Cùng thời điểm, Cơ quan An ninh điều tra Công an Hà Nội cũng khởi tố bắt giam Trưởng khoa Điều trị bắt buộc của Bệnh viện Tâm thần Trung ương I về hành vi nhận hối lộ của bệnh nhân và gia đình để làm trái quy định… Còn nhớ khoảng 6 năm trước một số cán bộ, nhân viên của chính bệnh viện này đã phải ra tòa vì để cho một "trùm" ma túy đang chữa bệnh bắt buộc tại đây thoải mái cải tạo buồng bệnh thành nơi tổ chức tiệc ma túy mời bạn bè vào "bay lắc", thậm chí còn tổ chức đường dây giao dịch, buôn bán ma túy ngay tại bệnh viện. Riêng thu giữ tại phòng bệnh số lượng ma túy tổng hợp đã lên tới hơn 6kg!
"Củi" (tội phạm) trong viện tâm thần, gồm cả người chữa và kẻ được chữa, giờ đang làm nóng "lò". Nghĩa là đến lúc này không gì mà không thể thành "củi".
Làm báo nhưng hay quan tâm đến phần sâu thẳm con người, nên tôi quen và chơi với nhiều bác sĩ tâm thần, giờ tập hợp các bài lại có thể in riêng cuốn sách về chủ đề này. Từ cái thời mấy chục năm trước củi lửa còn chưa đến mức như bây giờ. Thấy họ thật chân chất, trong sáng, và hầu như ai cũng có một chút "ngơ ngơ" vừa… "huyền bí" vừa khác người. Có lẽ do tiếp xúc lâu năm với bệnh nhân nên bị nhiễm chút nào chăng? Đến bây giờ thấy hầu hết vẫn dễ mến, tận tâm với nghề như vậy. Dù với nghề y, chăm sóc điều trị cho người bệnh tâm thần là cam go, vất vả nhất.
Nhớ gần 30 năm trước, dịp Tết lên hai cơ sở quản lý, điều trị, điều dưỡng người tâm thần ở Đà Nẵng để xem bệnh nhân đón Tết ra sao. Thì bất ngờ tôi gặp lại hai ông…nhà báo đồng nghiệp trong bộ đồ bệnh nhân, nhác thấy từ xa đã í ới chào hỏi. Một ông còn khoe là đang làm…báo Tết treo tường trong ấy! Để thấy rằng không ai mà không thể trở thành bệnh nhân tâm thần, nhất là giữa thời đại đang xô bồ, khủng hoảng này.
Tại các nước phát triển, trị liệu tâm thần từ lâu không còn bó hẹp trong khuôn viên bệnh viện, mà đã tỏa rộng khắp đến mọi lĩnh vực đời sống, mọi ngành nghề. Phòng bệnh luôn quan trọng hơn chữa bệnh. Ở ta ngành Giáo dục đã dần tăng cường giáo dục sức khỏe tâm thần trong trường học.
Củi trong viện tâm thần, tất nhiên cũng chỉ là số rất ít những người khoác blouse trắng thuộc bộ phận giám định pháp y tâm thần và bắt buộc chữa bệnh. Giờ khi lò đã cháy đến nơi, Bộ Y tế khẩn cấp chỉ đạo tất cả các cơ sở liên quan cả nước siết lại việc thực hiện các quy trình, quy định, quy chế về lĩnh vực này. Đồng thời yêu cầu rà soát và đề xuất để sửa đổi các văn bản quy định không còn phù hợp…
Phòng bệnh với củi tâm thần, chắc phải cần những liều thuốc pháp lý mạnh và hiệu quả hơn.