“Bị cáo không nhớ”
Được hỏi về khoản tiền cụ thể nhận từ phía nhà thầu Nhật Bản (JTC), bị cáo Phạm Hải Bằng (cựu Phó giám đốc Ban quản lý các dự án đường sắt, Chủ nhiệm dự án xây dựng đường sắt đô thị tuyến số 1, Tổng cty đường sắt Việt Nam) liên tục nói: “Bị cáo không nhớ”.
Trước đó, 8h50 phút, chủ toạ - thẩm phán Trương Việt Toàn công bố quyết định đưa vụ án ra xét xử và kiểm tra căn cước các bị cáo. Phiên xử bắt đầu muộn hơn so với dự kiến, mặc dù các bị cáo được áp giải đến khá sớm.
10h, HĐXX bắt đầu phần thẩm vấn các bị cáo. Bị xác định là người chủ động gợi ý khoản chi phí “hội hè” 11 tỷ đồng từ JTC, bị cáo Bằng được chủ toạ gọi thẩm vấn đầu tiên.
Bị cáo Bằng khai, việc cơ quan kiểm sát truy tố tội danh mình là đúng pháp luật, thừa nhận vị trí “số 1” của mình trong dự án đường sắt đô thị. Với thái độ bình tĩnh, Bằng chậm rãi khai nhận từng câu hỏi từ phía chủ toạ phiên toà.
Theo lời khai của Bằng, đoạn đường trong dự án phải thi công lên đến 28km, từ Yên Viên (huyện Gia Lâm) đến Ngọc Hồi (huyện Thanh Trì, Hà Nội). Nhà thầu tư vấn Nhật Bản được xác định là liên danh, cùng 4 nhà đầu tư khác cùng tham gia dự án. Cũng theo cựu Phó giám đốc Ban quản lý các dự án đường sắt (RPMU), phía JTC sẽ đảm nhiệm tư vấn kỹ thuật cho toàn tuyến đường sắt nói trên.
Tập trung vào khoản tiền 11 tỷ đồng, chủ toạ bắt đầu đặt câu hỏi: “Tất cả chi phí, hội trường… theo quy định, ai phải chịu trách nhiệm. Bị cáo Bằng cho rằng, do JTC đảm trách, trên cơ sở tự nguyện. “Không, tôi đang hỏi về nguyên tắc, các nhà thầu có phải bỏ ra khoản tiền đó không? – thẩm phán Toàn làm rõ câu hỏi. “Dạ thưa, về nguyên tắc, các nhà thầu không phải bỏ ra các chi phí đó” – bị cáo Bằng đáp.
“Vậy tại sao ngày ký hợp đồng, phía JTC lại chuyển cho một khoản tiền như vậy?” – chủ toạ hỏi. Một lần nữa, bị cáo Bằng lại trả lời lòng vòng, cho rằng đây là một dự án lớn, chưa có tiền lệ ứng xử.
Cũng theo cựu Chủ nhiệm dự án, khoản tiền “hội hè” do nhà thầu JTC chủ động đề cập. Nói về khoản tiền cụ thể, Bằng khai đã uỷ quyền lại cho Phạm Quang Duy (cựu Phó RPMU).
“Bị cáo chỉ biết phía JTC sẽ chi một khoản tiền, nhưng cụ thể bao nhiêu bị cáo không rõ”. “Riêng bị cáo, bị cáo nhận bao nhiêu?”. “Dạ, bị cáo không nhớ” – ông Bằng nói.
Chủ động xoá dữ liệu chi tiêu 11 tỷ đồng
“Có bao giờ bị cáo chủ động đặt vấn đề với đại diện Nhật Bản phải hỗ trợ tiền không?” - HĐXX hỏi. “Dạ không” – ông Bằng phủ nhận. Ngay lúc đó, vị chủ toạ cho biết, quá trình điều tra vụ án, cơ quan tố tụng còn xác minh các bên liên quan, trong đó có việc thẩm vấn các nhà thầu Nhật Bản.
“Nếu từ chối đưa hối lộ cho ông Bằng, người có quyền cao chức trọng như thế thì đừng nói gì đến việc tham gia đàm phán hợp đồng” - chủ toạ công bố lời khai từ nhà thầu Nhật Bản.
Quá trình khai nhận, cựu Chủ nhiệm dự án cho rằng, đã xoá một số thông tin về chi tiêu liên quan đến “những chi tiêu hỗ trợ không nằm trong hỗ trợ của nhà nước”. Lập tức thẩm phán Trương Việt Toàn đặt câu hỏi: “Tại sao phải xoá? Bị cáo đường đường là Chủ nhiệm dự án, bị cáo có hiểu thế nào về quản lý chứng từ thu - chi không”. Bị cáo Bằng không trả lời.
“Tóm lại, đến nay bị cáo nhận thức gì về khoản tiền này? Hợp pháp hay không hợp pháp?” - thẩm phán Toàn tiếp tục truy. Đáp lại, bị cáo Bằng tiếp tục trả lời lòng vòng, cho rằng đó là sự phối hợp giữa nhà thầu và Tổ quản lý dự án. Phía Tổ quản lý dự án đã chi tiêu số tiền trên, và JTC cũng không có ý kiến gì...
Chiều này, Toà tiếp tục thẩm vấn các bị cáo.