Làng Cẩm Trang nằm ven sông Ngàn Sâu, thuộc xã Đức Giang, huyện Vũ Quang (Hà Tĩnh). Nơi đây từng nổi tiếng nghề làm gốm với những sản phẩm gốm như bình hoa, ché, chum, vại, bát…
Theo các tài liệu ghi lại, làng gốm Cẩm Trang xưa do một số gia đình người Bắc di cư lập nên. Làng tồn tại khoảng từ thế kỷ XVII đến những năm 1930 của thế kỷ XX. Tuy nhiên, trải qua hàng trăm năm, làng gốm Cẩm Trang xưa đã bị thất truyền.
Những năm gần đây, con cháu dòng họ Lê Doãn (thôn Cẩm Trang) đã sưu tầm những sản phẩm của làng gốm xưa với mong muốn gìn giữ, bảo tồn hiện vật, giá trị văn hóa của mảnh đất này.
Ông Lê Doãn Hoạt (74 tuổi, đời thứ 10 dòng họ Lê Doãn) cho biết sau khi khuôn viên nhà thờ dòng họ được xây dựng, ông cùng con cháu trong dòng họ đã sưu tầm những hiện vật về làng nghề để lưu giữ tại đây. Hiện tại đã có sưu tầm được hơn 40 sản phẩm của làng gốm Cẩm Trang xưa.
"Trải qua hàng trăm năm, nhiều hiện vật đã không còn nguyên vẹn. Mỗi hiện vật được lưu giữ tại đây mang một nét độc đáo riêng về nghề gốm đã nuôi sống bao thế hệ. Dù nay không còn được gắn bó với nghề làm gốm, nhưng qua lời kể của ông bà, qua các hiện vật được sưu tầm sẽ tiếp tục gìn giữ tốt các hiện vật, góp phần giáo dục truyền thống cho thế hệ sau", ông Hoạt chia sẻ.
Những sản phẩm được làm từ hàng trăm năm trước nên không có đường nét tinh xảo, hoa văn cầu kỳ, đơn điệu về kiểu dáng.
Từ năm 2010 đến nay, con cháu nhà thờ họ Lê Doãn đã bắt đầu đi tìm kiếm để sưu tầm các hiện vật về làng nghề xưa. Trong số đó có những hiện vật có hàng trăm năm tuổi.
Trong ảnh là chiếc chum - sản phẩm được sản xuất nhiều và gần như đầu tiên của làng nghề gốm Cẩm Trang. Ngoài ra gạch xây cũng được người dân làng nghề gốm Cẩm Trang thực hiện.
Cùng với vịm, sản phẩm hĩm cũng được sản xuất nhiều, dùng để nấu chín thức ăn. Đây là mặt hàng gần như chỉ phục vụ cho người dân địa phương.
.