Điện mặt trời 'bát nháo' Buôn Ma Thuột: Trách nhiệm của Cty điện lực ở đâu?

TPO - Hàng loạt dự án năng lượng mặt trời áp mái nhà (NLMT) dưới 1MW được xây dựng dưới vỏ bọc nông nghiệp công nghệ cao ở TP Buôn Ma Thuột. Do mức điện năng này nhỏ chỉ cần cấp tỉnh duyệt nên nhiều công ty điện lực bỗng dưng có "siêu" quyền lực cấp phép.

UBND thành phố Buôn Ma Thuột (Đắk Lắk) vừa có văn bản chỉ đạo các đơn vị trực thuộc kiểm tra, rà soát và xử lý các trường hợp sai phạm liên quan đến việc lắp đặp tấm pin mặt trời áp mái nhà không đúng quy định.

Theo UBND thành phố Buôn Ma Thuột, thời gian qua có một số tổ chức, cá nhân triển khai thực hiện đầu tư xây dựng trang trại nông nghiệp chưa đúng quy định về tiêu chí kinh tế trang trại; sử dụng đất sai mục đích, lắp đặt hệ thống tấm pin NLMT chưa đúng theo Quy định số 13/2020/QĐ-TTg.

Vì vậy, UBND thành phố Buôn Ma Thuột chỉ đạo các đơn vị liên quan thường xuyên kiểm tra và đình chỉ hoạt động của các trang trại nông nghiệp xây dựng trái phép; tham mưu và đề xuất cấp trên xử lý các trường hợp vi phạm sử dụng đất sai mục đích, xây dựng trang trại nông nghiệp không đúng mục tiêu đề án đã đăng ký; đề nghị Công ty Điện lực Đắk Lắk (PC Đắk Lắk) không đấu nối, ký kết hợp đồng mua.

Dự án NLMT dưới vỏ bọc “trang trại nông nghiệp công nghệ cao” tại xã Hòa Phú Rất nhiều dự án NLMT trái phép nhưng khi xây dựng xong, địa phương mới phát hiện
Một dự dự án NLMT xây dựng trái phép gần Khu công nghiệp Hòa Phú

Trên thực tế, việc lợi dụng đất nông nghiệp để sử dụng sai mục đích làm các dự án NLMT ở TP Buôn Ma Thuột vẫn còn diễn ra phổ biến. Nhiều nơi, việc xây dựng và gắn các tấm pin NLMT khá đơn giản.

Theo tìm hiểu của Tiền Phong, có rất nhiều dự án NLMT trá hình trên đất nông nghiệp đã và đang làm tại xã Hòa Phú (TP Buôn Ma Thuột).

Đơn cử, nông trại ở thôn 12, xã Hòa Phú bên ngoài ghi “Trang trại nông nghiệp công nghệ cao”. Thế nhưng, sau cánh cổng này gần như không có các hoạt động sản xuất nông nghiệp công nghệ cao. Chủ đầu tư chỉ trồng một giống cây đinh lăng, còn phía trên khu trồng cây, đã hoàn thành lắp đặt các thiết bị pin mặt trời và thiết bị đấu nối điện.

Phía dưới những tấm pin NLMT, trồng lơ thơ mấy cây đinh lăng, khác hẳn với dự án "nông nghiệp công nghệ cao" như biển cắm ngoài cổng

Bên cạnh khu công nghiệp Hòa Phú, có một dự án NLMT “khủng”, đang triển khai rầm rộ trên đất nông nghiệp. Tại đây, rất đông công nhân đang cho gắn các thiết bị pin lên giá đỡ. Xung quanh khu đất này được xây tường cao. Gặp chúng tôi, ông Huỳnh Trọng Hải- chủ dự án cho biết, dự án này đã được chuyển đổi mục đích sử dụng đất.

Tuy nhiên, theo Chủ tịch UBND xã Hòa Phú Nguyễn Hữu Toàn, dự án của công ty ông Huỳnh Trọng Hải buộc phải ngừng xây dựng do chưa đủ điều kiện (chưa chuyển đổi đất-PV).

“Chúng tôi đang chờ ý kiến chỉ đạo của thành phố, cho tồn tại hay tháo dỡ những công trình này”, ông Toàn nói.

Cũng theo ông Toàn, UBND tỉnh Đắk Lắk đã ra quyết định xử phạt hành chính đối với một chủ đầu tư vì xây dựng trái quy định.

Theo Chủ tịch UBND xã Hòa Phú Nguyễn Hữu Toàn, dự án của công ty ông Huỳnh Trọng Hải buộc phải ngừng xây dựng do chưa đủ điều kiện
 
Dự án điện NLMT trá hình trên đất nông nghiệp diễn ra khá phố biến ở TP Buôn Ma Thuột
Chỉ cần gắn khung giá đỡ lên hồ bơi, có thể hoàn thành "dự án" NLMT mà không cần các quy định an toàn (?!)
Đến nay, vẫn chưa có phương án xử lý những tấm pin NLMT khi "hết hạn sử dụng"
PC Đắk Lắk

Lãnh đạo Phòng cảnh sát Phòng cháy chữa cháy và cứu nạn cứu hộ Công an tỉnh Đắk Lắk, cho biết, các dự án NLMT tiềm ẩn nguy cơ cháy nổ rất cao.

Thế nhưng, các chủ đầu tư và PC Đắk Lắk chưa phối hợp với lực lượng PCCC để được hướng dẫn, khuyến cáo thực hiện các giải pháp an toàn cháy nổ.

Chưa kể, đến nay các cơ quan chức năng vẫn chưa có phương án cụ thể về việc xử lý tấm pin sau khi hết hạn sử sử dụng.

Trong khi đó, ông Nguyễn Văn Vinh, Trưởng phòng Thanh tra pháp chế PC Đắk Lắk cho biết, các dự án NLMT đều tuân thủ các quy định.

“Trách nhiệm cấp kiểm tra về PCCC và môi trường là của các cơ quan chức năng địa phương. Chủ đầu tư chỉ làm bản cam kết này đảm bảo với cơ quan chức năng và PC Đắk Lắk là được”, ông Vinh nói.

Đến nay việc kiểm tra, giám sát đối với các dự án dưới 1MW vẫn chưa được các cấp quản lý chặt chẽ. Đặc biệt ở khâu xử lý các tấm pin sau khi hết hạn sử dụng. Tại Gia Lai, vừa xuất hiện vụ hỏa hoạn xảy ra tại dự án NLMT của Cty CP Điện Gia Lai (Cụm Công nghiệp Diên Phú, xã Diên Phú, TP. Pleiku) là tiếng chuông cảnh tỉnh về công tác phòng chống cháy nổ. Vụ cháy làm hỏng 60 tấm pin mặt trời, 450 m cáp điện, ước tính thiệt hại khoảng 100 triệu đồng.