Sở GTVT Hà Nội cho biết, hiện nay số lượng phương tiện tham gia giao thông trên địa bàn thành phố đã tăng lên 6,4 triệu phương tiện, gồm 5,6 triệu xe máy; 0,6 triệu xe ô tô. Theo lộ trình Đề án quản lý xe cá nhân được HĐND thành phố thông qua năm 2017, đến năm 2030, Hà Nội sẽ dừng hoạt động xe máy tại các quận nội thành. Tuy nhiên, do số lượng ô tô đang tăng cao hơn cả xe máy, mỗi năm thêm 10,2%, nên trước khi thực hiện phương án dừng hoạt động xe máy, Sở GTVT Hà Nội đang cùng với tư vấn xây dựng phương án thu phí ô tô vào nội đô để giảm lượng xe trong khu vực trung tâm.
Cụ thể, thời gian qua Sở GTVT Hà Nội phối hợp các đơn vị liên quan, trong đó có đơn vị tư vấn xây dựng đề án thành phần có tên “Đề án Thu phí phương tiện vào một số khu vực trên địa bàn thành phố có nguy cơ ùn tắc và ô nhiễm môi trường để hạn chế xe cơ giới đi vào” (Đề án thu phí phương tiện vào nội đô). Đơn vị tư vấn đã có báo cáo kết quả xây dựng đề án ban đầu và Sở GTVT cũng đã có báo cáo với UBND thành phố.
Nội dung quan trọng nhất của đề án đặt ra là khảo sát, lên phương án lập khoảng 100 trạm thu phí tự động ô tô vào nội đô. Qua khảo sát, đơn vị tư vấn đã đưa ra các vị trí để lập trạm thu phí. Hầu hết các vị trí đưa ra để lập trạm thu phí này nằm ở khu vực cửa ngõ vào trung tâm thành phố. Ranh giới để xác định giữa khu vực nội đô và ngoại thành là tuyến đường Vành đai 3 đã được khép kín, bao gồm các tuyến đường, cầu đã được đơn vị tư vấn lên danh sách: Vành đai 3 (dưới thấp) - cầu Thanh Trì - Pháp vân - Mai Dịch - Phạm Văn Đồng - Tây Hồ Tây - Võ Chí Công - Cầu Nhật Tân - Hoàng Sa - Trường Sa - Lý Sơn - Nguyễn Văn Linh - Vành đai 3.
Đánh giá về giải pháp thu phí này, đơn vị tư vấn cho rằng, việc thu phí đối với phương tiện giao thông đường bộ vào một số khu vực là giải pháp kinh tế. “Giải pháp này có mục đích là nhằm hạn chế phương tiện giao thông đi vào một số khu vực có nguy cơ ùn tắc giao thông. Mặc dù hình thức thực hiện này đã được nhiều nước trên thế giới, trong khu vực áp dụng có hiệu quả, tuy nhiên đối với nước ta vẫn là một vấn đề vừa mới vừa quan trọng”, đơn vị tư vấn nhận định.
Đề cập lộ trình triển khai, đơn vị tư vấn cho biết, có ba giai đoạn. Từ năm 2021 - 2025, nghiên cứu, hoàn thiện đề án và các điều kiện triển khai thu phí. Từ năm 2025 - 2030, xây dựng dự án và tổ chức thí điểm thực hiện thu phí điểm tại một số vị trí, sau đó có tổng kết, đánh giá, rút kinh nghiệm; Từ năm 2030: xây dựng dự án và bổ sung các điểm thu phí theo danh sách để dần khép kín vành đai thu phí theo mục tiêu của đề án. Thời gian đơn vị tư vấn đề xuất thu phí xe vào nội thành là ban ngày, khung giờ từ 5 đến 21 giờ, trong đó có phân biệt mức phí giữa giờ cao điểm và thấp điểm.
Sở GTVT Hà Nội cho biết, sau khi nghe báo cáo về đề án, UBND thành phố đã chấp thuận về chủ trương. Tuy nhiên, để đề án hoàn thiện, nhận được sự đồng thuận từ người dân và các tổ chức xã hội, UBND thành phố yêu cầu Sở GTVT bổ sung, hoàn thiện một số nội dung. Sau đó trình UBND thành phố cho ý kiến, chấp thuận để thực hiện.