đến tòa nhà trụ sở của Liên Hợp Quốc, chúng tôi đang ngẩn ra ngắm nhìn màu cờ của bao nhiêu nước, với những vật thể tượng trưng lạ lẫm ở đây, thì Thủy đã chạy đến bên tôi bảo rằng có một khẩu đại bác bị uốn cong nòng… Khẩu đại bác bị uốn cong nòng tượng trưng cho ý tưởng hòa bình của tổ chức lớn nhất thế giới – Liên Hợp Quốc – được làm bằng thép xanh đen. Tôi sờ vào nòng súng và cảm thấy lạnh ngắt ở đầu ngón tay.
Từ ngày đó, tôi đã nhận ra một Thu Thủy năng động, mạnh mẽ và ưa khám phá. Với tính cách của mình, hẳn Thu Thủy còn nhiều trải nghiệm. Và, tôi nhận ra những thăng trầm của hoa hậu Nguyễn Thu Thủy trong phim “Người khác”. Một bộ phim hay. Hoa hậu Nguyễn Thu Thủy đã hóa thân vào nghệ thuật, vào phim.
Hoa hậu Thu Thủy vừa ra đi, về cõi vĩnh hằng, đi gặp người bố thân yêu của mình cũng đã ra đi cách đây chưa lâu, để lại nhiều tiếc thương cho nhiều người…
Viết tại nhà vườn Sóc Sơn