Người ma Coong sống rải rác ở các bản làng thuộc 2 xã biên giới Tân Trạch và Thượng Trạch (huyện Bố Trạch, Quảng Bình) vẫn còn lưu giữ nhiều nét văn hoá bí ẩn. Trong đó có thủ tục ngậm những thanh sắt nung đỏ trước khi chữa bệnh. Độc chiêu này chỉ có những thầy lang tại đây mới làm được bởi đó là bí quyết gia truyền của tổ tiên, cha ông họ để lại.
Tìm về vùng đất hoang sơ, chúng tôi được nhìn tận mắt già làng Đinh Mỳ (64 tuổi, ở bản Nựu, xã Thượng Trạch) trổ tài ngậm lưỡi dao nung đỏ vừa lấy ra từ bếp lửa đang cháy hừng hực.
Theo ông Mỳ, mỗi lần chữa bệnh cho mọi người đều phải làm lễ cúng các vị thần. Lễ vật bao gồm một hũ rượu cần làm bằng men lá, 4 miếng trầu cau và ít tiền.
Để chuẩn bị lễ cúng, ông Mỳ nói cô cháu gái nhóm lửa, bỏ cây dao đi rừng vào bếp lửa giữa nhà rồi đi hái lá trầu. Lễ cúng chữa bệnh của thầy lang Ma Coong, ngoài trầu cau thì không thể thiếu rượu cần được làm từ men lá rừng.
Sau một hồi khấn vái, thầy lang Đinh Mỳ ngồi bên hũ rượu cần và uống vài ngụm để chuẩn bị màn ngậm dao nung đỏ.
"Lễ cúng cùng với màn ngậm sắt nung đỏ là công đoạn bắt buộc để chữa các loại bệnh như đau bụng, nhức đầu, sốt, nhức mỏi toàn thân.... Uống rượu vào bụng mình để tỏ lòng thành với Giàng, các đấng thần linh. Việc chữa bệnh phải ngậm dao nung đỏ và uống rượu cần là hướng đến thần lửa và thần nước", ông Mỳ cho biết.
Khi lưỡi dao được nung đỏ rực trong bếp, ông Mỳ cầm lấy cán rồi đọc những câu "thần chú" gia truyền. Vài giây sau đó, thầy lang đưa lưỡi dao đang đỏ vào giữa 2 hàm răng rồi cắn chặt sau khi "khà" lên một tiếng dài.
"Việc này chỉ những thầy lang Ma Coong mới làm được. Mỗi lần cúng lễ, phải đọc khoảng 30 câu thần chú trình bày với Giàng, các vị thần lửa, nước, đất đai, sông núi và thần rừng... về việc chữa bệnh cho một người nào đó, cầu xin các vị phù hộ cho họ được khoẻ mạnh. Sau đó, người bệnh sẽ được phun rượu vào người rồi mới được đắp thuốc hoặc mang về uống", thầy lang cho biết.Sau màn ngậm, lưỡi dao được nung đỏ trở lại. Ông Mỳ rút cây dao ra khỏi bếp, đọc thêm vài câu thần chú rồi chà xát dưới bàn chân mình mà không hề gặp bất cứ trở ngại nào.
"Những thủ tục chữa bệnh của thầy lang Ma Coong hết sức bí ẩn. Ngay cả tôi cũng là người Ma Coong nhưng cũng không biết một tí gì về chuyện này", ông Hợp nói.