Tháng 4, mực nước sông Phước Giang đoạn chảy qua xã Long Mai (huyện miền núi Minh Long, Quảng Ngãi) xuống thấp. Tranh thủ thời gian rảnh sau khi hoàn thành việc nương rẫy, đồng bào Hrê ở thôn Long Thượng (xã Long Mai) lại í ới, rủ nhau ra sông ngăn dòng chảy để đánh bắt cá. Ảnh: Nguyễn Ngọc.
Không sử dụng lưới hay kích điện, việc bắt cá của đồng bào Hrê có nét độc đáo riêng. Đó là họ dùng đất, đá và tấm bạt để chặn một đoạn sông, ngăn đôi con nước để bắt cá. Ảnh: Nguyễn Ngọc.
Mỗi lần chặn sông bắt cá dân làng lại như có hội với rất đông người làng cùng tham gia. Ảnh: Nguyễn Ngọc.
Anh Đinh Văn Tới (trú thôn Long Thượng, xã Long Mai) chia sẻ đặc trưng lòng sông có rất nhiều đá lớn, nhỏ. Thanh niên trong làng sẽ dùng chính đá ấy để đắp một đoạn bờ ở khu vực nước cạn dài khoảng trăm mét ngăn đôi dòng sông. “Khi ngăn xong rồi thì chặn một bên, dẫn dòng nước chảy sang một bên. Khi nước rút hết thì bà con cùng nhau bắt cá”, anh Tới nói. Ảnh: Nguyễn Ngọc.
Nước cạn, nhiều loài cá chui sâu vào trong kẽ đá để ẩn náu, nên việc đánh bắt của người dân cũng gặp không ít khó khăn. Ảnh: Nguyễn Ngọc.
Người dân lật từng viên đá để bắt cá. Ảnh: Nguyễn Ngọc.
Niềm vui khi bắt được nhiều cá. Ảnh: Nguyễn Ngọc.
“Đây là cách đánh bắt cá truyền thống từ xưa giờ của người dân chúng tôi, không ai được sử dụng kích điện để bắt cá. Có như vậy mới bảo vệ được nguồn lợi thủy sản, mình bắt thuận theo tự nhiên thì năm sau sẽ có cá để bắt tiếp, nếu kích điện và khai thác tận diệt thì những năm tiếp theo chắc sẽ không còn cá”, anh Đinh Văn Tới bộc bạch. Ảnh: Nguyễn Ngọc.
Theo nhiều người dân, số cá bắt được chủ yếu là cá bống đá và một số loại cá nhỏ khác. Sau khi đánh bắt về chỉ cần rửa sơ qua cho sạch, rồi cho vào nồi kho rim với ít tiêu, hay ớt rừng để ăn cơm thì “dù sạch nồi, căng bụng nhưng miệng vẫn còn thèm”. Ảnh: Nguyễn Ngọc.
Có dịp đến xã Long Mai (huyện miền núi Minh Long, Quảng Ngãi) đúng thời điểm đồng bào Hrê rủ nhau ngăn dòng sông, suối bắt cá ta sẽ được trải nghiệm một phương thức đánh bắt cá độc đáo và riêng biệt. Từ đó được hiểu thêm về những giá trị văn hóa đặc sắc mà đồng bào nơi đây đang lưu giữ và duy trì đến ngày nay. Ảnh: Nguyễn Ngọc.